فرهنگسرای آفتاب هم با برگزاری عصرانه‌های داستانی میزبان مخاطبان است. در این برنامه علاوه بر شیوه‌های مقدماتی فنون و مهارت‌های داستاننویسی، نقش ادبیات بر موضوعات زندگی نیز بررسی می‌شود. «ابوالفضل درخشنده» محقق و نویسنده هم‌محله‌ای ساکن سوهانک که چندی پیش مهمان عصرانه‌های داستانی فرهنگسرای آفتاب بود معتقد است همه موضوعاتی که در جامعه با آن دست به گریبان هستیم در ادبیات ریشه دارد و با بهره‌گیری از اقیانوس پر از جواهر ادبیات می‌توانی گره ناهنجاری‌های اجتماعی را باز کرد. او در این نشست نقش ادبیات بر فرهنگ و اقتصاد را هم بررسی کرد. درخشنده از ۴سال پیش در کارگاه‌های آموزشی فرهنگسراها و مراکز فرهنگی پایتخت تدریس می‌کند.
- حل معضلات اجتماعی در بستر داستان
نقش ادبیات بر اقتصاد جامعه دور از ذهن به نظر می‌رسد. البته بعد از توضیحات ابوالفضل درخشنده به این باور می‌رسیم که اصلاً همه دور از ذهن نیست. «اول از همه باید این نکته را مدنظر داشته باشیم که هیچ موضوعی نیست که در ادبیات ریشه نداشته باشد. هنر نمایش که بر پایه داستان است، پایه همه هنرهاست. همواره از ادبیات برای انتقال ارزش‌ها بهره برده می‌شود. خداوند روایت و داستان گذشتگان را برای همین در قرآن آورده است. داستان پایه آموزش است.» آشنایی با داستان و داستاننویسی به همین دلیل مهم همواره در فرهنگسراها آموزش داده می‌شود. درخشنده دقیق‌تر توضیح می‌دهد: «فردی را در نظر بگیرید که بستر داستان را برای ایده‌های خودش و برای مهندسی فرهنگی انتخاب کرده است. در نگاه ساده او برای چاپ کتاب داستانش باید با چند نفر از جمله حروفچین و صفحه‌آرا و تصویرگر همکاری کند.
بعد از آن هم ناشر و چاپخانه وارد کار می‌شود. پس این افراد باید با هم همکاری کنند تا داستان به دست جامعه هدف برسد. جان‌مایه داستان خیری است که جامعه همیشه با آن دست به گریبان است. از جمله کم‌آبی، حفظ محیط‌زیست، ترافیک، آلودگی هوا و مسائلی از این دست. داستان‌نویس بعد از مدتی می‌تواند داستاننویسی را آموزش دهد و افراد دیگری را که هنر ذاتی داستاننویسی دارند، وارد این چرخه اقتصادی شوند. مهندسی فرهنگی جامعه بر اساس سیاست کلان جامعه شکل می‌گیرد. داستاننویسی به ما کمک می‌کند تا جور دیگر نگاه کنیم و مهندسی فرهنگی، فرهنگ اشتغال را پیش می‌برد.» سؤال اینجاست که بعد از چاپ شعر و داستان چرخه اقتصاد چگونه پیش می‌رود. درخشنده می‌گوید: «از حالا به بعد باید آهنگسازی باشد تا شعر قابلیت عرضه بیشتری در جامعه داشته باشد. تئاتر و نمایشی باشد تا شعر بر زبان بازیگر جاری شود. این چرخه همچنان ادامه خواهد داشت.»
- همسایگی با دانشگاه
نویسنده هم‌محله‌ای ما ساکن سوهانک است. محله‌ای که یک مجتمع دانشگاهی دارد. درخشنده دانشجویان را سمبل آگاهی می‌داند و می‌گوید: «حضور این دانشگاه در منطقه ما می‌تواند یک فرصت باشد که کتابفروشی‌ها و کافه کتاب‌ها در کنار آن فعالیت کنند. متأسفانه این روزها پایان‌نامه‌نویس‌ها خیلی بیشتر از کتابفروش‌ها مشغول کارند. بضاعت فرهنگی منطقه یک غنی است. این بضاعت غنی در کل کشور وجود دارد به شرطی که نگذاریم علف‌های هرز دور آن را بگیرد.»
- داستاننویسی پیشرفته
معضلات محله‌ها و در نگاه کلی‌تر ناهنجاری اجتماعی را در قالب‌های دیگر نوشتار از جمله خبر و گزارش و مقاله هم می‌خوانیم بنابراین از درخشنده درباره تفاوت داستان با دیگر نوشتارها برای پرداختن به معضلات اجتماعی می‌پرسیم که این‌طور پاسخ می‌دهد: «داستان احساس برانگیز است یعنی مخاطب با داستان همذات‌پنداری می‌کند. داستان به گونه‌ای است که مخاطب را به عرصه اقدام و عمل وارد کند. کودکانی که به داستان‌خوانی و مطالعه علاقه دارند یعنی آموزش دیده و برای مهارت‌های اجتماعی آماده شده‌اند.»
او که به تازگی نهمین جلد کتاب «آموزش داستاننویسی پیشرفته» را در انتشارات حدیث قلم چاپ کرده، می‌گوید: «وظیفه داستان فقط سرگرمی و آموزش خواننده نیست، بلکه رسالت داستان‌نویس اصلاح رفتار شهروندان و تشویق مخاطب به عمل است. نوشته‌ای که باعث افزایش آگاهی خواننده نشود و در او شور و انگیزه ایجاد نکند، قطعاً داستان نیست.» عصرانه‌های داستانی علاوه بر اینکه ما را با نقش ادبیات در زندگی آشنا می‌کند این مزیت را دارد که استعدادیابی صورت می‌گیرد.
ابوالفضل درخشنده می‌گوید: «هر فردی بنا بر ذائقه‌اش یک هنر ذاتی دارد. در این دورهمی‌ها و نشست‌ها کشف استعداد صورت می‌گیرد و هر فرد راه خودش را پیدا می‌کند.»
- نشست‌های ادبی در فرهنگسرای آفتاب
کانون بانوی قلم سال‌هاست در فرهنگسرای آفتاب میزبان دوستداران کتاب است. جرقه راه‌اندازی عصرانه‌های داستانی هم از همین کانون شکل گرفت. «میترا اصانلو» دبیر کانون بانوی قلم در این‌باره می‌گوید: «نشست‌هایی که با محوریت ادبیات در کانون برگزار می‌شد، مورد استقبال مخاطبان قرار گرفت و همین باعث شد تا به فکر برگزاری جلسات منظم با عنوان عصرانه‌های داستانی باشیم. در عصرانه‌های داستانی که هر ماه برگزار می‌شود هر نشست به یک موضوع اختصاص دارد. مثلاً قبلاً درباره نقش ادبیات کهن در خانواده مدرن نشستی برگزار کردیم. نکته مهم در این نشست‌ها این است که از همه رده‌های سنی در آن حضور دارند. ناگفته نماند که ۷۰درصد شرکت‌کنندگان از بانوان هستند و معمولاً در نشست‌های ادبی ۳۰نفر حضور پیدا می‌کنند.» عصرانه‌های داستانی هر ماه یکشنبه‌ها ساعت ۱۵ در فرهنگسرای آفتاب برگزار می‌شود. برای کسب اطلاع از تاریخ و موضوع نشست بعدی می‌توانید با شماره ۲۲۰۹۹۰۰۰ تماس بگیرید. فرهنگسرای آفتاب در خیابان شریعتی، روبه‌روی خیابان شهید کلاهدوز، کوچه امامزاده است.
- آقای نویسنده در یک نگاه
ابوالفضل درخشنده متولد ۱۳۴۸ است و از سال ۱۳۶۴ در حوزه ادبیات دفاع‌مقدس فعالیت خود را آغاز کرده و از سال ۸۰ با چاپ مجموعه داستان کوتاه «قرارمون ساعت عشق» به‌صورت حرفه‌ای وارد عرصه داستاننویسی شده است. او که محقق و مدرس ادبیات داستانی نیز هست، تاکنون ۲ مقاله و ۳۷ کتاب در حوزه داستاننویسی منتشر کرده که از جمله آنها می‌توان به شیطان‌پرستان، اشک نسل سوم برای تخریبچی دوران و... اشاره کرد. درخشنده دبیر علمی و رئیس هیئت داوران چندین جشنواره نیز بوده است.
نظر شما