شاید مهمترین روندی که در اقتصاد دیده میشود حرکت به سوی یک نظام اقتصادی با ماهیت شبکهای است. در چنین اقتصادی، کنترل و تخصیص منابع بهصورت توزیع شده صورت میگیرد و نقش شبکههای اجتماعی در رشد و توسعه اقتصادی بهمراتب بیش از نظام متمرکز برنامهریزی دولتی خواهد بود.
نقش کارآفرینان در رویکرد شبکهمدار بهمراتب پررنگتر از رویکرد اقتصاد کلاسیک است. در اقتصاد نوین، کارآفرینان در شبکههای اجتماعی نقش عناصر فعالی را ایفا میکنند که ارتقای بازده سرمایههای مادی و انسانی را فراهم میآورند.
رشد اقتصادی: ویژگی بارز اقتصاد امروز، تغییرات سریع است. لذا کشورهایی میتوانند در چنین اقتصادی موفق باشند که قابلیت تطبیق با این تغییرات را داشته باشند. کشورهایی که در آنها، میزان فعالیتهای کارآفرینانه بالاتر است، قادرند تا در اقتصاد جهان موقعیت بهتری کسب کنند.
تحقیقات انجام شده نشان داده که رشد اقتصادی با فعالیتهای کارآفرینانه ارتباط مستقیم دارد. در تحقیقاتی که بهصورت سالانه فعالیتهای کارآفرینی و تأثیرات آن در کشورهای مختلف را مورد بررسی قرار میدهد و در حال حاضر در بیش از 20 کشور جهان صورت میگیرد، این نتیجه بدست آمده که نرخ رشد اقتصادی یک کشور رابطه معنیداری با سطح فعالیتهای کارآفرینی آن دارد.
اشتغالزایی: کارآفرینان در ایجاد اشتغال نیز نقش مهمی ایفا مینمایند. در حدود نیمی از کارکنان کشورهای توسعهیافته در کسبوکارهای کوچک مشغول فعالیت هستند. بیشتر مشاغل جدید را کسبوکارهای کوچک ایجاد میکنند و سهم این کسبوکارها در بازار کار در حال افزایش است.
از سال1980 تاکنون، کسبوکارهای کوچک در اقتصاد آمریکا بیش از 34 میلیون شغل ایجاد کردهاند. این در حالی است که از تعداد کارکنان شرکتهای بزرگ در این کشورها کاسته شده است.
در ایالات متحده آمریکا، 5/81 درصد از مشاغل جدید از طریق شرکتهای تازه تاسیس به وجود آمده و 5 درصد از شرکتهای تازه تاسیس، 77 درصد از مشاغل جدید را ایجاد کردهاند.
رشد فناوری: بیش از 67 درصد از نوآوریهای فناوری و حدود 95 درصد از نوآوریهای منجر به تحولات بنیادی را کسبوکارهای کارآفرینانه پدید آوردهاند.
کارآفرینان از طریق ایجاد فنآوری، ارائه محصولات و خدمات جدید، قدرت انتخاب مصرفکنندگان را افزایش داده و با افزایش بهرهوری، سرگرمیهای نو، بهبود بهداشت و سلامت، تسهیل ارتباطات و... موجب افزایش کیفیت زندگی میشوند.
در واقع بخش اعظم صنایع جدیدی را که یک نسل پیشتر موجود نبود، کارآفرینان ایجاد کردهاند که میتوان از رایانههای شخصی، تلفنهای همراه، خرید از طریق اینترنت و سرگرمیهای دیجیتال بهعنوان نمونههایی از آن ذکر نمود.
ایجاد صنایع نو: بسیاری از صنایع جدید از پیامدهای کارآفرینی است. صنایعی نظیر کامپیوترهای شخصی، بیوفناوری، تلویزیونهای کابلی، نرمافزارهای شامل محصولات جدید نفتی، ارتباطات بیسیم، خدمات پستی صوتی و...
ایجاد تحرک اقتصادی و اجتماعی: از پیامدهای کارآفرینی میتوان به بهبود وضعیت اقتصادی و وارد شدن زنان به عرصههای کسبوکار و افزایش مالکیت آنها در کسب و کارها اشاره کرد. (در ایالات متحده، سهم مالکیت زنان در کسب و کارها از 4 درصد در سال 1970 به 35 درصد در سال 1999 افزایش یافته است.)
* دبیر ستاد کارآفرینی شهر تهران