مشتریان این صنعت تا می‌خواهند با یکی از آنها سازگار شوند، یک فناوری یا محصولی دیگر رخ نمایان می‌کند و شیوه‌ای جدید را ارائه می‌دهد. یکى از این فناوری‌ها، Bluetooth است که در واقع به ارتباط بى سیم با برد کوتاه مربوط مى شود.
هفته پیش این فناوری 10 ساله شد و جالب اینجاست که آنقدر مقبول مشتریان بوده که یکی از رکورد داران فناوری‌ها محسوب می‌شود.
سن بلوتوث 10 سال است ولی اولین محصول تجاری آن در سال 2000 میلادی به بازار عرضه شد. در برخی از گزارشها آمده که هیچ فناوری‌ای با این سرعت در چنین دوره کوتاه زمانی رشد نکرده است. این آمارها را سازمان Bluetooth SIG از سال ٢٠٠٠ ثبت کرده که حاکی از افزایش ١٣ برابری شمار محصولات بلوتوثی است.
اما نگاهی گذرا به این راه 10 ساله‌ای که بلوتوث طی کرده، خالی از لطف نیست. این تکنولوژى در تمام قطعات، وسائل الکترونیکى و ارتباطى کاربرد دارد و استفاده از آن تنها به شبکه‌ها و اینترنت مربوط نمى شود، به‌طورى که امروزه حتى موس و کى بورد Bluetooth هم به بازار آمده است.
فکر اولیه بلوتوث در شرکت موبایل اریکسون در سال 1994 شکل گرفت. اریکسون در آن زمان در حال ساخت یک ارتباط رادیویی کم مصرف و کم هزینه بین تلفن‌های همراه و یک گوشی بی‌سیم بود.
کار مهندسی در سال 1995 شروع شد و فکر اولیه فراتر از تلفن‌های همراه و گوشی‌های آنها توسعه یافت تا شامل انواع وسایل همراه شود، با هدف ساخت شبکه‌های شخصی کوچک از وسایل مختلف در طول این زمان، اریکسون نام بلوتوث را برای این فناوری انتخاب کرد که انتخاب نام آن هم در نوع خود کم نظیر است.
مدیران ارشد اریکسون با تیزبینی و آینده نگری مثال زدنی می‌دانستند که اگر فقط یک شرکت از این فناوری و استاندارد حمایت کند، هرگز موفق نخواهد شد.
به همین دلیل در سال 1998، اریکسون یک موافقت نامه با IBM، اینتل، نوکیا،3 com، توشیبا و مایکروسافت امضا کرد که بر پایه این موافقت نامه، گروه Bluetooth Special Interest Group را تشکیل داد.
هدف این گروه نظارت بر پیشرفت بلوتوث و عمومی ساختن آن بود. و پس از آن شرکت‌های Lucent، موتورولا و بیش از ده هزار کمپانی دیگر به این سازمان پیوستند.
به تعریف ساده بلوتوث یک سیستم رادیویی برای مصارفی با توان پایین در یک برد کوتاه (۱۰ سانتی متر، ۱۰ متر و ۱۰۰ متر) است که معمولاً در یک ریزتراشه ارزان پیاده‌سازی می‌شود. بلوتوث به دستگاه‌های دیجیتال اجازه می‌دهد که با یکدیگر ارتباط داشته و اطلاعات را با نرخ مناسبی منتقل کنند به شرطی که در برد رادیویی هم قرار گرفته باشند.
برد رادیویی این فناوری متفاوت است و در سه رده 1متر (توان 1 میکرو وات)، 10 متر (5/ 2 میکرو وات)و 100 متر (توان 100 میکرو وات) طبقه بندی می‌شوند که هر کدام از این بردها توان ویژه خود را می‌خواهد.
بزرگترین حسن تمایز این فناوری با فناوری‌های دیگر این است که برای انتقال داده (Data) دیگر احتیاجی به سیم نیست و با استفاده از فرکانس‌های مشخص دستگاه‌های مجهز به بلوتوث می‌توانند با یکدیگر ارتباط برقرار کنند.
فرستنده این فرکانس‌ها که Transmitter نام دارد امواج مورد نظر را در یک فرکانس خاص ارسال مى کند و دستگاه گیرنده در همان طول موج اقدام به دریافت اطلاعات مى کند و دامنه آن GHZ2/40 تا GHZ2/48 است.
مشکل گشای ارتباطات بی‌سیم
مشکلی که تمامی شرکت‌های سازنده تجهیزات الکترونیکی به ویژه سازندگان موبایل، چاپگر، PDA، لپ تاپ و... داشتند عدم وجود یک استاندارد مشخص و ثابت براى ارتباط دستگاه هاى مختلف با یکدیگر بود.
تا پیش از این هر شرکت دستگاه‌هاى خود را براساس استانداردهاى ارتباطى خود تولید مى‌کرد و به همین خاطر اغلب آنها براى ارتباط با دستگاه‌هایى از همان نوع ولى متعلق به یک شرکت دیگر دچار مشکل مى شدند زیرا پروتکل ثابتى وجود نداشت، تا زمانی که بلوتوث این استاندارد را تعریف کرد.
بلوتوث که آمد به بازار مادون قرمز شده...
البته قبل از بلوتوث هم راه‌های ارتباط بی‌سیم بوده، مانند استفاده از تشعشعات مادون قرمز. تکنولوژى مادون قرمز IrDA نام دارد که مخفف Infrared Data Association است.
در عمل ثابت شده که استفاده از این استاندارد قابل اطمینان است و هزینه بسیار کمى هم دارد (حضور گسترده این تکنولوژی را در دستگاه‌های کنترل از راه دور تلویزیون‌ها می‌بینید) ولى با این وجود معایبش باعث شد که نتواند در مقابل بلوتوث دوام بیاورد.
اولین مشکل مادون قرمز حرکت نور در خط راست است. فرستنده مادون قرمز و گیرنده آن مى بایست در مقابل هم قرار بگیرند تا ارسال اطلاعات صورت گیرد، در غیراین صورت یا وجود مانعى در بین راه، انتقال اطلاعات به درستى صورت نمى گیرد.
یکى دیگر از مشکلات مادون قرمز اصطلاح «یک به یک» است. به این معنى که شما فقط مى توانید اطلاعات را از یک دستگاه و تنها به یک دستگاه دیگر ارسال کنید و در یک لحظه قادر به ارسال اطلاعات از یک دستگاه به چند دستگاه نخواهید بود اما هیچ کدام از این مشکلات در بلوتوث وجود ندارد.
قیمت موجه بلوتوث
قیمت فناوری بلوتوث هم برای شرکت‌های سازنده دستگاه‌های الکترونیکی بسیار موجه بود. در واقع یکی دیگر از دلایل استفاده از تراشه هاى Bluetooth قیمت بسیار مناسب آن است.
قیمت این تراشه‌ها در ابتدای کار بین ۱۵ تا ۳۰ دلار بود که با توجه به کارایى بسیار خوب، این قیمت کاملاً مناسب به‌نظر مى رسد. همان طور که اشاره شد این تکنولوژى از محدوده فرکانس ۴۰/۲ تا ۴۸/۲ گیگا هرتز که محدوده اى رایگان است استفاده مى کند که ۷۹ کانال ارتباطى را شامل مى شود.
البته این محدوده در اروپا و آمریکا مورد استفاده قرار مى گیرد ولى در ژاپن این محدوده بین ۴۷/۲ تا ۴۹/۲ گیگا هرتز است و ۲۳ کانال ارتباطى را شامل مى شود.
سرعت انتقال داده در بلوتوث
سرعت انتقال اطلاعات در استاندارد Bluetooth بستگى به نوع سامانه ارتباطى دارد. مثلاً اگر از ارتباط همزمان یا Synchronous استفاده شود نرخ انتقال اطلاعات ۴۲۳ کیلوبایت در ثانیه خواهد بود.
در این نوع ارتباط دستگاه فرستنده و گیرنده به‌طور همزمان قادر به دریافت و ارسال اطلاعات هستند. در نوع دیگر ارتباط که ارتباط غیرهمزمان یا Asynchronous نام دارد نرخ انتقال اطلاعات ۷۲۱ کیلوبایت در ثانیه خواهد بود.
البته با وجود سرعت بیشتر این ارتباط نسبت به ارتباط همزمان، قابلیت ارسال و دریافت در یک زمان را ندارد (البته در تکنولوژى هایى مانند Wi-Fi که بر پایه Bluetooth است برد مؤثر و نرخ انتقال اطلاعات بیشتر مى شود).
بلوتوث و سامانه تداخل امواج
بلوتوث از سامانه بسیار حساسى برخوردار است و از این لحاظ با استفاده از آن احتمال تداخل بین دستگاه هاى مجهز به امواج رادیویى به حداقل خود مى رسد و حتى درصورت بروز تداخل در ارتباط بلافاصله اطلاعات از بین رفته مجدداً به‌طور خودکار براى دستگاه گیرنده ارسال خواهد شد.
حال این تصور به وجود مى‌آید که با وجود چندین دستگاه مجهز به این تکنولوژى در یک اتاق چگونه آنها روى یک فرکانس مشخص و بدون تداخل با یکدیگر به تبادل اطلاعات مى پردازند.
براى جلوگیرى از تداخل اطلاعات بلوتوث از تکنیکى به نام Spread Spectrum Frequency استفاده مى کند و این تکنیک به دستگاه‌ها اجازه مى دهد که در یک محدوده فرکانسى مشخص شده به صورت خودکار تغییر فرکانس داشته باشند.
در واقع در این تکنولوژى یابنده کانال آزاد بیش از ۱۵۰۰ بار در ثانیه کانال هاى ارتباطى را چک مى کند تا از کانال هاى اشغال شده با خبر باشد و درصورت ایجاد یک ارتباط جدید یک کانال آزاد را به آن ارتباط اختصاص دهد.
مثلاً اگر یک دستگاه کامپیوتر در حال ارتباط با پرینتر از طریق فرکانس GHZ2/47 باشد و در همین زمان موبایل قصد ارتباط با اسکنر را داشته باشد، با استفاده از تکنیکى که ذکر شد به‌طور خودکار فرکانس اشغال شده توسط کامپیوتر و پرینتر شناسایى شده و ارتباط موبایل و اسکنر به روى یک فرکانس جدید برقرار مى شود.
