پیش از این براساس ماده 4 قانون ساختار نظام جامع رفاه و تامین اجتماعی وزارت رفاه میبایست در تعیین خط فقر مطلق و نسبی مشارکت میکرد.
در این ماده با توضیح وظایف حوزه حمایتی و توانبخشی آمده است که علاوه بر سازماندهی و هدفمند کردن یارانهها و منابع حمایتی و نیز هماهنگی بخشهای مختلف دولت در راستای پیشگیری از آسیبهای اجتماعی، وزارت رفاه موظف به مشارکت در تعیین خط فقر نیز است.
اما با وجود تاکید این قانون خط فقر از سال 85 هرگز تعیین و اعلام نشد. عبدالرضا مصری، وزیر رفاه و تامین اجتماعی، هر بار در پاسخ به پرسش خبرنگاران پیرامون موضوع خط فقر، تعیین خط فقر را کاری بیاهمیت عنوان میکرد.
او در مراسم افتتاح نمایشگاه دستاوردهای بهزیستی در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در تیرماه سال گذشته در جمع خبرنگاران گفت: تعیین خط فقر هیچ لزومی ندارد.
مصری با تاکید بر این نکته افزودهبود: شما بگویید 200 تومان، 300 تومان یا یک میلیون تومان، مشکلی حل نمیشود. خط فقر سالهای گذشته را ما داریم 5درصد، 10 درصد به همان اضافه کنید. خط فقر سال گذشته 183 هزار تومان بود شما به همین مبلغ اضافه کنید برای خط فقر امسال.
پافشاری وزیر رفاه بر بیهوده بودن تعیین و اعلام خط فقر از یک سو و اصرار خبرنگاران بر دانستن میزان خط فقر از سوی دیگر کشمکشی را در طول سالجاری پدید آورد که هر بار وزیر با تردستی از آن بیرون جست اما این بار هیات دولت وزارت رفاه و تامین اجتماعی را موظف به اعلام خط فقر کرده است.
پیش از این مصری با به میان آوردن عبارت خط بقاء به جای خط فقر مطلق و نسبی دست به ابتکاری زد تا خط فقر وارد مرحلهای جدید شود، شاید دولت بر همین مبنا وزارتخانه او را تنها مکلف به اعلام خط فقر شدید کرده است.
با اینکه تعیین خط فقر در سراسر دنیا بهعنوان سنجهای برای شناسایی افراد نیازمند حمایت و نیز سنجهای برای میزان رفاه افراد جامعه در نظر گرفته میشود و تمامی دولتها بر این اساس امکانات حمایتی خود را میان افراد جامعه تقسیم میکنند، مقاومت وزارت رفاه یک نوع اختلال در روند هدفمند کردن کمکهای دولت یا همان یارانهها به وجود آورد.
اعلام نشدن خط فقر در یکی دو سال گذشته وقفهای در برنامهریزی شفاف کشور برای نیازمندان پدید آورد که بهنظر میرسد جبرانش اندکی مشکل باشد.
مصری در عکسالعملی جدیدتر گفتهبود کسی در کشورمان زیر خط فقر مطلق نیست و با تکیه بر تعاریف بینالمللی که افرادی با درآمد کمتر از یک دلار را زیر خط فقر مطلق قلمداد میکنند گفتهبود: با توجه به اینکه مستمری افراد تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی(ره) و بهزیستی در سالهای گذشته افزایش داشتهاست، ما در سالجاری هیچ فردی را با درآمد کمتر از یک دلار، خط فقر مطلق، در کشورمان نداریم.
بهنظر میرسد این بار دولت در نخستین روزهای سال جدید تلاش کردهاست تا به کشمکش خط فقر در کشور پایان دهد.تصویب آییننامهای در هیات دولت و فرستادن آن در روز 10 فروردین به وزارت رفاه نشانهای از خواست دولت برای گذاشتن نقطه پایان بر ماجرا است.
این خبر که از سوی پایگاه اطلاع رسانی دولت منتشر شدهاست نشان از عزم دولت برای تعیین خط فقر شدید دارد، هر چند که در خبر منتشر شده اعلام نشده که وزارت رفاه موظف به اعلام خط فقر در اردیبهشت امسال یعنی کمتر از دوماه پس از ابلاغ آییننامه است یا قرار است برای نخستین بار در دوره جدید خط فقر در اردیبهشت سال 88 اعلام شود.
با این همه و اصرار وزیر رفاه برای جلوگیری از تعیین و اعلام خط فقر باید منتظر ماند و دید که وزارت رفاه در پاسخ به وظیفهای که دولت بر عهدهاش گذاشته است خواهد توانست بهانهای جدید بیاورد و همچنان از اعلام خط فقر در کشور سر باز زند یا ناچار به اعلام خط فقر خواهد شد.