سورن كيير كگارد كه در زبان دانماركي كگور تلفظ ميشود از متفكران متاله قرن نوزدهم است كه عليرغم عدم محبوبيت آثارش در زمان حياتش و عمركوتاه 42 ساله ، تاثير بسياري بر متفكران اقتصي نقاط جهان در حوزههاي گوناگون گذارده است .
او كه دردوران دانشجويي خود به شدت تحت تاثير فلسفه هگل بود در 28 سالگي از رساله دكتري خود در رشته فلسفه از دانشگاه كپنهاگ دانمارك تحت عنوان (در باب مفهوم طنز با ارجاع مكرر به سقراط ) دفاع كرد.
تحصيلات الاهياتي او و اذعانهاي مكرر در آثارش به تفكر ديني و دلمشغولي مفهوم ايمان مسيحيت و منازعههاي قلمياش با مسيحيت رسمي و كليساي رسمي لوتري او را فيلسوفي مسيحي معرفي ميكند.
در زندگي شخصي، عشق بلند و نامزدي كوتاه او با رژينه (رگينه) و سالها نامه نگاري و اظهار عشق به او يكي از سر فصلهاي زندگي اش به حساب ميآيد.
كگارد متفکر،الاهیدان و ادیب و نویسنده مسیحی دانمارکی به مانند فيلسوفان آكادميك شغلي فلسفي براي خودش اختيار نكرد و حتي به سبك اساتيد فلسفه كتب محض فلسفي ننوشت،چرا كه با تمسخر عنوان « استاد دانشگاه» به طور كلي دلمشغوليهاي رسمي فلسفه آكادميك را نقد ميكرد. از اين رو كارهاي او علاوه بر جنبه الاهياتي وجهي ادبي نيز داشتند.تعريفي كه او از فلسفه داشت نوعي نگاه سقراطي به فلسفه تلقي ميشود . اينكه وظيفه تفكر فلسفي تهذيب است . تهذيبي كه زندگي خوب را براي مخاطب بايد به ارمغان بياورد.
كييركگارد فيلسوف و نويسندهاي پركار و متنوع شناخته ميشود . او حد فاصل سالهاي 1841 تا 1855 بيش از بيست كتاب و ده ها مقاله منتشر كرد .آثاري كه عمدتا ساختار مشخصي ندارند و برخيشان حتي با نامهاي مستعار منتشر شده است. نشريه لحظه نيز از فعاليتهاي روزنامه نگارانه اوست كه براي مجادله فكري با نهاد رسمي كليساي لوتري دانمارك منتشر ميكرد و تا زمان مرگش 9 شماره از آن را منتشر ساخته بود.
كگارد را پدر معنوي اگزيستانسياليسم ميدانند. زيرا او نخستين بار اصطلاح وجودی (اگزیستانس) را برای فلسفهاش به كاربرد .چرا كه او فلسفه را به عنوان بیانی از یک زندگی فردی كاملا آزمون شده ملاحظه مي كرد و نه به عنوان ساختاری از یک نظام یکپارچه.از نظر كگارد عالیترین حقیقت، حقیقتی درونذهنی یا فردی است.او همانطور كه خود زندگي شورمندانهاي را تجربه كرده بود معتقد بود.زندگي يك انتخاب غير نظاممند است و فلسفهٔ نظاممند یک دیدگاه غلط از زندگی آدمی ارائه میکند.
مسئله عقل و ايمان موضوع مهم ديگر انديشه كگارد است . او ايمان را مقدم بر عقل ميدانست و آن را نوعي شناسايي تلقي نميكرد بلكه حركتي با شور و شوق اراده به طرف سعادت ابدی ميدانست که انسان هميشه خواهان آن است. ايمان كيير كگاردي برهر ترديد خارجي ميتواند فائق شود و حتي در امری خلاف عرف و اجماع یا غیرمنطقی و محال قرار گیرد.
كتابهای زير تا اكنون از آثار كيگارد به فارسي ترجمه شده است:
مفهوم آیرونی، با ارجاع مدام به سقراط، ترجمه صالح نجفی، تهران: نشر مرکز
ترس و لرز (۱۸۴۳) ترجمه عبدالکریم رشیدیان، نشر نی. همچنين توسط نشر سازمان تبلیغات اسلامی با ترجمه محسن فاطمي منتشر شده.
تکرار: جستاری در روانشناسی تجربی(۱۸۴۳) ترجمه صالح نجفی، نشر مرکز
از كتابهاي مهم ديگر كگارد ميتوان به عناوين زير اشاره كرد:
یا این/ یا آن (۱۸۴۳)
مفهوم دلهره (۱۸۴۴)
پارههای فلسفی (۱۸۴۴)
مراحلی در مسیر زندگی (۱۸۴۵)
پینوشتهای ناعلمی پایانی بر پارههای فلسفی (۱۸۴۶)
تجربه در مسیحیت (۱۸۵۰)
خاطرات اغواگر
بیماری تا سر حد مرگ (۱۸۴۹)
نظر شما