هرکجا که تمدنی تشکیل شده است بیتردید بنیانگذار آن نخبگان (علمی، سیاسی، نظامی، هنری، اقتصادی...) بودهاند. هیچ تمدن و ملتی تضعیف و نابود نشد مگر اینکه قبل از آن نخبگان آن نابود یا منحرف شدند.
مطالعه تاریخ کشور عزیزمان برای همه نشان دهنده ارتباط و هم زمانی اوجگیری تمدن ایران با ارتقای نقش نخبگان در اداره امور کشور است. هرگاه به نخبگان ایران زمین، فرصت اعمال نظر در حاکمیت داده شد، کشور به اوج اقتدار نظامی، فرهنگی، علمی و اقتصادی رسید و زمانی که حکمرانان مستبد، نخبگان را طرد کردند، تضعیف تمدن و فرهنگ ایران و نهایتا نابودی حاکمیت خودشان را رقم زدند.
هرگاه که حکومت در اختیار نخبگان صالح قرار گرفت ایران در مسیر رشد و ترقی قرار گرفت و هرگاه که حاکمان خود را از هدایت نخبگان محروم کردند و یا میدان را در اختیار نخبگان فاسد قرار دادند ملک و ملت را به سمت اضمحلال و سقوط سوق دادند.
نخبگان صالح به میزانی که فرصت یافتهاند تاثیرگذار بودهاند، حتی زمانی که حاکمیت به طور کامل در اختیار یا تحت تاثیر آنها نبوده است. نمونه نزدیک آن تاثیر عمیق«امیرکبیر» در شکل گیری برخی جریانهای اصلاحی سده اخیر کشور است.
نمونه بارز تاثیر نخبگان در تاریخ معاصر کشور، جریان انقلاب اسلامی و اثر بیبدیل نخبهترین رهبر تاریخ، یعنی حضرت امام خمینی (ره) و نخبگان پیروایشان در نجات کشور از سقوط و اضمحلال کامل است هرچند که تودههای مردم، اساسیترین نقش را در پیروزی انقلاب اسلامی داشتند، اما بدون پیشتازی نخبگان جامعه و در راس همه آنها رهبر کبیر انقلاب اسلامی، شکل گیری و پیروزی انقلاب امکان پذیر نبود.
بنابراین طبق فرمایش مقام معظم رهبری «یک جامعه بدون دارا بودن استخوانبندیهای ذهنی قوی، در یک حرکت جهانی نخواهد توانست از سربالاییهای دشوار و پیچهای سخت عبور کند. بنابراین جامعه همچنان که به بدنه فکری نیاز دارد.
به نقطه ممتاز فکری هم نیاز دارد. بنابراین اگر هوشمندانی در جامعه هستند که از لحاظ ذهنی نخبهاند، اینها میتوانند به پیشرفت علم ، فرهنگ ،هنر، کار و پیشرفت هرچیزی که جامعه به آن نیاز دارد کمک کنند.» براساس همین واقعیت بود که کشور ما توانست از سربالایی دشوار و پیچ سخت جنگ تحمیلی عبور کند.
تودههای از جان گذشته و ایثارگر مردمی با هدایت نخبگان با موفقیت کامل از این سد عظیم عبور کردند. پیشتازی نخبگان در دوران 8سال دفاع مقدس مطلبی است که همگان مشاهده کردند. امروز به جرات میتوان ادعا کرد که جوانان ما قادرند پیشرفتهترین تسلیحات و تجهیزات مورد نیاز نیروهای مسلح را بسازند و ساخت پیشرفتهترین تجهیزات دور دنیا بدون وابستگی به خارج از کشور امکانپذیر است.
یکی از علتهای اصلی دستیابی به این توانمندی، تحریمهای شدید تسلیحاتی اعمال شده در سالهای اخیر است. یکی از شواهد و دلایل رشد تحقیقات دفاعی در سالهای اخیر میزان جوایز اخذ شده از جشنواره خوارزمی توسط سازمانهای دفاعی است.
به رغم عدم ارائه بسیاری از دستاوردهای تحقیقاتی بخش دفاع در جشنوارهها (به دلیل رعایت مسائل امنیتی) بیش از 30درصد جوایز را تحقیقات دفاعی اخذ کردهاند. البته پتانسیل موجود در نخبگان کشور بسیار بیشتر از دستاوردهایی است که تاکنون محقق شده است. اما به دلایل متعدد بخشی از این ظرفیتها بالفعل نشده است بنابراین به منظور آماده سازی بسترهای سخت افزاری و نرم افزاری مناسب جهت افزایش بهرهمندی از ظرفیت نخبگان کشور اقدامات مناسبی در ستاد کل نیروی مسلح و سازمانهای تحت امر انجام شده است.
امید است با آماده سازی شرایط مناسب برای نخبگان کشور، عقبماندگیهای دوران حاکمیت استبداد بر این مملکت جبران شده و تمدن ایران اسلامی این کشور به جایگاه مناسب و متعالی خود دست یابد.
* رئیس بنیاد نخبگان ستاد کل نیروهای مسلح