نه تنها اهالی محله کن، بلکه بسیاری از باغداران و کشاورزان کشور از او به نیکی یاد می‌کنند و معتقدند وقتی بحث صادرات میوه در کشور بر سرزبان‌ها افتاد حاج محمد اسماعیل اصفهانی کمر همت بست و میوه‌های پایتخت به‌خصوص خرمالوی کن را صادر کرد. پیرمرد در ۹۱ سالگی از دنیا رفت و نام و یادش به یادگار ماند. آنچه حاج محمد اسماعیل برای محله‌اش بر جای گذاشت فراتر از چیزی است که با نبودنش فراموش شود. او برای نخستین بار میوه‌های باغ‌های کن را به جهان معرفی کرد.
سالانه ۳هزار و ۵۰۰ تن خرمالو از باغ‌های کن برداشت می‌شود. خرمالویی که از آن به‌عنوان خوشمزه‌ترین و مرغوب‌ترین خرمالوی کشور نام برده می‌شود. دو سوم باغ‌های میوه ۴۸۰ هکتاری این محله متعلق به خرمالوست و سال‌هاست شهروندان تهرانی برای خرید خرمالوی اصل کن سری به کوچه باغ‌های محله می‌زنند. مرحوم حاج محمد اسماعیل اصفهانی از اهالی محله سرآسیاب کن بود. سال ۱۳۰۶ متولد شد و از همان نوجوانی به خریدو فروش میوه پرداخت. آنقدر در این حرفه تبحر پیدا کرد که بعدها از او به‌عنوان کارشناس میوه نام بردند و وقتی او از مرغوبیت میوه‌ای حرف می‌زد کسی شک نمی‌کرد و امین بازاری‌ها بود.
- صادرکننده نمونه
سال ۱۳۹۵ وقتی دومین جشنواره خرمالو در محله کن برگزار شد از او به‌عنوان صادرکننده نمونه محله تقدیر کردند هرچند این عنوان برای او تازگی نداشت چون بارها به‌عنوان صادرکننده نمونه میوه در کشور انتخاب شده بود. حاج محمد اسماعیل وقتی قرار شد برای اهالی محل صحبت کند اول از مظلومیت باغ‌های کن و خرمالوی کن گفت: «به بیشتر کشورهای دنیا میوه صادر کرده‌ام و به خیلی از آنها سفر کردم با این حال به جرئت می‌توانم بگویم کیفیت میوه‌های کن چیز دیگری است به‌خصوص خرمالو که رقیب ندارد. اگر روی خرمالوی کن سرمایه‌گذاری کنند و امکانات لازم به کشاورزان داده شود جایگاه خوبی در بازارهای جهانی خواهیم داشت.» علی اصفهانی فرزند مرحوم حاج محمد اصفهانی درباره پدر می‌گوید: «پدر با اینکه از همه شهرها میوه می‌خرید با این حال همیشه مزه میوه‌های کن را دوست داشت. او خیلی سعی کرد تا بتواند رونق کشاورزی و باغداری را در این محله با هویت دوباره احیا کند ولی نشد.»
- پیشنهاد راه‌اندازی اتحادیه میوه
نخستین بار بحث راه‌اندازی اتحادیه میوه در کشور را همین حاج محمد اسماعیل اصفهانی راه انداخت. بعدها خودش یکی از اعضای اصلی این اتحادیه شد. اصفهانی می‌گوید: «پدر تا همین اواخر از کشورهای بسیاری مشتری داشت. به‌خصوص خیلی‌ها دنبال خرمالوی شیرین و مرغوب بودند که ما می‌دانستیم منظورشان همان خرمالوی کن است. پدر معتقد بود تنها راه حفظ باغ‌های خرمالوی کن این است که شهرداری اجازه دهد تا باغداران یک خانه کوچک در باغ بسازند و دورش حصار بکشند این‌گونه بهتر می‌توانند از محصولاتشان محافظت کنند متأسفانه این روزها به نوعی اختیار باغ‌ها دست باغدار نیست. باغی که حفاظ ندارد امنیت ندارد. متأسفانه محصولات کن همچون توت، خرمالو، گردو و انار حال و روز خوبی ندارند. آلودگی آب و هوا و مهم‌تر از آن آلودگی آب رودخانه کن که منبع اصلی آبیاری باغ‌هاست باعث شده تا انواع بیماری‌ها سراغ محصولات زراعی بیاید. پدرم از سال ۱۳۴۳ خرمالو صادر کرد و برای این کار انبار بزرگی در محله کن راه‌اندازی کرد هرچند او در این کار موفق بود ولی این روند در میان باغداران چندان رونق نیافت.»
۱۳۴۳ برای نخستین بار خرمالوی کن صادر شد
۳۵۰۰ تن خرمالو از باغ‌های کن برداشت می‌شود
۴۸۰ هکتاراز باغ‌های محله کن زیر کشت انواع میوه است که دو سوم آن را خرمالو می‌کارند
ایران در زمینه تولید خرمالو رتبه یازدهم را در جهان دارد. هرچند بسیاری این محصول را از کشورهای آسیای شرقی می‌دانند با این حال در جهان به نام «persimmon» معروف است که شاهدی بر ایرانی بودن این میوه است. بهترین خرمالو در ایران در کن کشت می‌شود که دارای قند بالا و ماندگاری طولانی است. بعد از کن خرمالوی استان البرز کیفیت قابل توجهی دارد و خرمالوی استان‌های اصفهان، فارس و شمال کشور در رتبه‌های بعدی قرار می‌گیرند.
- سیدکمال سیدعلی مسئول سابق صندوق ضمانت صادرات ایران: صادرات کن را جدی بگیریم
سیدکمال سیدعلی که سال‌ها مسئولیت صندوق ضمانت صادرات ایران را برعهده داشت و خودش یکی از اهالی قدیمی کن است و خاطرات فراوانی از این محله دارد درباره صادرات خرمالوی کن می‌گوید: خودم اهل کن هستم و باغ خرمالو هم دارم و می‌دانم باغدار کن با چه مشکلاتی دست‌وپنجه نرم می‌کند. کسی که تولید و صادر می‌کند ارزش زیادی دارد. چون هم ایجاد اشتغال می‌کند و هم ذخایر ارزی کشور را تقویت می‌کند. این مقدمه را گفتم که بگویم رونق صادرات خرمالوی کن نیاز به کار فراوان دارد. من چند سال پیش تاجیکستان بودم و خرمالوهای این کشور را در بازار دیدم. خرمالوها خیلی کوچک و رنگشان هم کاملاً زرد بود. اصلاً با کیفیت خرمالوی کن قابل قیاس نبود. به جرئت می‌توان گفت که کیفیت خرمالوی کن را در کمتر جای دنیا می‌توان سراغ گرفت، اما چرا بعضی کشورها می‌توانند محصولات ضعیف‌شان را صادر کنند و ما نمی‌توانیم، چون مسئله صادرات باید پایدار باشد. روسیه امروز طالب همه میوه‌های ماست. ایران نتوانست از این مسئله استفاده کند. چرا، چون قراردادهای آنها بزرگ است. جمعیت زیاد است و فروشگاه‌ها هم زنجیره‌ای است. با فرستادن یک کامیون نمی‌شود گفت من صادرات کردم. آنجا باید مستمر برای فروشگاه‌های زنجیره‌ای جنس فرستاد. اگر میوه از نظر کیفی مشکل داشته باشد کل قرارداد را فسخ می‌کنند.
به نظر من صادرات خرمالوی کن نیاز به ورود آدم‌های بزرگ و شرکت‌های بزرگ دارد که بتوانند این مسئولیت بزرگ را قبول کنند.
نظر شما