این روزها مردم، تنها با یک کلیک کردن می‌توانند در کسری از ثانیه به اطلاعاتی که می‌خواهند دسترسی پیدا کنند و همین امر موجب شده افراد کمی سراغ کتاب بروند و آن را ورق بزنند و بخوانند. این رویداد سبب مهجور شدن یار مهربان در بین مردم شده است و شاید همین تنهایی و دوری «حمیدرضا کیهان» را ترغیب کرد تا آستین‌هایش را بالا بزند و دیواری برای یار مهربان بسازد و نامش را «دیوار دانایی» بگذارد.
این طرح برای نخستین‌بار توسط او و گروه ۱۲ نفره‌اش در تکه هفتم پایتخت ساخته شده تا از یک سو، کتاب در دسترس عموم مردم قرار بگیرد و سرانه مطالعه بالا برود و از سوی دیگر، فرصتی باشد برای خارج کردن یار مهربان از انباری‌ها و جان تازه دادن به او. گروهی که کیهان مدیریت آن را بر عهده دارد همگی جوانان ۲۵ تا ۲۸ ساله هستند که ادعای ایده‌پردازی و طرح‌های نو و خلاقانه دارند.
کتاب‌ها با نظم و ترتیب خاصی داخل قفسه‌های نصب شده روی دیوار، چیده شده‌اند. کمی آنسوتر چند صندلی و میز کوچکی قرار دارد تا مراجعه‌کنندگان بتوانند در محیطی دنج و آرام چند دقیقه‌ای کتاب‌ها را از روی دیوار بردارند و ورق بزنند. کار در عین سادگی، بسیار زیبا و خلاقانه است و همین کار ثابت می‌کند این گروه ایده‌های نو دارند.
همراه با فرزند خردسالش مشغول جست‌وجوی کتاب است. از کنار قفسه‌ها می‌گذرد و به محض دیدن قفسه کتاب کودکان می‌ایستد. یکی را برمی‌دارد و تورق می‌کند و با خوشحالی می‌گوید: «بیا مامان جان! این کتاب خوبیه و به درد شما می‌خوره. » کتاب را به دست دخترش می‌دهد. «راحله عمادی» می‌گوید: «وجود چنین فضاهای فرهنگی در همه محله‌ها لازم و ضروری است. این روزها که همه مردم با مشکلات اقتصادی دست و پنجه نرم می‌کنند، می‌توان با این کار به پایداری کتاب در سبد فرهنگی خانواده‌ها کمک کرد. قیمت کتاب‌ها در مقایسه با سال‌های گذشته افزایش زیادی داشته است و نمی‌توان هر ماه برای کودکان کتاب خرید و اشتراک‌گذاری کتاب‌ها بهترین گزینه است. »
کتاب‌های رمان، تاریخی، ورزشی، علمی، مذهبی و حتی کمک آموزشی در قفسه‌ها به چشم می‌خورد و به گفته «حمیدرضا کیهان» دیوار دانایی متناسب با همه گروه‌های سنی طراحی شده است: «این دیوار ویژه یک گروه و قشر خاصی نیست و شهروندان می‌توانند متناسب باسلیقه و نیازشان کتاب انتخاب کنند و بردارند. »
نهادینه کردن فرهنگ آشتی شهروندان با یار مهربان و ترغیب آنها به کتابخوانی، هدف ساخت دیوار دانایی است که به گفته کیهان، دیوار دانایی بهانه‌ای است تا کتاب‌های خوانده شده که در گوشه انباری خاک می‌خورند، توسط دیگران دوباره خوانده شوند. این طرح نخستین بار در سرای محله «سبلان» اجرا شده است اما به گفته کیهان، به زودی۱۴ سرای محله منطقه۷ نیز صاحب دیوار دانایی می‌شوند.
- ایجاد اعتماد و اطمینان
قرار نیست همه دیوارهای دانایی منطقه۷ مدیر و مسئول و ناظر داشته باشند. کیهان می‌گوید: «با ساخت دیوار دانایی از یک سو می‌خواهیم شهروندان را به مطالعه ترغیب کنیم و از سوی دیگر فرهنگ اعتماد و اطمینان را بین شهروندان نهادینه کنیم. برای ایجاد این حس خوبی که سال‌هاست کم‌رنگ شده است می‌خواهیم مدیریت دیوارهای دانایی را به خود مردم واگذار کنیم و قرار نیست برداشتن و قرار دادن کتاب‌ها با حضور ناظر انجام شود. همین کار به ظاهر ساده می‌تواند انگیزه‌ای باشد تا به یکدیگر اعتماد کنیم و حس بدبینی را از جامعه دورکنیم. » .
به پایان رسیدن امتحان‌های دانش‌آموزان و نزدیک شدن به فصل تابستان، فرصت مناسبی است برای اینکه سراغ یار مهربان برویم و فراغت خود را کنار او بگذرانیم. کیهان براین‌باور است ساخت این دیوار در فضاهای مختلف تهران به افزایش سرانه مطالعه کمک می‌کند: «اگر مسئولان شهری حمایت کنند آمادگی داریم تا دیوار دانایی را در فضاهای فرهنگی یا حتی عمومی مانند بوستان‌ها و ایستگاه‌های مترو ایجاد کنیم. »
- مطالعه هزینه ندارد
خدماتی که از طریق دیوار دانایی ارائه می‌شود، رایگان است. شهروندان می‌توانند با ارائه کارت ملی و شماره تلفن، عضو طرح شوند و کارت عضویت بگیرند. کیهان می‌گوید: «کتاب‌هایی که در قفسه‌های دیوار دانایی قرار دارند، اهدایی هستند و چون هزینه‌ای بابت آنها پرداخت نشده، ما نیز هزینه‌ای از مردم نمی‌گیریم. در این کار زکات، دانش و تخصص ماست و از اینکه می‌توانیم خدمتگزار مردم در حوزه فرهنگ و مطالعه باشیم، خوشحالیم و حس غرور می‌کنیم. »
- نوشت افزار برای نیازمندان
دیوار دانایی مختص یار مهربان نیست و به گفته کیهان این دیوار بهانه‌ای است برای مهربان بودن و مهربانی کردن. او می‌گوید: «از طریق این دیوار قصد داریم مردم را با یار مهربان آشتی دهیم و از سوی دیگر دست نیازمندان را بگیریم. بنابراین همان‌گونه که شهروندان با اهدای کتاب به دیوار دانایی آنها را با یکدیگر به اشتراک می‌گذارند، می‌توانند نوشت‌افزارهایی که نیاز ندارند یا دفاتری را که هنوز می‌توان از آنها استفاده کرد به سراهای محله تحویل دهند. » دیوار دانایی جایی را به نوشت‌افزارها اختصاص داده تا در دسترس نیازمندان باشد.
نظر شما