محمود احمدینژاد رئیسجمهوری اسلامی ایران فرمان پرتاب راکت کاوشی با نام کاوشگر یک را به پایگاه فضایی کشور در سمنان صادر کرد. البته رئیس جمهوری به یک خبر خوش بسنده نکرد و در ادامه از نخستین سامانه فضایی بومی جمهوری اسلامی ایران متشکل از ماهوارهامید، ایستگاههای زیرزمینی و پرتاب فضایی رونمایی کرد. ماهواره امید، نخستین ماهواره بومی جمهوری اسلامی ایران، ماهوارهای تحقیقاتی و پیشرفته است که به دست توانمند دانشمندان ایرانی طراحی و ساخته شده و در مدار ارتفاع پایین قرار میگیرد.
این ماهواره در آیندهای نزدیک توسط ماهوارهبر ساخت ایران با نام سفیر از پایگاه فضایی ایران، به مدار پرتاب خواهد شد. ایستگاه هدایت و کنترل ماهواره در مدار ارتفاع پایین نیز وظیفه تعیین موقعیت ماهواره در مدار را بر عهده داشته و ارتباط رادیویی با ماهواره برقرار میکند و فرمانهای کنترلی لازم را به ماهواره ارسال نموده و پاسخ آن را دریافت میکند.
پایگاه فضایی ایران که دیروز با پرتاب یک راکت کاوشی افتتاح شد به منظور پرتاب ماهوارههای ایرانی از داخل خاک کشور طراحی و ساخته شده است.
به گزارش ایرنا ایستگاههای رهگیری و کنترل و ارتباط با ماهواره بهطور کامل توسط کارشناسان داخلی طراحی و ساخته شده و قابلیت افزایش آنها و طراحی برای ماهوارههای آینده را نیز دارد.
رئیسجمهوری اسلامی ایران در مراسم رونمایی از نخستین سامانه فضایی بومی جمهوری اسلامی ایران ضمن بازدید از تلاشهای صورت گرفته در جریان مراحل ساخت ماهواره و عملکرد ایستگاههای کنترلی آن قرار گرفت و از حامل ماهواره که در آیندهای نزدیک (سال آینده) این ماهواره را در مدار زمین قرار میدهد، بازدید کرد.
سال پیش و در ششم اسفند ماه بود که خبر آزمایش موفقیت آمیز راکت کاوشی ایران، تیتر اول بسیاری از خبرگزاریها و سایتهای خبری خارجی شد و پس از آن هم این خبر که ایران به باشگاه ماهواره داران پیوست، نظر جمع کثیری از رسانهها را به خود معطوف کرد. هر کدام از این خبرها در مقام خود بسیار مهم و نشان از موفقیتها و دستاوردهای روز افزون صنعت هوافضای کشور داشت.
آزمایش موفقیت آمیز راکت کاوشی نشان از قدرت موشکی ایران و همچنین قابلیت ارسال و حمل محموله های فضایی را به مدارهای زمینی داشت و خبر پیوستن ایران به باشگاه ماهواره داران هم از توانمندی ایران در ارتباطات مخابراتی حکایت میکرد. ولی آن زمان هنوز نمی توانستیم ادعا کنیم که توانایی پرتاب و استقرار ماهواره در فضا را داریم زیرا همان ماهواره سینا-1 هم به کمک روسیه و توسط موشک کاسموس 3 به فضا پرتاب شد.با این حال ،خبرهای خوش فضایی جدید رییس جمهور وجه تمایز خاصی با خبرهای نیمه خوش قبلی داشت. این بار چنین ادعایی دور از انتظار نیست که بگوییم به نیمه راه های خودکفایی در علوم فضایی رسیده ایم زیرا همه دستاوردهای معرفی شده توسط رییس جمهور بومی هستند.
ورود به فضا و خوداتکایی در صنایع فضایی از آرزوهای بزرگ هر ملت به شمار میآید که تاکنون کشورهای معدودی در جهان توان ورود به این عرصه را داشتهاند و جمهوری اسلامی ایران یازدهمین کشور جهان است که توانمندی ارسال ماهواره به فضا را پیدا کرده است. یکی از بازوان پرتوان قدرتمندی، قدرت فضایی است. اگر به وضعیت کنونی جهان نگاهی گذرا بیندازید، خواهید دید که هم اکنون، قدرت های بزرگ، کشورهایی هستند که حضور بسیار درخشانی در عرصه هوایی و فضایی دارند چرا که ستون های این علم و صنعت، به ازدیاد توان دفاعی کشورها کمک می کند.
ایران هم در صنایع هوافضا و به ویژه در عرصه موشکی از قدرت خوبی بهره مند است و دلیل پیشرفت سریع در این عرصه هم بر همگان مبرهن است. چه در زمان جنگ و چه پس از آن، برخورداری از موشک های استراتژیک با بردهای بالا، نیازی اساسی بود و به همین دلیل با بودجه های نسبتاً خوبی تحقیقات در این زمینه آغاز شد که سرانجام خوشی مانند توانایی ساخت موشکهای بالستیک دوربرد شهاب 3 و راکت کاوشی داشت. در بسیاری از این تکنولوژیها، پایهها یکی است و با کمی تغییر و تحول به دیگری خواهیم رسید.
بهعنوان مثال راکت کاوشی از جمله مقدمات اولیه پرتاب ماهواره به مدار است و توسط این راکتها شناسایی محیط پروازی ماهوارهها قبل از پرتاب انجام میگیرد و با کمی تغییر و تحول در سیستم های کنترل، جنس بدنه، سیستم های پیشران (Propultion) و....، این راکتها توانایی حمل محموله های فضایی را خواهند داشت.
البته شیوه برخورد ایران با نحوه بومی کردن این تکنولوژیها هم به نوبه خود قابل توجه بود. مدیران ما که می دانستند فاصله بسیار زیادی با بزرگان این عرصه داریم، به جای اینکه از ابتدا بهدنبال تحقیق باشند، نمونه های خارجی را گرفتند و با انجام مهندسی های معکوس و تغییر و تحول در آنها به سیستم های دیگر نیز دست پیدا کردند. این کار باعث صرفه جویی در وقت و هزینه شد. با همه این اوصاف، اینکه چرا این خبر خوش هوافضایی باید در این وضعیت اعلام شود که شاید باز هم بهانه ای به دست کشورهای دیگر بدهد، مسئلهای است که برخی کارشناسان مطرح میکنند.
زمان زیادی از سخنرانی آقای سلیمانی وزیر ICT و رئیس سازمان فضایی ایران آقای طالبزاده نمی گذرد که تأکید داشتند که اگر می خواهیم به فضا برویم باید با چراغهای خاموش حرکت کنیم. به نظر میرسد این نکته اگر لحاظ نشود آینده صنعت هوافضای ایران به خطر می افتد. کشورهای دیگر منتظر به دست آوردن بهانه هستند و ما هم که هم اکنون نمی توانیم با انجام چند حرکت نمادین، ادعای خودکفایی بکنیم، پس هنوز محتاج استفاده از دانش، صنعت و تجهیزات کشورهای پیشرفته فضایی هستیم. فاصله ما هم با آنها بسیار زیاد است و به این زودیها نمی توانیم کمک هایشان را کنار بگذاریم.
بیش از 60 سال است که از پرتاب اولین ماهواره به مدارهای زمینی می گذرد که ما توانسته ایم چنین کاری را بکنیم؛ پس نه کشفی در کار است و نه اختراعی. فقط سعی می کنیم که ما هم یک ماهواره را خودمان پرتاب کنیم. با در نظر گرفتن وضعیت تحریمها و به ویژه نگاه خاص کشورهای دیگر به مقولاتی مانند صنعت هوافضا که می تواند استفادههای نظامی هم داشته باشد، شاید چنین تبلیغاتی به ضرر آینده صنعت هوافضای ایران شود.
ما در همین وضعیت کنونی و به گفته برخی کارشناسان، مجبوریم بعضی قطعات و تکنولوژیها را به چندین برابر قیمت واقعی خودشان بخریم. و حالا چرا با دست خودمان به این بازار سیاه کمک کنیم، در حالی که محتاج این بازار سیاه هم هستیم؟ باید توجه داشته باشیم که فناوری پرتاب ماهواره 60 ساله و فناوری بهره برداری از انرژی هسته ای هم بیش از 60 سال قدمت دارد و به دست آوردن آنها با اینکه بسیار لازم است ولی این همه بزرگنمایی هم شاید خیلی به سود ما نباشد.