همشهری‌آنلاین-سمانه معظمی: بنابر گزارش اخیر روزنامه وال‌استریت‌ژورنال، یک پژوهش درباره مرگ‌ومیرها و تحلیل داده‌های آماری امنیت معادن در چند کشور دارای معادن بزرگ نشان داد دست‌کم نیمی از کشته‌های حوادث معدن به دلایل مختلف در آمارها محاسبه نمی‌شوند.
این گزارش حاکی است برخی شرکت‌های معدنی بزرگ به‌ویژه وقتی پای شراکت با بنگاه‌های دیگر به میان می‌آید، میزان تلفات خود را اعلام نمی‌کنند؛ برخی نیز میزان کشته‌های پیمانکاران در حوادث را در آمارها حساب نمی‌کنند. مورد دیگری که در آمارها محاسبه نمی‌شود، تعداد افرادی است که در حین حمل‌ونقل فوت می‌کنند.
نیروهای پیمانکاری
معمولا از آنجاکه نیروهای پیمانکاری کارمند مستقیم شرکت‌های معدنی نیستند در آمارهای مرگ‌ومیر شمرده نمی‌شوند. این در حالی است که حتی در برخی شرکت‌های معدنی بزرگ حدود نیمی از کارکنان، پیمانی هستند.
برای مثال میزان مرگ‌ومیرها در معادن برزیل، به عنوان یکی از کشورهای بزرگ معدنی، به میزان ۵۰ درصد کمتر برآورد شده است؛ زیرا میزان کشته‌های پیمانکاران در حوادث در آمارها محاسبه نمی‌شود. این آمار در سال گذشته میلادی فقط در یکی از حوادث معدنی در برزیل ۱۳۹ نفر از ۲۷۰ کشته بود.
“ماریو پاریراس دیفاریا”، بازرس سلامت و امنیت شغلی وزارت اقتصاد برزیل گفت: براساس تجربیاتی که در بررسی حوادث معدنی داشته‌ام، دست کم ۵۰ درصد مرگ‌ومیرهای معدن مربوط به پیمانکاران بوده و در آمارهای کشوری درنظر گرفته نشده‌است.
شرکت‌های معدنی در استرالیا نیز تعداد کشته‌های نیروی پیمانکار را در آمار خود محاسبه نمی‌کنند. بین سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۸، آمارها از مرگ ۶۸ نفر کارمند شرکت معدنی حکایت می‌کنند، درحالی‌که در واقع ۸۳ نفر در سایت معادن فوت کردند.
شرکت‌های همکار
برخی شرکت‌های معدنی بزرگ به‌ویژه در سرمایه‌گذاری‌های مشترک میزان تلفات خود را اعلام نمی‌کنند؛ به این معنی که مرگ‌ومیر در شرکت‌های همکار خود را از آنجاکه به طور مستقیم تحت نظارت آن‌ها نیست در آمار تلفات خود به حساب نمی‌آورند.
برای مثال بین سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۸ سه شرکت معدنی بزرگ جهان ۱۱۷ مرگ را در سایت‌های تحت مدیریت خود اعلام کردند، درحالی‌که ۸۹ مرگ در شرکت‌های همکار آن‌ها در همین زمان ثبت شده است.
تلفات حمل‌ونقل
مورد دیگری که در آمار مرگ‌ومیر معادن محاسبه نمی‌شود، تعداد افرادی است که در حین حمل‌ونقل مواد معدنی در خودروها فوت می‌کنند.
شورای بین‌المللی فلزومعدن که ۲۶ شرکت بزرگ معدنی و فلزی عضو آن هستند هر سال از اعضایش می‌خواهد که آمار سالانه کشته‌ها را اعلام کنند. گرچه این شورا از اعضای خود خواسته که مرگ‌ومیر در حمل ونقل را نیز محاسبه کنند، اما برخی شرکت‌ها اعلام کرده‌اند که به دلایل مختلف همیشه نمی‌توانند این کار را انجام دهند.
فعالان معدن معتقدند شرکت‌های معدنی باید همه مرگ‌ومیرها را در آمار بیاورند، زیرا آن‌ها باید پیمانکاران و کل زنجیره تولید از جمله حمل‌ونقل را در کنترل خود داشته باشند و پاسخگوی همه عواقب آن نیز باشند.
آمار غیرقابل اتکا
امروزه صنعت معدن دنیا مدعی است که قدم‌های مثبتی برای کاهش مرگ‌ومیر و جراحات برداشته است اما کمبود آمار قابل اتکا، تایید صحت این ادعا را سخت می‌کند.
آمارهای جهانی مرگ‌ومیر در معادن، میزان بالای کشته‌ها در کشورهای در حال توسعه (از جمله معدن‌کاری‌های غیرقانونی یا فعالیت‌های خرد معدنی) را دربرنمی‌گیرد.
در واقع تاکنون پژوهش جامعی درباره مرگ‌ومیر در معادن در دنیا انجام نشده است. در سال ۱۹۹۸ سازمان جهانی کار وابسته به سازمان ملل متحد در ارزیابی اعلام کرد که معادن، مسئول ۸ درصد مرگ‌ومیرها در محل کار هستند؛ هرچند در این ارزیابی، آمار برخی کشورهای بزرگ معدنی مانند چین و جمهوری‌کنگو -که یا آماری ندارند یا آمارشان چندان قابل اعتماد ارزیابی نمی‌شود- درنظر گرفته نشد.
از سوی دیگر بانک جهانی تخمین می‌زند ۹۰ درصد معدن‌کاران جهان یعنی چیزی درحدود ۴۰ میلیون نفر در معادن کوچک یا غیرمجاز کار می‌کنند که ممکن است در آمارها محاسبه نشوند.
در بسیاری کشورهای توسعه‌یافته آمار مربوط به فعالیت‌های معدنی به صورت ثابت جمع‌آوری می‌شود. آمارها در این کشورها، کاهش یکنواخت مرگ‌ومیر معدن‌کاران را در دهه اخیر نشان می‌دهد. گرچه این صنعت همچنان یکی از مرگبارترین صنایع حتی در کشورهای توسعه‌یافته است.
حوادث معدن در چین
چین به عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده و مصرف‌کننده ذغال‌سنگ در جهان قصد دارد برنامه‌های جدیدی را برای افزایش امنیت معادن اجرا کند. بالا بودن حوادث معدن و امنیت پایین در چین موجب شد دولت پاییز امسال سخت‌گیری بیشتری را در این بخش اعمال کند.
سال گذشته ۳۳۳ نفر در معادن چین جان باختند که البته نسبت به سال گذشته ۱۳ درصد کاهش داشته است. تنها در ماه گذشته ۱۴ نفر در اثر انفجاری در یک معدن ذغال‌سنگ در جنوب غربی این کشور کشته شدند.
آمار برزیل
سال ۲۰۱۸ به ازای هر ۱۰۰ هزار نیروی کار معدن در برزیل ۲۵ نفر فوت کردند، درحالی‌که این آمار یک دهه قبل از آن ۳۲ به ازای ۱۰۰ هزار بود.
فشارها برای ارتقای امنیت به‌ویژه بعد از حادثه سال گذشته در معدن یک شرکت بزرگ چندملیتی در برزیل به نام Vale در شهر برومادینو بسیار شدید شده است. در این حادثه تخریب یک سد که برای مهار پسماندهای معدنی این شرکت ساخته شده بود، موجب کشته شدن ۸۴ نفر شد. گزارش‌ها حاکی است بیش از نیمی از کشته‌شده‌های این حادثه پیمانکار بودند و کارمند شرکت مذکور نبودند که این به معنای محاسبه نشدن آن‌ها در آمار رسمی مرگ ومیر معادن در برزیل است.
مرگ‌ومیر در استرالیا
آمار تلفات معادن استرالیا هرچند بسیار پایین است، اما در سال‌های اخیر روند روبه رشدی داشته است. سال ۲۰۱۷ آمار مرگ ومیر معادن دراسترالیا فقط سه نفر بود، اما این آمار در سال ۲۰۱۸ به ۹ نفر رسید. در هفت ماه نخست سال ۲۰۱۹ نیز پنج نفر حین کار در معدن جان باختند.
بنا به اعلام اداره امنیت کار استرالیا، آمار تلفات در صنعت معدن این کشور بیشتر از صنایع دیگر است. هرچند دولت فدرال مدعی است که آمار تلفات معادن مشابه آمار صنعت ساختمان‌سازی و حتی پایین‌تر از بخش کشاورزی، جنگل‌داری و شیلات است. به‌طوری که آمار کشته‌ها در صنعت ساختمان‌سازی در سال ۲۰۱۷، ۳۶ نفر و در بخش کشاورزی، جنگل‌داری و شیلات ۵۲ نفر بود.
تلفات در آمریکا
در آمریکا نیز سال گذشته ۲۷ نفر (از بین ۳۳۱ هزار نیروی کار) در معادن جان باختند در حالی‌که این آمار در سال قبل از آن ۲۸ نفر و ده سال قبل از آن (سال ۲۰۰۸) ۵۳ نفر بود.
گزارش‌ها حاکی است وضع قوانین سخت‌گیرانه برای افزایش امنیت معادن، توسعه فن‌آوری، کسادی صنعت ذغال‌سنگ و کاهش نیروی کار از دلایل اصلی کاهش تلفات در بخش معدن در سال‌های اخیر بوده است. در ۱۰ سال گذشته ۴۳۱ نفر در امریکا قربانی اشتغال در معادن شدند که بیشتر آن‌ها به دلیل کار با دستگاه‌های معدنی بوده‌است.
فن‌آوری‌های نوین
توسعه فن‌آوری به ویژه استفاده از دستگاه‌های ردیاب و دوربین‌های مداربسته که موقعیت کارکنان و تجهیزات پرخطر را رصد می‌کند، کلید اصلی کاهش تلفات معادن در برخی کشورهاست. زیرا این دستگاه‌ها این امکان را به کارکنان می‌دهند که خیلی سریع از خطرات آگاه شوند و از ورود به مناطق پرخطر خودداری کنند.
توسعه ارتباطات نیز از دیگر عوامل افزایش امنیت در معادن است و این امکان را برای معدن‌کاران در عمق زمین فراهم می‌کند تا با دستگاه‌های بی‌سیم با متصدیان بیرون از معدن در تماس باشند. در واقع، مسئولان امنیت معادن می‌توانند راحت‌تر موقعیت و امنیت معدن‌کاران را رصد کنند و به این ترتیب بار مسئولیت تامین سلامت افراد بین گروه‌های مختلف تقسیم می‌شود.
نفوذ فن‌آوری در استرالیا
با وجود افزایش آمار مرگ‌ومیر در معادن استرالیا، براساس یک پژوهش در زمینه استفاده از فن‌آوری در معادن که پاییز سالجاری در ۱۷۹ سایت معدنی در کشورهای مختلف انجام شد، معادن این کشور در سال ۲۰۱۹ بالاترین نفوذ فن‌آوری را تجربه کردند. براین اساس، معادن استرالیا نه‌تنها بیشترین فن‌آوری‌های روز را استفاده می‌کنند، بلکه شرکت‌های معدنی هم بیشترین تمایل را به سرمایه‌گذاری در این کشور دارند.
این گزارش حاکی است، تمایل به سرمایه‌گذاری در سیستم‌های ارتباطی معدنی در استرالیا ۶۳ درصد است که این میزان در آسیا و اروپا به‌ترتیب ۳۷ درصد و ۴۴ درصد است. تمایل به سرمایه‌گذاری در فن‌آوری‌های از راه دور نیز در استرالیا ۶۵ درصد و در آسیا ۳۴ درصد است.
در سه سال اخیر، سرمایه‌گذاری معادن استرالیا در فن‌آوری‌های از راه دور دو برابر شده و از ۴۰ درصد در ۲۰۱۶ به ۸۰ درصد در ۲۰۱۹ رسیده است.
این پیشرفت‌ها در صنعت معادن استرالیا اتفاقی نیست؛ به گزارش بانک مرکزی استرالیا، معدن بیشترین سهم را در اقتصاد استرالیا دارد و ۱۰ درصد صنعت استرالیا به این بخش وابسته است.
فعالان معدن به فن‌آوری‌های خودگردان مانند کنترل از راه دور برای کاهش هزینه‌ها روی آورده‌اند. آن‌ها همزمان از نوآوری‌های پرهیز از حادثه و کاهش فرسودگی سیستم‌های بازرسی برای افزایش امنیت و بازدهی کار استفاده می‌کنند.
نظر شما