به گزارش همشهری به نقل از ایسنا، موزه روانپزشکی بیمارستان روزبه، روز پنج‌شنبه ۲۱ آذر ماه، همراه با رونمایی آثاری از زنده‌یادان دکتر عبدالحسین میرسپاسی، دکتر غلامحسین ساعدی، دکتر داوود شاه‌محمدی، دکتر افشین یداللهی و سایر آثار ارزشمند تاریخ روانپزشکی و سلامت روان ایران افتتاح شد.
دانش روانپزشکی که بخش اعظمی از دانش سلامت جسم در طول تاریخ را به خود اختصاص داده است، پیشینه‌ای چند هزار ساله دارد. در فاز اول این موزه سعی شده پژوهش اعضای هیئت علمی دانشگاه روانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران، در قالب مواد قابل نمایش ارائه شود.
این موزه که مرور دوره‌های تاریخی علم روانپزشکی با استفاده از آثار ارزشمند پزشکان ایرانی و نمایش تحول دانش روانپزشکی در ایران را هدف قرار داده است، در بیمارستان روزبه به عنوان نخستین بیمارستان مدرن روانپزشکی کشور افتتاح شده و آثار خطی اساتید پیشکسوت روانپزشکی ایران در آن به نمایش درآمده است.
درهای این موزه در محل بیمارستان روزبه (تهران، خیابان کارگر جنوبی، نرسیده به میدان قزوین) همه‌روزه در روزهای غیرتعطیل اداری از ساعت ۹ الی ۱۴ به روی عموم مردم باز است. در این موزه همچنین فیلم‌هایی با موضوع روانپزشکی برای عموم به نمایش درمی‌آید.
- هفت خوان موزه روانپزشکی
فاطمه احمدی، موزه‌دار موزه‌ی «روانپزشکی» را یکی دیگر از موزه‌های دانشگاهی دانست که به عنوان بخشی از دانشگاه روانپزشکی در بیمارستان روزبه راه‌اندازی شده و گفت: موزه‌ی روانپزشکی به عنوان یکی از رشته‌های پزشکی، پیش از این در کشورهای اسپانیا، آلمان، بلژیک و دانمارک راه‌اندازی شده بود و اکنون این موزه به عنوان یک موزه پژوهشی در ایران راه‌اندازی شده است.
او اساس این موزه را موزه‌ای پژوهشی دانست و افزود: با انجام تحقیقات توسط برخی از اساتید روان پزشکی در حوزه سلامت روان و تاریخ بهداشت روان، نتایج آن‌ها در قالب متریال موزه‌ای در آمد که این متریال نیز در هفت خوان در قالب یک موزه به نمایش درآمدند.
این موزه‌دارِ موزه ملی تاریخ علوم پزشکی در توضیح این خوان‌ها گفت: خوان نخست به «تاریخ روانپزشکی» می پردازد. تاریخچه‌ای که از پیش از اسلام آغاز شده و ریشه‌های روانپزشکی دوره باستان را توضیح می‌دهد. در قسمتی از این خوان نیز به اشخاصی که در این حوزه بررسی کرده‌اند اشاره می‌کند مانند «طبری» به عنوان نخستین کسی به بحث خودکشی پرداخته، یا «رازی» که ریشه‌ی بیماری‌های جسمی را بیماری‌ها روانی می‌داند.
به گفته‌ی وی؛ در خوان نخست موزه، «مجوسی اهوازی»، «اخوینی» نخستین پزشکی که به زبان فارسی نوشته و در بخشی از کتاب‌های علمی خود به بیماران روانی و درمان آن‌ها می‌پردازد. «ابن سینا» که زعفران را عامل شادی بخش و درمان برخی از بیمارانِ روانی و اختلالات روانی می‌داند، «جرجانی» به عنوان پایه گذار طب اطفال و نخستین کسی که به بحث کتب علمی به زبان فارسی پرداخته است، نیز معرفی شده‌اند.
او اضافه کرد: در آخرین بخشِ خوان اول، نیز به تاریخچه‌ی ایجاد بحث‌های روان پزشکی در دوره‌ی قاجار اشاره شده است که بر این اساس این بحث‌ها از دوره فتحعلی شاه باب می‌شود و حتی پزشکان در رشته‌های تخصصی مثل روان‌شناسی به اروپا، اتریش و فرانسه اعزام می‌شوند.
احمدی، خوان دوم این موزه را شامل تصویری دانست که از آرشیو موزه پزشکی تهیه شده و ادامه داد: تصویرِ قرمزی که نسخه اصل آن مربوط به حدود ۸۰۰ سال پیش در موزه استانبول نگه‌داری می‌شود، تصویری است که مینیاتوری از نمایش دارالمجانین را نشان می‌دهد.
این موزه‌دار خوان سوم این موزه را شامل مجموعه عکس‌هایی دانست که توسط دکتر نصر اصفهانی به موزه اهدا شده است و افزود: او سال ۱۳۷۱ در خانه‌ای متعلق به تیمسار بهارمست مستقر می‌شود، کسی که در حدود سال‌های ۱۳۱۵ تصاویری با موضوعاتی که بیشتر «مشکلات اجتماعی» را نشان می‌دهد، ثبت می‌کند. بخشی از این عکس‌ها در آن سال‌ها ثبت شده‌اند، بخشی از تصاویر نیز متعلق به دارالمجانین تهران بود، مرکزی که در کنار بیمارستان سینا کنونی قرار داشت و دولت به شهربانی تکلیف کرده بود تا بیماران روانی را از سطح شهر جمع‌آوری کرده و به آن مرکز ببرد. بهارمست در آن زمان با عبور از ان مرکز،تصاویری را ثبت می‌کند که به یک مجموعه عکس بی‌نظیر تبدیل می‌شود، با رسیدن آن مجموعه تصاویر به دست «نصر اصفهانی»، او آن‌ها را در اختیار موزه‌ی روانپزشکی قرار داد.
احمدی خوان چهارم این موزه را متعلق به بیمارستان روزبه و پیشکسوتان این مرکز دانست و افزود: پزشکانی مانند «میرسپاسی»، «ساعدی» و «رضاعی» که در راه‌اندازی یک مرکز تخصصی برای درمان بیماران روانی نقش بسیاری داشتند.
او خوان پنجمِ پنجمین موزه روانپزشکی دنیا را معرفی فیلم‌هایی دانست که اختلالات روحی و روانی و درمان‌های قابل انجام روی ان‌ها را معرفی می‌کند و گفت: حدود ۳۰ فیلم با مضامین بیمارانِ روانی و پزشکانِ این بیماران شناسایی کرده بودیم، اما فعلا فقط پنج فیلم «باد جن»، «گاو»، عروسی خوبان»، «خون‌بازی» و «برادرم خسرو» مورد تایید اساتید بوده است.
به گفته احمدی، خوان ششم افرادی که در حوزه بین‌الملل مانند دکتر«افشین یدالهی» که در این زمینه فعال بوده‌اند، معرفی شده‌اند. او اضافه کرد: در این خوان، در کنار تصاویر و معرفی شخصیت‌ها دست‌خط ها و حتی ترانه‌های سروده شده توسط افشین یداللهی در کنار آثار او به نمایش درامدند، این افراد در کنار فعالیت‌های اجتماعی خود در این زمینه، در عین حال در حوزه بین الملل نیز ارتباطات بسیار قوی داشته‌اند.
احمدی اما در توضیح خوان نخستین موزه روانپزشکی دنیا نیز گفت: در بخش پایانی موزه، پزشکانی مانند «شاه محمدی» و «علاقه بند راد» معرفی می‌شوند که برای نخستین بار، روان پزشکی مدرن را وارد ایران کردند، آن‌ها نخستین کنگره‌ها در این حوزه را در دهه ۶۰ در ایران برگزار کردند.
نظر شما