همشهری آنلاین-مریم ورشوئی: دراین راستا فعالان حوزه محیط زیست هم پای کار آمده‌اند و با انتشار تصاویر و گزارش‌های میدانی آژیر خطر سلامت را در این استان سرسبز به صدا درآورده‌اند. دراین مدت هم مسئولان ذی ربط بر این بحران صحه گذاشته‌اند. اگرچه وضعیت بحرانی پسماند گیلان مربوط به حدود ۴ دهه است، اما در دهه ۹۰ فعالیت سمن‌ها، مدیران اجرایی و مسئولان گیلانی را برآن داشت تاپای کار بیایند و فکری به حال مدیریت زباله‌های گیلان بکنند. برهمین اساس هم ۳ کارخانه کمپوست در این استان و در شهرهای تالش، رشت و رودسر ایجاد شد. اگرچه وجود این کارخانه‌ها ضروری و مفید است، اما به دلیل پایین بودن ظرفیت تولید کمپوست، جوابگوی نیاز استان دربرابر حجم بالای تولید زباله نیست. به همین دلیل سازمان مدیریت پسماند شهرداری‌های تابعه استانداری گیلان که مسئولیت نظارت برعملکرد نهادهای اجرایی پسماند را دارد با همکاری دیگر دستگاه‌های ذی‌ربط مطالعات لازم را برای ایجاد زیرساخت‌های صنعتی حوزه پسماند آغاز کرد که نتیجه آن برنامه‌ریزی ۳۳ پروژه در گیلان بوده است. درهمین رابطه با «سید پویاشهشهانی»، مدیرعامل این سازمان در خصوص وضعیت پروژه‌های دردست ساخت حوزه پسماند گیلان گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که در ادامه می خوانید.
-چرا تعداد سایت‌های دفن زباله و میزان تولید آن در گیلان متغیر است و هر نهادی آمار متفاوتی در این رابطه ارائه می‌دهد؟
دلیل اصلی آن این است که نقاط آلوده به زباله در گیلان زیاد است. به عنوان مثال برخی دهیاری که در جابه‌جایی زباله با مشکلات اعتباری و مکانیزه روبه‌رو هستند مکان‌هایی را برای دفن زباله انتخاب می‌کنند که این سایت‌ها از نظر ما رسمی نیستند. یا این‌که در فصول گردشگرپذیر گیلان به دلیل حضور مسافران برمیزان تولید زباله استان افزوده می‌شود و مناطقی ناخواسته به محل دپوی زباله تبدیل می‌شود که آنها هم رسمی نیستند. با این وجود اکنون در گیلان ۲۲ سایت رسمی دفن زباله داریم که مجوز لازم این کار موجود و این مجوز از سوی دیگرسازمان‌های ذی‌ربط مورد تایید است. همچنین اکنون به صورت روزانه ۱۸۰۰ تن زباله به این سایت‌ها منتقل می‌شود. درگذشته آمارب یشتری دراین‌خصوص داشتیم و این کاهش دلایل خود را دارد که یکی از آنها به جمع‌آوری زباله‌های خشک در شهرها توسط زباله‌گردها مربوط می‌شود.
-یکی از راه‌های مدیریت پسماند ایجاد زیرساخت‌های صنعتی است. تاکنون در این حوزه چه گام‌هایی برداشته شده است؟
ما برای مدیریت پسماند گیلان ۳۳پروژه تعریف کرده‌ایم تابتوانیم این مشکل را حل و مدیریت کنیم. اکنون چند کارخانه در شهرهای تالش، رشت، بندرانزلی و لنگرود دردست اجرا، بهسازی و توسعه هستند که در این زمینه کارخانه‌های رشت و بندرانزلی فاصله زمانی زیادی برای بهره‌برداری ندارند. همچنین پیشرفت کارها در کارخانه لنگرود به‌خوبی پیش می رود.
- کارخانه کمپوست و پسماند رودسر درچه وضعیتی قرار دارد؟
این شهرستان در حوزه پسماند با مشکلات خاص خود روبه‌روست. اولا کارخانه کمپوست آن از آغاز از لحاظ طراحی مشکل داشت که این مشکل اکنون درحال برطرف‌شدن است. ازسوی‌دیگر رودسر محلی برای دفن زباله ندارد. به همین دلیل موضوع توسعه محوطه این کارخانه برای دریافت زباله در دست اجراست.
-احداث نیرگاه زباله‌سوز و دیگر پروژه‌های پسماند رشت در چه مرحله‌ای قرار دارد؟
این نیروگاه از زمان شروع تاکنون ۶ درصد پیشرفت دارد. دلیل کندی پیشرفت این طرح کمبود اعتبار بود که اکنون ۱۰۹ میلیارد تومان اعتبار برای طرح‌های پسماند گیلان اختصاص یافته است و به زودی کارها با جدیت دنبال خواهد شد. همچنین ۳۶ میلیارد تومان اعتبار نیز در حساب سازمان شهرداری‌ها به اصطلاح فریز شده‌است که این مبلغ هم درصورت اجرای پروژه‌ها و در مقاطع مشخص برای ادامه کار مورد استفاده قرار خواهد گرفت. البته باید بگویم مجری این طرح‌ها شهرداری است و وظیفه سازمان ما نظارت بر روند کار و عملکردهاست. در خصوص دیگر پروژه‌ها هم همان‌طور که پیشتر گفتم ما دراین حوزه ۳۳ پروژه تعریف کردیم که برخی از آنها ممکن است در یک نقطه درحال اجرا باشند. مانند ساماندهی محل دفن زباله سراوان که شامل گاردریل‌گذاری و فنسی‌کشی برای جلوگیری از ورود احشام و سمپاشی هر روزه این مکان است. همچنین پروژه تصفیه شیرابه‌های سراوان هم دردست اجراست. این پروژه‌ها در کل استان شامل بهسازی وضعیت موجود، افزایش ظرفیت و ایجاد زیرساخت‌ها می‌شود.
-دلیل کندی و تاخیر اجرای پروژه‌ها چیست؟
مهم‌ترین دلیل این تاخیرها نبود اعتبارات لازم است. تا زمانی‌که این پول‌ها تزریق نشود ما نمی‌توانیم کار را پیش ببریم. مثلا همین پروژه نیروگاه زباله‌سوز رشت که در جاده لاکان در دست ساخت است کارش از سال ۹۶ آغاز شده است، اما نبود اعتبارات باعث شد تا کار ساخت آن پیش نرود.
-آیا موارد دیگری هم در تاخیر پروژه‌ها دخیل هستند؟
اجرای پروژه‌ها نیازمند یک سری از مجوزهاست. به عنوان مثال وقتی یک کارگاه یا کارخانه‌ای قرار است در مکانی ساخته شود، نیازمند آن است که قانون استقرار محیط‌زیستی را رعایت کند. یعنی براساس میزان آلودگی پروژه باید در نقطه‌ای اجرا شود که نزدیک به مناطق مسکونی نباشد. این درحالی است که هر کارخانه و طرحی از این دست دارای رتبه‌های متفاوتی هستند؛ هرچه عدد این رتبه‌ها بالاتر برود مقررات زیست‌محیطی سختگیرانه‌تر می‌شود. پروژه‌های حوزه پسماند در رتبه های ۶ و۷ قرار دارند که این مساله در گیلان مشکلاتی را به وجود آورده‌است. زیرا براساس این رتبه‌ها باید فاصله محل ساخت کارخانه با مناطق مسکونی رعایت شود و همین موجب می‌شود ما برای ایجاد کارخانه در صورت رعایت فاصله به مناطق جنگلی بربخوریم. در این مرحله با قوانین سازمان منابع طبیعی روبه‌رو می‌شویم که آن هم تصرف عرصه‌های بیش از ۵۰۰ درخت را ممنوع اعلام کرده است. خب شما در نظر بگیرید برای ساخت کارخانه‌های حوزه پسماند چه مشکلاتی وجود دارد.
-درصورت ارائه مجوزها و تامین اعتبارات آیا پسماند گیلان قابل مدیریت است یا نه؟
از نظر من خیر. زیرا معتقدم برای حل چنین مشکلی باید متمرکز عمل کنیم. به همین دلیل معتقدم حل مشکل پسماند گیلان نیازمند یک سازمان بزرگ‌تر و قدرتمندتر برای عملیاتی کردن همه پروژه‌هاست، به همین دلیل معتقدم باید یک شرکت مادر تخصصی تشکیل بشود و پای کار بیاید تا بتوان ازهمه ظرفیت‌ها به نحو احسن استفاده کرد. البته برخی با ایجاد چنین مخالفت دارند و انتقادهایی مطرح می‌کنند.
نظر شما