بعد از دسته گل...

اما اگر شد،‌شده است دیگر؛ جلوی ماشینی راکه به موقع ترمزش را نگرفته‌ای،  نمی‌شود گرفت. حادثه اتفاق افتاده، اما باز می‌شود مدیریت‌اش کرد. حین حادثه نه از ما و نه از شما، ‌کاری برنمی‌آید جز بهت وحیرت و پناه بردن به خداوند بخشنده و مهربان؛ بله، «دسته گل» به آب رفته و «بند» را آب داده‌اید. اما بعدش چی؟ باید بتوانید دست و پای لق و تق شده بعد از تصادف و گندی که زده‌اید- یا زده‌‌اند- را جمع‌وجور کنید یا نه؟ این بار با «سبک زندگی» تصادف کرده‌ایم. کل این مطالب و نکته‌ها در چند ثانیه و حداکثر، نیم‌ساعت بعد از آن حادثه بزرگ می‌گذرد. برای اینکه بدانیم: «در تصادف‌های معمول مقصر چه کسی است،‌دعوا در چنین شرایطی خوب است یا نه، تکلیف خسارت به بار آمده چه می‌شود و البته، اگر کسی را فرستاده بودیم آن دنیا یا خودمان رفته بودیم آن طرف پل(!) چه باید بکنیم یا که باهامان چه کار می‌کنند». چند کلمه دیگر تا حادثه فرضی باقی مانده... محکم بخوانید!

1-اقدامات اولیه

من کی‌ام، اینجا کجاست؟
اولین کاری که بعد از هر تصادف باید انجام داد، اقدامات پزشکی و امدادی است. اگر کنس‌بازی دربیاورید و قبل از بررسی دست و پایتان به فکر گلگیر و سپر ماشین باشید، ممکن است عواقبی پیش بیاید که سال‌های آینده، خانه‌نشین بشوید و اتومبیل پارک‌شده در منزل را با حسرت نگاه کنید.

1- فقط یه شوک بود!
 همیشه 2 ثانیه طول می‌کشد تا راننده از شوک تصادف خارج شود. بعد از این 2 ثانیه، اولین کاری که از دست‌تان برمی‌آید این است که چشمتان را ببندید و تا 10 بشمارید. این کار باعث می‌شود آرام شوید و مغزتان بهتر فرصت پردازش پیدا کند.

2- چی شده؟
چشم‌ها را که باز کردید، ممکن است دنیا را مچاله ببینید یا مثل یک روح در پرواز باشید. بسته به نوع و شرایط تصادف، 3 حالت اصلی پیش می‌آید.

کشته‌اید:  این حالت در صورتی رخ می‌دهد که با 150 کیلومتر در ساعت سرعت به یک عابر یا موتورسوار بخت برگشته زده باشید. مطمئن باشید با چنین سرعتی چیزی غیر از این اتفاق نمی‌افتد.

مرده‌اید:  اگر مفعول حالت قبل خود شما باشید، این حالت برایتان پیش می‌آید. متاسفانه هیچ کاری نمی‌توانید بکنید چون دست‌تان از دنیا کوتاه است و فقط می‌توانید در خواب دوستان و آشنایان رفته و ازشان طلب مغفرت کنید.

زخمی شده‌اید:  با حرکات جزئی دست و پا متوجه می‌شوید که جایی‌تان شکسته است یا نه. اگر مطمئن شدید زهوارتان در رفته، تماس با اورژانس 115 به تماس با پلیس 110 ارجحیت دارد. اگر در تصادفی ماشین شبیه کاغذ مچاله شده بود، به وسیله‌ای برای بریدن بدنه ماشین و بیرون‌آوردن مصدوم نیاز است.  فقط حواستان باشد اول راننده را نجات دهید، چون وضعیت او (بین صندلی و فرمان) بدترین حالت نسبت به بقیه سرنشینان است؛ هرچند ممکن است خودش مقصر بوده باشد. در زمان بیرون‌کشیدن آنها تا زمان انتقال به بیمارستان باید سر و گردن و تنه‌شان در یک راستا باشد. اگر اوضاع وخیم نیست،  این کار را  نیروهای اورژانس انجام دهند بهتر است.

3- خوبی شما؟
زمان تصادف، هر دو طرف مدل‌های مختلفی از احساسات از جلوی چشمشان رد می‌شود؛ مثل شوکه‌شدن، ترس، احساس مقصربودن، عصبی‌شدن یا عصبانیت (این دوتای آخر با هم فرق دارند) که تمام این حالات طبیعی است؛ یعنی اگر یکی از آن مدل‌ها نشدید، حتما یک‌طوری‌تان هست. اما همان نفس عمیق‌کشیدن و تا 10 شمردن قبلی، باعث تعادل این احساسات می‌شود. وقتی از ماشین پیاده شدید، با طرفتان که یا شما به او زده‌اید یا برعکس، سلام و احوالپرسی کنید و به جای عذرخواهی، عذر بدتر از گناه نیاورید. همین برخورد منطقی در یکی دو ثانیه اول می‌تواند داغی تصادف و احتمال دعوای بعدی را کم کند.

2-اقدامات قانونی

آآآآآی ،پلیس خبر کنید
اولین تصویری که همیشه از شنیدن کلمه تصادف در ذهن شکل می‌گیرد، 2 وسیله نقلیه داغان کنار خیابان با 2 راننده سفیل و سرگردان و یک افسر راهنمایی و رانندگی کاربلد است. البته این افسر باید «کارشناس تصادف» باشد؛ یعنی بعد از تصادف نمی‌توانید دست افسر وظیفه‌ای که سر چهارراه ایستاده را بگیرید تا کروکی بکشد. اینکه این‌طور مواقع پلیس چه می‌کند و شما چه می‌کنید، بستگی به شرایط و نوع حادثه‌ای دارد که بدجوری همه را خبر کرده.

خسارتی
زمانی است که 2 وسیله نقلیه – ماشین، موتور، دوچرخه – با هم برخورد کنند و فقط وسایل نقلیه عیب و ایراد پیدا کنند.
-اگر وسایل نترکیده باشند و بتوانید جابه‌جایشان کنید، باید به کنار راه منتقل شوند. بهتر است در این حالت، جای چرخ‌ها را با گچی، آجری، چیزی مشخص کنید تا افسر که آمد، بهتر دستش بیاید چه دسته‌گلی به آب داده‌اید.

-بعد از جابه‌جایی با 110 تماس بگیرید و درخواست کارشناس تصادف کنید. اگر وسیله را جابه‌جا نکنید و کارشناس بیاید و ببیند ترافیک راه انداخته‌اید، می‌تواند تا 7 هزار تومان جریمه‌تان کند.

-اگر هم مدارک همراهتان نباشد، کارشناس مچتان را می‌گیرد؛ هم جریمه می‌شوید، هم ممکن است اتومبیل‌تان را بفرستند پارکینگ. در پایان با کروکی‌کشیدن کارشناس و امضای طرفین، غائله ختم می‌شود.

جرحی
اگر حتی خون از دماغتان چکید، تصادف دیگر نه خسارتی که جرحی است.
-اگر وضعیت مجروح زیاد خطرناک و بحرانی نباشد، راننده باید اتومبیل را در همان محل تصادف متوقف کند. اگر روز است، مثلث‌های شبرنگ خطر (که 90 درصد رانندگان ندارند!) در فاصله 7 متری جلو و عقب اتومبیل قرار دهند و اگر شب است، چراغ یا مشعل الکتریکی را طوری بگذارند که از فاصله 150 متری قابل دیدن باشد. 

-اگر این احتیاط‌ها را نکنید و باعث تصادفات بعدی به‌خصوص در آزادراه‌ها یا بزرگراه‌ها شوید، کارشناس به تناسب خطایی که انجام داده‌اید، شما را در تصادف‌های بعدی مقصر حساب می‌کند و با تعیین درصد خطا، طوری جریمه‌تان می‌کند که شاید مجبور شوید ماشین را بفروشید و خرج بی‌احتیاطی‌تان کنید.

-اگر حال مصدوم وخیم بود و نمی‌شد تا رسیدن نیروهای امدادی و اورژانس صبر کرد، ضمن اینکه هیچ وسیله دیگری هم در محل برای جابه‌جایی نبود، راننده وسیله نقلیه می‌تواند با مشخص کردن علائم چرخ‌ها (حتی برای هر دو وسیله نقلیه) مجروح را به اولین درمانگاه برساند. کارشناس تصادفات از روی جای چرخ‌ها و بررسی شرایط و شواهد، موقعیت تصادف را در برگه کروکی ثبت می‌کند.

فوتی
این یکی را خدا نصیب نکند.
در تصادفات فوتی که معمولا دیگر هیچ‌کس هوش و حواسش نیست چه بکند و چه نکند، باید توجه کنید که به هیچ عنوان نباید صحنه تصادف تغییر کند. اتومبیل‌ها حتما در محل توقف کنند و از همان مثلث‌های شبرنگ و علائم هشداردهنده استفاده کنند. با اورژانس و پلیس 110 تماس بگیرید و اگر پتویی چیزی دم دست‌تان است، روی بنده خدای از دست رفته را بپوشانید.

3-اقدامات مالی

ماشین‌ام برای تو...
حالا مقصر معلوم شده و نوبت بده بستان‌های مالی و بالا پایین رفتن از پله‌های اداره بیمه است. بیخود هم غرولند نکنید؛ حواستان را جمع می‌کردید، گذرتان به اینجا نمی‌افتاد. به هر حال، بدانید که بیمه‌های اتومبیل3 نوع‌اند؛ ضمن اینکه همیشه تا 5روز فرصت گزارش تصادف به آنها را دارید.

بیمه شخص ثالث: از سال 1347 داشتن این بیمه‌نامه برای همه ماشین‌ها اجباری شده و شرکت بیمه‌گذار متعهد می‌شود که اگر حادثه‌ای اتفاق افتاد تا 2میلیون ریال خسارات مالی و 80میلیون ریال خسارات جانی (دیه) را جبران کند (به استثنای مواردی که حادثه برای خود راننده یا مالک وسیله نقلیه یا همسر و پدر و مادر و فرزند و خلاصه بستگان درجه یک راننده یا بیمه‌گذار اتفاق بیفتد).  البته می‌ارزد که سالانه مبلغی اضافی (به صورت اختیاری) برای حق بیمه بپردازیم تا از سقف پرداخت خسارت بیشتری استفاده کنیم. حوادثی مثل تصادف، سقوط، آتش‌سوزی یا انفجار هم مشمول این بیمه‌نامه هستند.فقط با هر بار تصادف و استفاده از بیمه نامه،  نه‌تنها سال دیگر برای پرداخت حق بیمه، به‌تان تخفیف نمی‌دهند بلکه جریمه هم می‌شوید. 2 بار خسارت 20درصد، 3بار خسارت 40درصد، 4بار خسارت 60درصد و بیش از 4بار خسارت، 100درصد حق بیمه جریمه می‌شوید.

بیمه سرنشین: می‌توانید با خرید این بیمه‌نامه، هزینه‌های پزشکی ناشی از حادثه راننده که به خودتان یا سرنشینان داخل خودرو وارد می‌شود را بیمه کنید(  همان افرادی که بیمه شخص ثالث تعهد نمی‌کند). اگر در مدت اعتبار بیمه تصادف نکنید، موقع پرداخت حق بیمه سال آینده برای سال اول 5درصد، سال دوم 10درصد و سال سوم 15درصد تخفیف می‌گیرید.

بیمه بدنه: بیمه بدنه خودرو، خسارت‌های واردشده به بدنه خودرو را پوشش می‌دهد. حوادثی که از برخورد 2 خودرو با هم ایجاد می‌شود یا خسارت ناشی از آتش‌سوزی، صاعقه، انفجار یا سرقت خودرو، در تعهد بیمه بدنه هستند. فرقی که  این بیمه با بیمه سرنشین و شخص ثالث دارد، این است که در هر بار تصادف، بیمه شما به زیان‌دیده خسارت پرداخت می‌کند اما مبلغی هم به نام «فرانشیز» (حق خدمات بیمه) از شما می‌گیرد. اگر تصادف اول باشد 10 درصد کل خسارت، دفعه دوم 20 درصد و دفعه سوم 30 درصد فرانشیز گرفته می‌شود. اما نکته ماجرا اینجاست که حداقل این 10 درصد، 50 هزار تومان است مثلا اگر تصادف‌تان 200 هزار تومان خسارت به بار آورد، 10 درصد آن می‌شود 20 هزار تومان اما از شما 50 هزار تومان می‌گیرند؛به همین سادگی!

نتیجه‌گیری تصادفی: سعی کنید تصادف هم که می‌کنید، یک تصادف جانانه باشد تا حداقل خسارت‌تان همان 50 هزار تومان باشد!

-از قیمت صافکاری و نقاشی بی‌خبر نمانید. گاهی می‌صرفد به جای استفاده از بیمه‌نامه‌ و از دست دادن تخفیف آخر سال، همان‌جا نقدی حساب کنید.

-برای تکمیل مدارک از محل خسارت خودروها باید عکس بگیرید که اگر زحمت آن را گردن عکاس بیمه بیندازید بی‌‌دردسرتر است و فقط باید 2 هزار تومان بسلفید. کارشناس بیمه هر دو خودرو را دیده و نظرش را به پرونده‌‌تان ضمیمه می‌کند. 

-اگر مقصر بیمه نداشت یا مبلغ خسارت بیشتر از مقداری است که بیمه می‌پردازد،اگر مبلغ  ارزش دوندگی داشت، از طریق حقوقی اقدام کنید و یک دادخواست حقوقی با عنوان «مطالبه ضرر و زیان» تنظیم کنید .

-اگر تصادف جرحی بود، افراد آسیب‌دیده توسط دادسرا به پزشکی قانونی معرفی می‌شوند . اگر طرف دچار شکستگی شده باشد، پزشک نظر نهایی را زمانی اعلام می‌کند که شکستگی خوب شده باشد.

-وقتی که از بیمه شخص ثالث طرف مقابل استفاده می‌کنید، دیگر نمی‌توانید از بیمه بدنه خودتان استفاده کنید.

-در قانون کشور، دیه هر فرد حدود 27 میلیون تومان در ماه‌های عادی است که در ماه‌های حرام (رجب ـ محرم ـ ذی‌القعده و ذی‌الحجه) 3/1 برابر این قیمت به آن اضافه می‌شود که 36 میلیون می‌شود ولی شرکت‌های بیمه بسته به میزان حق بیمه، 35 یا 40 میلیون می‌دهند. اما اگر خودتان هم در تصادف فوت کنید، این 35 یا 40 میلیون تومان، تبدیل به 5 تا 10 میلیون می‌شود.

-تا زمانی که مقصر راضی به پرداخت بقیه ضرر شما علاوه بر میزان تعیین شده توسط بیمه نشده، رضایت به آزادی ماشین‌اش ندهید؛ چون تا زمانی که ماشین‌اش توقیف است، دنبال شما می‌آید ولی به محض آزاد شدن ماشین، شما باید دنبال او بدوید!

اقدامات لاپوشانی

ماشین ما ... ؟ نه !
دقت کرده‌اید که وقتی چند ساعتی از کتک‌خوردن‌تان گذشت، تازه درد اصلی بدن کوفته و کتک‌خورده شروع می‌شود؟ تصادف هم همین‌طور است. همه ماجراهای آن‌که تمام شد، وقتی شما ماندید و ماشین درب و داغان و دسته گلی که به آب داده‌اید، سخت‌ترین کار، رفتن به خانه در چنین شرایطی است.

-اگر بین دوستان‌تان صافکار و نقاش آشنا داشته باشید، خوش به حالتان است. اگر ماجرا زیاد فجیع نباشد، صافکاری و نقاشی خودروتان کمتر از یک روز طول می‌کشد و ماشین سالم و صاف و صوف شده را تقدیم پدرجان می‌کنید.

-در این گونه موارد مادرهای عزیزتر از جان، نقش مهمی را بازی می‌کنند؛ با میانجی‌گری و پختن غذای مورد علاقه پدر، آتش خشم مدیر خانواده را خاموش می‌کنند.

-خودتان هم اگر کمی زبان چرب و شیرین داشته باشید، می‌توانید دل همسر یا پدرجان را نرم کنید.

-زمانی که پدر و مادر عصبانی هستند، مسئله تصادف را مطرح نکنید؛ چون اوضاع بدتر از بد می‌شود.

نقشه تصادف:  من زدم یا تو زدی؟
کروکی، برگه‌ای است که کارشناس تصادف سر صحنه می‌آورد و تمام مشخصات تصادف- چه وسیله نقلیه و چه عابر و موقعیت خودروها در زمان تصادف- را در آن یادداشت و نقاشی می‌کند؛ برای همین، یک کارشناس تصادف علاوه بر دانستن قوانین نظامی و انتظامی، نقاشی خوبی هم باید داشته باشد. هرچند در برگه‌های کروکی، ماکسیمای
 40 میلیونی‌تان تبدیل به قوطی کبریت می‌شود. کروکی‌ها 2 نوع‌اند؛

کروکی سازش: در بیشتر موارد و مخصوصا تصادف‌های داخل شهری از این برگه‌ها استفاده می‌شود. وقتی تصادف خسارتی اتفاق می‌افتد و دو طرف ماجرا آدم‌های معقولی هستند و قبول می‌کنند که چه کسی مقصر است و با هم به توافق می‌رسند، اگر مدارک هر دو طرف (گواهینامه- کارت خودرو- کارت بیمه شخص ثالث و برگه معاینه فنی) کامل بود، برگ کروکی سازش به‌شان می‌دهند و مستقیم می‌فرستندشان بیمه.

کروکی عدم سازش: این کروکی در مورد تصادف‌های جرحی و فوتی چون نیاز به مراجعه به مراجع قضائی است و تصادف‌های خسارتی که حضرات حاضر در تصادف با هم سازش نمی‌کنند یا فکر می‌کنند حتما دیگری مقصر است، استفاده می‌شود. اگر هم مدارک‌تان ناقص باشد، کروکی، این مدلی تنظیم می‌شود. اگر یکی از مدارک همراهتان نبود و کارشناسی که سر صحنه آمده کمی مهربان بود، زنگ بزنید تا مدارک را برایتان بیاورند؛ این‌جوری برگه کروکی سازش پر می‌شود که دردسرش کمتر است.