همشهری آنلاین - ثریا روزبهانی:کتابخانه حضرت فاطمه (س) علاوه بر فعالیت‌ها و خدمات فرهنگی متنوع به شهروندان محله دهکده المپیک به دلیل داشتن امکانات و تجهیزات ویژه به روشندل هم خدمات ارائه می‌دهد و تاکنون بیش از صد روشندل جذب این کتابخانه شده‌اند. بخش روشندلان کتابخانه به جزوه های بریل و پرونجاهای صوتی مجهز است تا بخشی از نیازهای فرهنگی این قشر از جامعه را فراهم کند. در کتابخانه صوتی، افراد روشندل روی صندلی رو به روی رایانه می‌نشینند و به‌وسیله دستگاه‌های صوتی انواع کتاب‌ها و مقاله‌ها را ورق می‌زنند و می‌خوانند. همچنین اعضا در کتابخانه حضرت فاطمه (س) علاوه بر شنیدن متون کتاب می‌توانند با حس لامسه آن را روی صفحه مانیتور دنبال کنند.
- هم گوش بده و هم حروف را لمس کن
«شهرزاد دهقان» مسئول کتابخانه نابینایان حضرت فاطمه (س) روشندل است و توانسته ارتباط مؤثر و خوبی با اعضا برقرار کند. او اغلب کتاب‌های کتابخانه را خوانده و به پَروَنجا صوتی تبدیل کرده و سپس آن را ثبت و ضبط می‌کند. همچنین برای اینکه لوح‌های فشرده‌ای که توسط خیران ضبط‌شده باکیفیت بالا در اختیار روشندلان قرار بگیرد و مشکلی نداشته باشد، آن‌ها را بازخوانی و ازنظر ویرایش مطالب و صوت بررسی می‌کند و پس‌ازاین مرحله با اطمینان در اختیار اعضای کتابخانه قرار می‌دهد. همچنین اگر شهروندان مایل باشند می‌توانند در زمان مطالعه کتاب، مقاله و نشریات مختلف، متن و محتوای آثار را با صدای خود در لوح فشرده ثبت و با اهدای آن به کتابخانه صوتی زمینه استفاده بیشتر اعضای روشندل از کتاب‌های مختلف را فراهم کنند.
دهقان درباره امکانات کتابخانه نابینایان توضیح می‌دهد: «کتابخانه به دستگاه برجسته نگار مجهز است. این دستگاه زمانی استفاده می‌شود که افراد روشندل از صفحه خوان استفاده نمی‌کنند. با کمک این دستگاه سروصدای اطراف شنیده نمی‌شود و لغت و جمله‌ای را که روی صفحه نمایشگر نشان داده می‌شود می‌توانند علاوه بر شنیدن، لمس کنند. همچنین این کتابخانه به دستگاه چاپگر به ریل هم مجهز است. تعداد این دستگاه‌ها در کتابخانه ویژه روشندلان کشور محدود و بسیار گران است. از طریق این دستگاه ما می‌توانیم جزوه‌های اعضا را برایشان پرینت به ریل بگیریم. همچنین علاوه بر کتاب‌ها، کلاس‌های آموزشی هم برای روشندلان در این کتابخانه یا مدارس آن‌ها برگزار می‌شود. آموزش مکالمه زبان، رایانه و برپایی کارگاه قصه‌گویی ازجمله دوره‌های آموزشی به شمار می‌رود.»
- دسترسی دشوار به کتابخانه
باوجود همه این امکانات، دغدغه مهم و اساسی مسئولان کتابخانه نحوه دسترسی روشندلان به این مرکز است. دهقان از این موضوع به‌عنوان یکی از مشکلات اعضای کتابخانه نام می برد و می‌گوید: «منطقه ۲۲ از مرکز شهر دور و دسترسی به وسایل حمل‌ونقل عمومی هم بسیار دشوار است. چون در محدوده این کتابخانه ایستگاه مترو وجود ندارد و مسیر اتوبوس هم مناسب نیست. به همین دلیل اغلب خودمان برای ارائه خدمات به مراکز آموزشی ویژه روشندلان مراجعه می‌کنیم .حیف است که روشندلان نتوانند از امکانات این کتابخانه بهره ببرند.»
مسئول کتابخانه نابینایان حضرت فاطمه (س) معتقد است که با توجه به محدودیت‌های موجود در فضای شهری برای نابینایان باید در جامعه امکاناتی برایشان فراهم شود: « باید این افراد را به چالش دعوت کنیم تا از خانه، خارج و وارد جامعه شوند. آن‌ها باید خط بریل، کار با رایانه، گوشی و اینترنت را یاد بگیرند. از سوی دیگر برگزاری نشست در کتابخانه می‌تواند بهانه‌ای برای دورهم بودن افراد روشندل فراهم کند تا در این دورهمی مشکلات و مسائلشان را با یکدیگر در میان بگذارند و برای آن راه‌حل پیدا کنند.» عضویت در این بخش کتابخانه برای روشندلان رایگان است؛ اما برای ارسال کتاب صوتی علاوه بر ۵۰۰ تومان مبلغ دی‌وی‌دی، هزینه پست هم بر عهده متقاضی است.
- صداهایی که برای کار خیر ماندگار می‌شود
برخی از اعضا و شهروندان منطقه هم برای غنی و پرمحتوا شدن پرونجاهای صوتی کتابخانه روشندلان همکاری و مشارکت تحسین‌برانگیزی با مسئولان کتابخانه دارند. مسئول بخش نابینایان کتابخانه دراین‌باره می‌گوید: «این خیران هنگام مطالعه کتاب‌ها با موضوعات علمی، تاریخی، هنری و داستانی صدای خود را بر لوح فشرده ضبط می‌کنند و این پرونجاهای صوتی را در اختیار کتابخانه روشندلان قرار می‌دهند. چون کتاب‌های بریل حجیم و قطور است نمی‌توانیم مانند بخش‌های عادی کتابخانه در همه رده‌ها کتاب داشته باشیم. اغلب کتاب‌های بریل به بخش‌های کودک و نوجوان، مذهبی و زبان اختصاص‌یافته است. طبق آمار ۱۰۳ عنوان کتاب به ریل در کتابخانه نابینایان حضرت فاطمه (س) وجود دارد ولی گنجینه کتاب‌های صوتی کتابخانه نابینایان بسیار غنی و پرمحتواست. در این بخش بیش از ۱۰ هزار کتاب صوتی در همه رده‌های سنی و با موضوعات فلسفه و روان‌شناسی، مذهبی، علوم اجتماعی، جامعه‌شناسی، زبان‌های خارجی، علوم کاربردی، هنر و سرگرمی، ادبیات، تاریخ، جغرافیا و سفرنامه ذخیره‌شده است.»
نظر شما