بحث های اصلی درمورد محتوای این قطعنامه است. قرار بوده انگلیس، فرانسه و آلمان متن قطعنامه را که مورد توافق هر 6 کشور عضو دائمی شورای امنیت است تهیه کنند اما در مورد مفاد آن خبرها متناقض هستند.
برخی خبرگزاریها گفته‌اند اقدامات تنبیهی علیه ایران بسیار کمرنگ است به‌طوری که نمی تواند انتظارات امریکا و متحدان غربی اش را برآورده کند، برخی خبرگزاریها نیز ازشدت تحریمهای پیش بینی شده گفته‌اند به‌طوری که شدید بودن آنها باعث شده که از انتشار متن پیش نویس قطعنامه خودداری شده و حتی کنفرانس خبری که قرار بود پس از پایان کنفرانس 1+5 برلین انجام شود برگزار نشود. ظاهرا برخی کشورهای عضو شورای امنیت گفته‌اند که شدت تحریمها بیش از آن که دولت ایران را تحت فشار قرار دهد مردم را با مشکل مواجه خواهد کرد.
خبری نیز از قول خبرگزاری فرانسه منتشر شد مبنی براین که نمایندگان پنج کشور عضو دائم شورای امنیت شامل انگلیس، چین، فرانسه، روسیه و آمریکا قرار است 10 عضو غیردائم را درباره عناصر قطعنامه سوم که روز سه‌شنبه گذشته در برلین درباره آن توافق شد آگاه سازند.
قرار بود روز جمعه گذشته جلسه ای در دفتر انگلیس در سازمان ملل تشکیل شود تا سایر اعضای شورای امنیت درباره قطعنامه ایران توجیه شوند ولی این جلسه به تعویق افتاده است.
«کارن پیرس»، معاون نماینده انگلیس در سازمان ملل درباره علت تعویق این نشست به‌ایم بسنده کرد که «کاملا فنی است.»
وی به برنامه کاری فشرده سفرا از جمله بحث‌ها درباره وضعیت در غزه اشاره و تصریح کرد نشست ایران قرار است «اواسط هفته جاری» برگزار شود.
دیپلمات های غربی مدعی هستند که اعضای دائم شورای امنیت بر سر افزایش سختگیری های بین المللی بر فعالیت های دانشمندان هسته ای، مؤسسات مالی و تسلیحاتی ایران و نیز اعمال محدودیت های بیشتر علیه بازرگانی خارجی این کشور در قطعنامه سوم به توافق رسیده‌اند.
به گزارش آسوشیتدپرس تنی چند از دیپلمات های غربی مستقر در مقر سازمان ملل متحد در نیویورک که نخواستند نامشان فاش شود به این خبرگزاری گفتند که قطعنامه سوم شامل اعمال برخی محدودیت های صادراتی، ممنوعیت های بیشتر برای سفر مقامات و دانشمندان مرتبط با برنامه اتمی ایران و مسدود ساختن دارایی های افراد و بانک هایی خواهد بود که دست اندرکار خریدهای هسته ای تهران هستند.
این دیپلمات های غربی اذعان کرده‌اند که پیش نویس قطعنامه جدید دربرگیرنده هیچ یک از تحریم های اقتصادی جدی مورد انتظار آمریکا و متحدان اروپایی اش نیست.
آنها همچنین اظهار داشته‌اند که علیرغم توزیع پیش نویس قطعنامه سوم از سوی فرانسه، بریتانیا و آلمان میان پانزده عضو شورای امنیت انتظار نمی رود این قطعنامه تا پیش از انتشار گزارش بعدی محمد البرادعی مدیر کل آژانش بین المللی انرژی اتمی از فعالیت های هسته ای ایران صادر شود.
به گفته منابع خبری آسوشیتدپرس پیش نویس تنظیم شده توسط سه کشور اروپایی به‌طور قطع در شورای امنیت به تصویب خواهد رسید، زیرا محتوای آن پیش از طرح در اجلاس برلین در مذاکرات میان مقامات آمریکایی با چین و روسیه، دو شریک تجاری مهم ایران، «چکش کاری» شده است.
خبرنگار همشهری در رابطه با محتوای متن پیش نویس قطعنامه کشورهای عضو شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران و شدت و ضعف آن، با محمود محمدی رئیس کمیته روابط خارجی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس و سخنگوی سابق وزارت امورخارجه گفت‌وگو کرده است که می خوانید:
- آیا شما ازمتن پیش نویس قطعنامه سوم وشدت وضعف تحریمهای احتمالی پیش بینی شده در آن اطلاعی دارید؟
از نظر من به‌عنوان کسی که کارکرد صدور قطعنامه‌ها و به‌خصوص براساس فصل 7 منشورملل متحد را می داند باید بگویم که متن کند وتند قطعنامه در برابر صدور قطعنامه بر اساس فصل هفتم اهمیت کمتری دارد.
مهم این است که قطعنامه به لحاظ ماهیتی به‌عنوان تهدید علیه صلح جهانی صادر می شود. آنچه که حائز اهمیت است این که قطعنامه های علیه ایران هم تحت عنوان فصل 7 صادر شده و ایران را تهدیدی برای صلح و امنیت بین المللی مطرح می کند که این بدترین پیام برای صدور قطعنامه علیه یک کشور است.
در حالی که متأسفانه ما نسبت به این موضوع توجه کمتری داریم و عمده توجهمان معطوف به اثر قطعنامه‌ها بروضعیت کشوراست. تاثیر قطعنامه‌ها میان مدت و بلند مدت است و فصل 7 آن علیه وجهه و پرستیژ بین المللی ایران است.
دومین اثر منفی صدور قطعنامه این است که به اتفاق آرای اعضای دائمی شورای امنیت تصویب می شوند که این موضوع دارای بار حقوقی و مسئولیت آور است که ایران را به‌عنوان تهدید معرفی می کند.
سومین اثر آن است که از ایران صریحا می خواهد که غنی سازی اورانیوم را تعلیق کند.
چهارمین اثر اقدامات تنبیهی مندرج در قطعنامه است که مشمول تحریم های اقتصادی، سیاسی و روابط تجاری ایران با کشورهای جهان می شود.
در حال حاضر آنچه که درمیان اعضای 1+5 به‌عنوان اختلاف نظر مطرح است شدت و ضعف اقدامات تنبیهی علیه ایران است. برخی مثل انگلیس و فرانسه و آلمان خواهان تشدید فشارهای سیاسی اقتصادی هستند و بخشی مثل چین و روسیه فشار کمتر و منطقی‌تر را توصیه می کنند.
روی بند اول که همان فصل 7 است اختلاف نطر ندارند، روی بند آخردارند که آن هم طبیعی است.
چون اگر چین به تحریم نفتی ایران رای بدهد خودش از انجام قراردادهای نفتی اش با ایران بازمی ماند روسیه هم اگر بخواهد تحریم هرنوع همکاری هسته ای با ایران ر ا قبول کند خودش از قراردادهایش با ایران محروم می شود بنابراین بیش از مفاد تحریمها باید به مفاهیم و اثرات حقوقی سیاسی و اقتصادی و امنیتی موجود در قطعنامه‌ها توجه داشت.
- گفته می شود در پیش نویس جدید، تحریم صدورنفت ایران پیش بینی شده و سفر بوش به منطقه برای آماده کردن اعراب جهت جایگزینی نفت ایران بوده است آیا این خبر صحت دارد؟
اعراب همیشه آمادگی داشته‌اند که سهم ایران را دراوپک و در بازارهای جهانی بگیرند. از زمان رژیم شاه نیز اعراب با ایران رقابت نفتی داشته‌اند و حاضر بودند کمبود‌ها و نیازهای غرب را در چارچوب پیمانهایشان برآورده کنند.
- اگر اعراب تا این حد آمادگی جایگزینی نفت ایران را دارند چه نیازی به سفر بوش بود؟
این یکی از محورهای مذاکراتشان بوده است. امریکایی‌ها بدشان نمی آید نیاز بازارهای جهانی به نفت ایران را به صفر برسانند و ایران را درفشارهای اقتصادی قرار دهند. ممکن است نیاز بازاهای جهانی به نفت ایران از بین برود و نفت اعراب جایگزین شود اما ایران به پول نفت بسیار احتیاج دارد.
راهبرد امریکا بی نیاز کردن جهان ازنفت ایران و جبران آن با نفت قطر، عراق و عربستان است. امریکا قصد دارد سلاح نفت را از ایران بگیرد.
- راهبرد ایران در برابر راهبرد امریکا چیست؟
راهبردی که یک دهه قبل مقام معظم رهبری انقلاب پیش بینی کرده بودند این بود که نیاز ایران به درآمد نفت به صفر برسد.
راهکارهای این نظر رهبر انقلاب در برنامه توسعه چهارم و سند چشم‌انداز بیست ساله پیش بینی شده بود که هرسال 10 درصد نیاز ایران به نفت کاهش یابد و ظرف 10 سال به صفر برسد ولی متأسفانه ظرف 3 سال اخیر نه تنها سالی 10 درصد یعنی 30 درصد کاهش نیافته بلکه بیش از 30 درصد به وابستگی ما به پول نفت اضافه هم شده است.
این نشان می دهد که راهبرد ما دربرنامه اجرا نشده ولی استراتزی امریکا در حال اجرا شدن است و این جنگ راهبردهاست. که ما متأسفانه به راهبردهای ملی در برنامه توسعه چهارم و سند چشم‌انداز بی توجهی کرده ایم.
برخی خبرگزاریهای از قطع مذاکرات ایران و امریکا درمورد امنیت عراق که قرار بود دور چهارم آن به زودی برگزار شود خبر داده و نوشته‌اند که مقامات عراقی گقته‌اند ایران طی ماه های گذشته سه بار از پذیرفتن قرار مذاکره با طرف آمریکایی درخصوص مسائل امنیتی عراق خودداری کرده‌اند.
به ادعای این مقامات انتشار گزارش ارزیابی اطلاعات ملی آمریکا درخصوص برنامه هسته ای ایران، یکی از دلایل اصلی عدم تمایل تهران به ادامه مذاکره با واشنگتن است.
- نظر شما دراین باره چیست؟
اجازه بدهید دراین مورد تنها یک چیز را بگویم و آن این که امریکا هرگاه به نفعش باشد مذاکره کرده و پس از بهره برداری مذاکرات را قطع می کند. کما انیکه هنگام حمله به افغانستان برای مذاکره با طالبان از ایران استفاده کرد و درعراق هم همینطور.
پیش از حمله امریکا به عراق ایران و امریکا در ژنو مذاکره کرده و مشکل امریکا در افغانستان حل شد وایران مورد اتهامات فراوان قرارگرفت درحال حاضر هم امریکا با طالبان و حتی جریانات الفاعده به‌طور مستقیم مذاکره می کند.
حتماً دیگر درعراق احتیاجی ندارند که با ایران مذاکره کنند.
