مجله سازهاي نواحي ايران
-
آشنایی با ساز «قارغی تویدوک»
قارغی تویدوک از دسته سازهای بادی و نوعی نی با دهانه باز است. این ساز در فرهنگ موسیقایی ترکمن‌های ایران، کشور ترکمنستان و شمال افغانستان رایج است.
-
نی‌انبان؛ ساز محبوب جنوب
نی‌انبان از دسته سازهای بادی‌ست که در نواحی جنوب ایران راوج دارد. این ساز با اندکی تفاوت در ظاهر و نامی متفاوت در بسیاری از کشورهای دنیا ساخته و نواخته می‌شود.
-
آشنایی با ساز رباب خوزستانی (ربابه)
رباب خوزستانی، سازی یک سیمه و از نوع زهی آرشه‌ای است که معمولا روی کاسه آن، پوست بره می‌کشند.
-
آشنایی با ساز دیوان
دیوان سازی‌ست زهی که با مضراب پلاستیکی یا سر انگشتان دست با تکنیکی به نام شلپه یا شرپه نواخته می‌شود. این ساز در آناتولی، شمال عراق و آذربایجان با نام باغلاما رایج است.
-
آشنایی با ساز دمام
دمام از دسته سازهای کوبه‌ای پوستی دو طرفه است که به وسیله چوب(ساقه برگ نخل) و دست نواخته می‌شود.
-
آشنایی با ساز تمبوره تالشی
تمبوره نام و ظاهری شبیه به ساز باستانی تنبور دارد و از سازهای منطقه تالش، در غرب استان گیلان است.
-
آشنایی با ساز نرمه‌نای
«نرمه‌نای» سازی استوانه‌ای و لوله‌ای است که در بین موکریان «نایه» و در کرمانشاه و کردستان به نرمه‌نای شناخته می‌شود. نرمه‌نای نسبت به «سورنا» و «دوزله» صدای نرم‌تری دارد.
-
آشنایی با ساز «قِرنِه»
قرنه از خانواده سازهای بادی قمیش‌دار است. این ساز در شمال ایران و در مازندران رایج بوده که طی صد سال گذشته به ورطه فراموشی سپرده شد، اما در سال‌های اخیر با تلاش هنرمندان مازندرانی این ساز احیا شد و امروزه در اکثر گروه‌های موسیقی نواحی مازندران استفاده می‌شود.
-
آشنایی با ساز تاس
«تاس» را به صورت طاس نیز می‌نویسند. این ساز از خانواده آلات کوبه‌ای در موسیقی است که شباهت زیادی به ساز کوس، تیمپانی یا تمبال دارد.
-
آشنایی با ساز شمشال
شمشال از دسته سازهای بادی‌ست. این ساز قدیمی‌ترین نوع از سازهای بادی به‌شمار می‌رود که در مناطق غربی ایران در بین اقوام کُرد، لک و لُر رواج دارد. نواختن این ساز بیشتر در میان شبانان و کوه‌نشینان کرد رایج است.
-
آشنایی با ساز سُرنا
سُرنا یا سورنا ساز بادی یا هواصدای چوبی و زبانه‌دار است که در موسیقی نواحی ایران بیشتر با دهل نواخته می‌شود.
-
آشنایی با ساز دِسَرکوتن
«دِسَرکوتن» از انواع سازهای کوبه‌ای‌ست و به نام نقاره نیز شناخته می‌شود. این ساز به شکل دو کاسه سفالین بزرگ و کوچک تخم‌مرغی‌شکل ساخته می‌شود که بر دهانه آنها پوست گوساله یا گاو کشیده می‌شود.
-
آشنایی با ساز قوپوز (زنبورک) -گلستان
قوپوز یا زنبورک سازی خودصدا و فلزی و در میان ترکمن‌ها رایج است.
-
آشنایی با موسیقی نواحی گیلان
موسیقی نواحی استان گیلان دو کانون اصلی کاملاً متفاوت، یکی منطقه دیلمان در شرق و دیگری منطقه تالش در غرب دارد که در نواحی مرکزی استان با هم ترکیب شده‌اند.
-
آشنایی با ساز دوزله
ساز «دوزله» یا «دونای» از سازهای تاریخی است که به دوران تمدن مصر و ایران باستان برمی‌گردد و اختراع آن را به ایرانیان نسبت می‌دهند.
-
آشنایی با ساز کَرنا
کَرنا نوعی ساز بادی یا هواصدای زبانه‌دار و از خانوادۀ سُرنا است.
-
آشنایی با تشتک و کوزه (کوزک و تال)
تشتک فلزی و دو کوزۀ سفالی در کنار همدیگر یک ساز ترکیبی تشکیل می‌دهند و از قدیمی‌ترین خودصداهای بلوچستان به شمار می‌روند.
-
آشنایی با ساز بینجو (بِنجو)
بینجو یا بنجو سازی است در گروه زه‌صداهای مضرابی که در بلوچستان رواج دارد.
-
آشنایی با دُکُّر (دُهُلَک)
دُکُّر (دُهُلَک) پوست‌صدا یا ساز کوبه‌ای دوطرفه‌ای در سیستان و بلوچستان است که بدنۀ استوانه‌ای نسبتاً بلندی دارد و فقط با دست نواخته می‌شود.
-
آشنایی با تمبورک
تمبورک سازی است زهی زخمه‌ای و نسبتاً بزرگ که در بلوچستان رواج دارد و غالباً با انگشتان دست و به‌ندرت با مضراب نواخته می‌شود.
-
آشنایی با هارمونی (هارمونیا)
هارمونی نوعی ساز هواصدای زبانه‌دار یا بادی شستی‌دار است که در موسیقی نواحی سیستان و بلوچستان رواج دارد.
-
آشنایی با ساز دونَلی
دونَلی یا دونِی، سازی بادی و شامل دو نی است که در موسیقی هند، پاکستان و بلوچستان کاربرد دارد.
-
آشنایی با ساز دُهُل
دهل نوعی ساز کوبه‌ای یا پوست‌صدایی دوطرفه است که با چوب نواخته می‌شود.
-
مجله سازشناسی موسیقی نواحی ایران
بخش سازشناسی به معرفی سازهای موسیقی نواحی ایران می‌پردازد.