میوه‌هایی که نماد برکت هستند

همچنین می‌گویند شب قوس یا همان شب یلدا دنبه قوچ کوهی از سرما آب می‌شود. در شب چله اگر آسمان صاف و پرستاره باشد سال بعد میوه فراوان است. اگر زردک بخورند، عقرب آنها را نمی‌گزد. اگر هم در شب اول چله بزرگ کسی ارده خرما بخورد، حرارتی خواهد شد و اگر هندوانه بخورد رطوبتی! درباره انار هم که جزو جدایی‌ناپذیر شب یلداست باورهای زیبایی وجود دارد؛ چراکه سرسبزی و حفظ زندگی و جاودانگی درخت انار، به این روییدنی در تفکر بیشتر مردم جهان تقدس بخشیده است و آن را مادر زمین، زهدان طبیعت و مظهری از برکت، باروری، فراوانی و جاودانگی می‌دانستند.

پردانگی میوه آن را هم نماد برکت و باروری به شمار می‌آوردند. از این‌رو درخت انار و میوه و شاخه‌های آن در اسطوره‌های بیشتر اقوام جهان و ادیان الهی مقدس شمرده می‌شود. مردم دوران باستان، گیاهان و درختانی را که فکر می‌کردند ایزد یا الهه‌ای آنها را کاشته یا از خون الهه، قهرمان و اسطوره‌ای الهی روییده است، مقدس می‌شمردند. به‌خاطر همین مهم‌ترین شب‌چره سفره تنقلات شب یلدا را انار و هندوانه تشکیل می‌دهد.

مردم خوردن انار در شب چله را دورکننده تب و آزار گرمای تابستان، دور ساختن آدمیزادگان از گزند جانوران و حشرات در تابستان و دورکننده ناخوشی‌ها و بیماری‌ها از تن در یک سال می‌دانستند. انار را از درختان مینوی و از عناصر مقدس و خجسته به شمار می‌آوردند و زرتشتیان شاخه و میوه آن را در مناسک و آیین‌های دینی خود به‌کار می‌بردند. در مراسم و جشن‌ها این میوه میان دیگر میوه‌ها بود؛ زیرا پردانگی انار نماینده برکت و باروری و به‌ویژه نمایشی از باروری هنگام نوروز (جشن زایش) تلقی می‌شد.

همچنین انار میوه بهشتی است. در هر انار یک دانه آن‌که به زبان سنگسری «پاپا» نامیده می‌شود قطعا از بهشت است. اگر هنگام خوردن انار دانه‌ای به زمین بیفتد آن را برداشته و می‌خورند چون ممکن است همان دانه از بهشت باشد. هندوانه هم به‌دلیل تخم زیادی که درون دارد نماد باروری است.  

کدوحلوایی هم بعدها جزو خوراکی‌های محبوب شب یلدا شد هرچند در روایت‌های قدیمی به آن اشاره‌ای نشده. کدو بیشتر به بلاهت و سادگی تعبیر می‌شود اما به‌دلیل تخمه‌های بسیاری که دارد با بالنگ، هندوانه و پرتقال مقایسه می‌شود و نماد فراوانی و باروری است. کدو منبع زندگی و ادامه نسل است. شاید برای همین خودش را بین خوراکی‌های شب‌یلدا جا کرده است.