سم قارچ‌ها با پختن از بین نمی‌رود

دکتر کامبیز سلطانی نژاد در گفت‌و‌گو با وبدا، با بیان اینکه هر سال با فرارسیدن فصول بهار و پاییز، تعدادی از گونه‌های سمی قارچ در برخی نقاط کشور شروع به روییدن می‌کند، گفت: قارچ‌های سمی از لحاظ ظاهری شباهت زیادی به قارچ‌های خوراکی دارند و تشخیص آنها، توسط افراد عادی میسر نیست، به همین دلیل امسال با تعداد زیادی از اینگونه مسمومیت‌ها در کشورمان مواجه شدیم.

عضو هیات علمی مرکز تحقیقات پزشکی قانونی کشور درخصوص تشخیص قارچ‌های سمی و خوراکی گفت: در جهان بیش از 5 هزار گونه قارچ وجود دارد که حدود 100 گونه از آن برای انسان سمی است.

وی افزود: در ایران، هر سال با فرارسیدن فصول بهار و پاییز، با رویش تعدادی از گونه‌های سمی قارچ در برخی نقاط کشور مواجه هستیم، امسال نیز با توجه به به شرایط خاص آب و هوایی، مخصوصا بارندگی‌های اخیر و شرایط محیطی مانند نور و دمای هوا، رویش و تکثیر قارچ‌های سمی در استان‌های غربی افزایش یافت و باعث شد افرادی که علاقه‌مند به چیدن و مصرف قارچ از دل طبیعت هستند و درخصوص عوارض مسمومیت‌ها اطلاعی ندارند، دچار مسمومیت شوند.

عضو هیات علمی مرکز تحقیقات پزشکی قانونی کشور با بیان اینکه روش تشخیص قارچ سمی و گونه‌های خوراکی آن به طرق کاملا علمی و تخصصی توسط متخصصان میسر است، خاطرنشان کرد: قارچ‌های سمی از لحاظ ظاهری شباهت زیادی به قارچ‌های خوراکی دارند و تشخیص آنها، توسط افراد عادی میسر نیست، به همین دلیل امسال با تعداد زیادی از اینگونه مسمومیت‌ها در کشورمان مواجه شدیم.

وی با اشاره به اینکه بهترین راه، پیشگیری از مسمومیت با قارچ‌های سمی است، تصریح کرد: مردم باید توجه کنند که به هیچ وجه، قارچ‌های خودرویی که در دشت‌ها و جنگل‌ها می‌روید را نچینند و مصرف نکنند، چراکه اینگونه قارچ‌ها، در اثر پختن، کبابی و یا آب پز کردن، بازهم سمی هستند و مواد سمی آنها تخریب نمی‌شود.

دبیر انجمن سم شناسی و مسمومیت‌های ایران توصیه کرد: مردم در اقصی نقاط کشور، مخصوصا در استان‌های غربی، مانند کرمانشاه، کردستان، همدان، قزوین و آذربایجان غربی که دارای بیشترین آمار مسومیت‌ها هستند، باید از خرید قارچ‌ها به صورت فله ای و یا چیدن هر نوع قارچی از دل طبیعت، خودداری کنند.

سلطانی نژاد با تاکید براینکه مردم باید از قارچ‌های خوراکی بسته بندی شده و دارای مجوز وزارت بهداشت استفاده کنند، درخصوص علائم و نشانه‌های مسمومیت توسط قارچ‌های سمی، اظهارداشت: 90 درصد مسمومیت‌های شدید توسط قارچ‌ها، به دلیل ماده ای سمی به نام آماتوکسین است که این ماده عمدتا بر روی کبد تاثیر مخرب می‌گذارد.

وی افزود: علائم مسمومیت با قارچ، در دو مرحله بروز پیدا می‌کند، مرحله اول، 6 تا 12 ساعت پس از مصرف قارچ با نشانه‌هایی نظیر تهوع و استفراغ، دردهای شکمی و احساس ضعف بروز پیدا می‌کند و مرحله دوم 24 ساعت بعد از علائم اولیه، با ضعف، سرگیجه و کاهش سطح هوشیاری خود را نشان می‌دهد که این حالات ناشی از درگیری کبدی و کلیوی در فرد مسموم است که ممکن است او را به مرگ برساند.

دبیر انجمن سم شناسی و مسمومیت‌های ایران درخصوص درمان مسمومیت شدید با قارچ‌های سمی گفت: تنها درمان اینگونه مسمومیت‌ها پیوند اورژانسی کبد است، بنابراین با مشاهده علائم اولیه مسمومیت، باید فرد را سریعا به مراکز درمانی ارجاع دهند.

سلطانی نژاد با بیان اینکه هرساله با ورود به فصل بهار و پاییز شاهد رویش قارچ‌های سمی و مسمومیت‌هایی از این نوع هستیم، افزود: در سال جاری با تعداد بیشتری از اینگونه مسمومیت‌ها روبرو شدیم و تقریبا 700 نفر در کشور با مصرف قارچ سمی، دچار عارضه و مسمومیت شده اند که دلیل آن نیز همان شرایط خاص آب و هوایی کشور در نقاط غربی است.

عضو هیات علمی مرکز تحقیقات پزشکی قانونی کشور درخصوص سایر گیاهان سمی گفت: ایران به دلیل شرایط اقلیمی، دارای گونه‌های متنوع گیاهی بوده و می‌توان گفت تنوع گیاهی در ایران، مشابه قاره اروپا است، بنابراین انواع و اقسام گیاهان در این کشور رشد و تکثیر پیدا می‌کنند، لذا برخی از این گیاهان ممکن است، سمی باشند، بنابراین افراد در برخورد با هر نوع گیاه تزیینی و یا گیاهی که سلامت آن توسط وزارت بهداشت تایید نشده است، احتیاط کنند و حتی المقدور آنها را از دسترس کودکان دور نگه دارند.