به گزارش همشهری آنلاین کوروناویروسها یک خانواده بزرگ ویروسی هستند که مسئول ایجاد تقریبا یک چهارم موارد سرماخوردگی هستند. برخی از کوروناویروسها مانند ویروس عامل سارس (نشانگان شدید حاد تنفسی) و ویروس عامل مرس (نشانگان تنفسی خاورمیانه) خطرناکتر هستند و علائم شدیدتری ایجاد میکنند که ممکن است به موارد مرگبار ذاتالریه (عفونت ریوی)، نارسایی کلیه و مرگ بینجامد.
ویروس جدید از کجا پیدا شد؟
کوروناویروس جدید که نام آن را 2019-nCoV (کوروناویروس جدید ۲۰۱۹) گذاشتهاند، برای نخستین بار در در شهر ووهان چین یک کانون عمده حملونقل در ۱۱۰۰ کیلومتری جنوب پکن با جمعیتی بیش از ۱۱ میلیون پدیدار شد. چین در ۳۰ دسامبر (۹ دی) این شیوع را گزارش کرد و شمار موارد عفونت با این ویروس از آن هنگام تاکنون به بالای ۵۰۰۰ مورد رسیده است.
تصور میشود منبع این ویروس جدید خفاشها باشند که از طریق یک حیوان واسط احتمالا پولکپوست (مورچهخوار پولکدار) به انسانها منتقل شده باشد. بسیاری از بیمارانی که در ابتدای این شیوع تشخیص داده شدند با یک بازار بزرگ غذاهای دریایی و حیوانات وحشی زنده در ووهان ارتباط داشتند.
مقامات بهداشتی درباره شیوع این ویروس نگران هستند، زیرا آنالیز ژنتیکی نشان داده است که کوروناویروس جدید به کوروناویروسهای عامل سارز و مرس شبیه است. علائم ناشی از این ویروس شامل تب، سرفه و اشکال در تنفس است.
این ویروس قبلا در جمعیتهای انسانی وجود نداشته است، بنابراین انسانها از قبل نسبت به آن ایمنی ندارند و بنابراین این احتمال وجود دارد که این ویروس باعث بیماری وخیمتری در آنها شود.
آنالیز ژنتیکی ویروس جدید (خط قرمز) آن را نزدیک به کوروناویروس عامل بیماری سارز (نشانگان شدید حاد تنفسی) نشان میدهد
- قدرت سرایت و میزان کشندگی ویروس چقدر است؟
متخصصان بیماریهای عفونی و ویروسشناسان میگویند مقیاس شیوع فعلی کوروناویروس سرایت «خود پایدار» انسان به انسان را نشان میدهد. این دانشمندان تخمین میزند که هر فرد دچار عفونت ویروسی به طور میانگین دو یا سه نفر دیگر را دچار عفونت کند.
انتقال ویروس جدید مانند سایر کوروناویروسها از طریق قطرکهای تنفسی انجام میشود که فرد در هنگان تنفس، سرفه یا عطسه در اطرافش میپراکند. ویروس همچنین میتواند از طریق تماس با سطوح آلوده مانند دستههای در منتقل شود.
نکته مهمتر این است که آیا افراد قبلا از علامتدار شدن میتوانند ویروس را منتقل کنند، چرا که انتقال در دوره پنهانی بیماری ممکن باشد، تلاشها برای جلوگیری از انتشار ویروس با مشکل عمدهای روبرو میشود.
بسیاری از عفونتهای ویروسی مانند آنفلوانزا میتوانند پیش از علامتدار شدن فرد بیمار از او به دیگران سرایت کنند. فرد ممکن است احساس بیماری نکند، اما بالقوه میتواند ویروس را به دیگران منتقل کند.
نکته مهم درباره ویروس سارز (نشانگان شدید حاد تنفسی) که در سالهای ۲۰۰۲-۲۰۰۳ شایع شد، این بود که ویروس فقط پس از علامتدار شدن افراد امکان انتقال از فردی به فرد دیگر را پیدا میکرد. شیوع ویروسهایی را که این خصوصیت را داشته باشند، آسانتر میتوان مهار کرد.
دوره پنهانی کوروناویروس جدید بین صفر تا ۱۴ روز گزارش شده است و شواهد محدودی وجود دارد که ویروس ممکن است پیش از ظهور علائم از فردی به فرد دیگر منتقل شود.
بر اساس ارقامی که عفونت و مرگومیر با این کوروناویروس منتشر شده است، میزان کشندگی آن حدود ۲ درصد داست. در مقام مقایسه، میزان مرگومیر در عفونت ویروس سارز حدود ۱۰ درصد و در ویروس مرس حدود ۳۵ درصد بود.
ظاهرا مرگهایی که در چین به علت عفونت با این کوروناویروس جدید رخ دادهاند، عمدتا مربوط به افراد سالمند دارای بیماریهای زمینهای از جمله سیروز کبدی، فشار خون بالا، دیابت و بیماری پارکینسون بودهاند.
آزمایش برای تشخیص کوروناویروس جدید با استفاده از «واکنش زنجیرهای پلیمراز همزمان» (RT-PCR) انجام میگیرد که RNA ویروسی را در یک نمونه شناسایی میکند. این آزمایش را میتوان روی نمونه به دست آمده از سواب کشیدن از گلو، نمونه سرفه یا نمونه خون بیماران انجام داد.
میزان سرایتپذیری کوروناویروس جدید (شمار افرادی که هر فرد مبتلا ویروس را به آنها منتقل میکند) حدود ۲.۵ است که نسبت به سایر ویروسهای بیماریزا خیلی بالا نیست.
یک بازار محصولات دریایی و حیوانات زنده در شهر ووهان چین که اکنون تعطیل شده است، منشا شیوع اولیه کوروناویروس جدید در این شهر بود
- چینیها برای مقابله چه کردهاند؟
مقامات چین برای جلوگیری از گسترش ویروس چندین شهر که محل سکونت حدود میلیونها نفر هستند، به حالت تعطیل درآوردهاند. فرودگاه و ایستگاه قطار شهر ووهان تعطیل شدند و ایستگاههای قطار در شهرهای مجاور، هواهنگگانگ و اژو هم از روز جمعه ۴ بهمن بسته شدند. کشتیهای مسافربر، مترو و سرویسهای اتوبوس هم متوقف شدهاند و به محلهای گردهمایی مانند سینماها و کافههای اینترنتی هم دستور بستن داده شده است.
- واکسن و دارویی وجود ندارد
در حال حاضر واکسنی برای این کوروناویروس وجود ندارد و بعید به نظر میرسد به این زودیها چنین واکسنی در دسترس قرا رگیرد. واکسنی که برای پیشگیری از ویروس مرس که برای نخستین بار در سال ۲۰۱۲ گزارش شد، تازه اکنون وارد کارآزماییهای بالینی شده است.
پزشکان همچنین داروی ضدویروسی در اختیار ندارند که علائم بیماران مبتلا به کوروناویروس را کاهش دهد (آنچنانکه که داروی تامیفلو برای بیماران آنفلوانزا انجام میدهد).
البته یک شرکت دارویی به نام Novavax اعلام کرده است که کار بر روی ساختن واکسنی برای این کوروناویروس را شروع کرده است.
- من چکار میتوانم بکنم؟
افرادی که درباره احتمال سرایت کوروناویروس نگران هستند، باید همان اقدامات بهداشت شخصی را که در مورد سایر ویروسها مانند آنفلوانزا به کار میرود، انجام دهند، از جمله:
- به طور مرتب دستهایتان را بشویید.
- ظروف غذا، لیوان یا وسائل خوردن غذا را با دیگران به شراکت نگذارید و از تماس مستقیم با دستمال کاغذی یا دستمالهای استفاده شده بوسیله دیگران خودداری کنید.
- از تماس با افراد بیمار پرهیز کنید.
از آنجایی که ظاهرا این کوروناویروس در افراد دچار مشکلات پزشکی دیگر بیماری شدیدتری ایجد میکند، افراد باید زدن واکسن آنفلوانزا برای خود و نزدیکانشان مد نظر قرار دهند.
نظر شما