همشهری آنلاین - محمد بلبلی: دسرکوتن از سازهای محلی مازندران است.
برای سوارکردن پوست روی کاسه‌ها در کناره‌های آن سوراخ‌هایی ایجاد می‌کنند و سپس زهی را که با روده گاو ساخته شده از سوراخ‌ها عبور می‌دهند و به این وسیله پوست را محکم به بدنه متصل می‌کنند.
قطر دهانه کاسه بزرگ‌تر ۲۲ و کاسه کوچک‌تر ۱۶ سانتیمتر و ارتفاع آنها ۲۵ تا ۲۷ سانتیمتر است.
ضخامت بدنه کاسه‌ها بین یک تا یک و نیم سانتیمتر است که معمولا کاسه بزرگ‌تر به خاطر ایجاد صدای بم‌تر، ضخیم‌تر ساخته می‌شود. کاسه بزرگ صدای بم و کاسه کوچک صدای زیر دارد.
دسرکوتن به وسیله مضراب‌های ساخته شده از چوب نواخته می‌شود. در گویش مازندرانی به این چوب‌ها «کوتنا» می‌گویند.
این مضراب‌ها در اندازه‌های بین ۲۰ تا ۳۰ سانتیمتر ساخته می‌شوند. معمولا چوب کاسه بزرگ‌تر را حدود ۲ سانتیمتر بلندتر می‌سازند چون قطر کاسه ایجاب می‌کند که چوب به مرکز پوست برخورد کند. این چوب‌ها از شاخه‌های درخت ازگیل وحشی ساخته می‌شود.
دسرکوتن معمولا با سازهای سرنا، لَله‌وا و قرنه که وسعت صدایی بالایی دارند، همنوازی می‌کند.
این ساز در مراسم آیینی و عروسی‌ها کاربرد دارد.
ریتم‌های معروف این ساز عبارتند از: یک‌چوبه، دوچوبه، سماحال، کشتی‌مقوم، ریز و واریز، گورگه، رونی، کاولی، مشقی، پاتختی، حموم سری و...
از اساتید معروف این ساز می‌توان به استاد علی علیزاده و برادرش محسن علیزاده اشاره کرد.
نظر شما