نماد این سختی سقوط شاخص بازارهای سهام در آمریکا، اروپا و آسیاست که شرایط نگران‌کننده‌ای را برای فعالان اقتصادی و سرمایه‌گذاران به همراه داشته است.
در عین حال اجلاس امسال داووس به شدت تحت‌تأثیر بحران‌های مالی جهان قرار داشت و رهبران سیاسی و اقتصادی حاضر در این اجلاس آشکارا نگرانی خود را از این وضعیت اعلام داشتند.
از سوی دیگر تحرکاتی جدی از سوی محافل و مقام‌های سیاسی و اقتصادی جهان برای بررسی و مواجهه با این بحران‌ها آغاز شده و قرار است در روزهای آینده نشست وزیران دارایی و روسای بانک‌های مرکزی 7 کشور صنعتی به همراه چین، روسیه و دیگر قدرت‌های آسیایی در ژاپن برگزار شود.
کشورهای اروپایی که بیشترین زیان را از شرایط کنونی بازارهای مالی دیده و می‌بینند در عین حال در صددیافتن راه‌هایی به صورت جمعی و یکجانبه برای کاهش اثرات منفی تسری سیاست‌های اقتصادی آمریکا بر اقتصادهای خود هستند به گونه‌ای که دولت انگلیس که پس از یک دوره کوتاه رشد اقتصادی در سال 2007 هم‌اکنون در بدترین وضعیت اقتصادی طی 16 سال اخیر قرار گرفته درصدد کاهش نرخ بهره برای جلوگیری از افزایش تورم، بیکاری نزدیک به 20هزار نفر و رکود اقتصادی است.
این درحالی‌است که مقام‌های آمریکا به شدت در تلاش برای توجیه سیاست‌های اقتصادی و ارائه تحلیل‌های خوشبینانه نسبت به آینده اقتصاد آمریکا و خروج از رکود فعلی هستند.
ریشه بحران کنونی در رکود اقتصادی آمریکا نهفته است که خود ناشی از رکود بازار مسکن و ورشکستگی بسیاری از موسسات وام دهنده به‌دلیل ناتوانی وام‌گیرندگان است.
سقوط بازار مسکن آمریکا در 20 سال اخیر بی‌سابقه بوده است. اما بحران بازارهای مالی بیانگر چند نکته است:
1 – بروز این بحران‌ها و نوسانات د راقتصاد جهانی طبیعی است اما در سال‌های اخیر به‌دلیل پیچیدگی و پیوستگی اقتصادی سیکل بروز بحران‌ها زودتر، سریع‌تر و پردامنه‌تر شده‌است.
2 - در سال‌های پس از پایان جنگ سرد این باور از سوی طرفداران اقتصاد بازار تقویت می‌شد که اقتصاد جهانی در یک فرایند رو به جلو با کمترین چالش به پیش خواهد رفت و دیگر بحران‌های جدی گذشته را تجربه نمی‌کند اما این تنها یک خوشبینی بیش از حد به روندهای اقتصاد جهانی است که طرفداران نظام سرمایه داری نیز به آن معترفند.
3 – به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، نظام مالی بین‌المللی خوب کار نمی‌کند و این باعث نارضایتی نه تنها کشورهای درحال توسعه بلکه کشورهای توسعه‌یافته‌ای همچون آمریکاست که سالانه میلیاردها دلار کسری تجاری دارد و مجبور به سیاست‌هایی مباین با اقتصاد بازار است.
4 – نظام مالی جهانی هرچند درحال دورشدن از نظام دلار است اما این به معنای حرکت به سوی نظام بهتر نیست. این مسئله کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد.
5 - تداوم این وضعیت و چاره‌جویی نکردن سریع و مناسب از سوی کشورهای قدرتمند اقتصادی همچنان که رئیس سازمان تجارت جهانی هشدار داده است ممکن است نوعی بازگشت به گذشته و اتخاذ سیاست‌های حمایتی از سوی دولت‌های قدرتمند اقتصادی شود و عملا دستاوردهای دهه‌های اخیر را از بین ببرد.
بنابراین در شرایطی که اقتصاد جهانی پدیده‌ای به‌هم پیوسته است، انجام اصلاحات اقتصادی برای به‌روز کردن بازارهای مالی به ویژه در اروپا اروپا اجتناب‌ناپذیر است. در حال حاضر سرعت اصلاحات متناسب با سرعت تحولات اقتصاد جهانی نیست.
از سوی دیگر ایجاد شفافیت در بازارهای اروپا، ایجاد اعتماد به سرمایه‌گذاران، واقع‌بینی در پیش‌بینی‌ها (همان‌گونه که نخست وزیر ژاپن در اجلاس داووس بر آن تأکید کرد) همکاری و هماهنگی بیشتر کشورها در سیاست‌های اقتصادی برای مواجهه با بحران و دوری از سیاست‌های یکجانبه ضروری به‌نظر می‌رسد.
