این جشنواره همان طور که از نامش پیداست اختصاص به دانشجوها دارد. در این دوره از جشنواره 28 نمایش حضور دارند که 9 کار متعلق به شهرستان‌ها و 17 نمایش کار دانشجویان تهرانی است.
به گفته دبیر جشنواره، امسال دانشجویان دانشگاه آزاد بیشترین حضور را داشتند. از آنجایی که این جشنواره بین‌المللی است امسال گروه‌های خارجی از کشورهای مختلف نیز حضور دارند که البته عمده فعالیت‌شان برگزاری ورک شاپ است.
محمد تقی هاشمی‌پور، دبیر این دوره از جشنواره، فارغ‌التحصیل رشته کارگردانی تئاتر در مقطع کارشناسی ارشد از دانشگاه هنر تهران است. او می‌گوید از دوره هفتم با دبیرخانه این جشنواره همکاری داشته تا امروز که به‌عنوان دبیر جشنواره به سؤالات ما پاسخ می‌گوید.
- برنامه امسال جشنواره تئاتر دانشگاهی چه تفاوتی با سال‌های گذشته دارد؟
امسال در برنامه‌ها، بخش مدرسان دانشگاه را به‌صورت جدی‌تری نسبت به سال‌های قبل پیگیری می‌کنیم. در این بخش 5 مدرس دانشگاه داریم که این تعداد از بین 17 متقاضی حضور در این بخش انتخاب شده‌اند در حالی که سال گذشته تعداد متقاضیان بسیار کمتر بود و 4 مدرس در این بخش داشتیم. البته لازم به ذکر است که این بخش امسال برای دومین بار در جشنواره تئاتر دانشگاهی برگزار می‌شود.
در بخش اولویت پژوهشی نیز برای اولین بار 5 کتاب چاپ می‌کنیم درصورتی که در این بخش هر سال یک الی دو کتاب چاپ و منتشر می‌شد. امسال3 کتاب شامل مجموعه نمایش‌های برگزیده دانشجویی در3 مجلد به چاپ می‌رسد.
کتاب «تماشاخانه‌های تهران» که تالیف ناصر حبیبیان و فاطمه آقا حسینی است و کتاب « راهبردهای نمایشنامه نویسی» نوشته پل کاستانیو ترجمه مهدی نصرالله‌زاده که هر دو با همکاری انتشارات سمت به چاپ می‌رسند. ضمن اینکه امسال اولویت جشنواره را در بخش بین‌الملل بر آموزش و برگزاری کارگاه‌های آموزشی گذاشتیم و قصد داریم 8 کارگاه برگزار کنیم.
- برگزاری 11 دوره جشنواره تئاتر دانشگاهی به‌نظر شما چه تاثیری بر تئاتر دانشگاهی کشور گذاشته است؟
ما به‌عنوان دبیر خانه جشنواره وظیفه‌مان چندان تاثیر‌گذار نیست. وظیفه دبیرخانه این است که یک جشنواره برگزار کند و ماحصل آموزش تئاتر در دانشگاه‌های دولتی و آزاد را به نمایش بگذارد. حالا مسئولان، هنرمندان و دانشجویان ماحصل را می‌بینند و قضاوت می‌کنند. اگر کیفیت کارها پایین باشد یعنی آموزش‌ها ضعیف است اما اگر کیفیت کارها بالا باشد نشان از آموزش خوب و کافی دارد.
اگر نمایش‌ها به سمت مضامین خاص گرایش دارند باید به‌دنبال ریشه‌های جامعه شناسی، سیاسی و فرهنگی آن بود و آن را در دغدغه‌های دانشجویان جست‌وجو کرد اما واقعیت این است که اگر این جشنواره نباشد حدود 80 درصد تولیدات تئاتر دانشجویی به شکلی که الان می‌بینیم وجود ندارد چون خیلی از تولیدات به بهانه جشنواره‌ها صورت می‌گیرد.
- این تولیدات چه سرنوشتی پیدا می‌کنند؟ یعنی بعد از پایان جشنواره در کجا به اجرای عمومی درمی‌آیند؟
در تالار مولوی که جزء سالن‌های حرفه‌ای کشور است و داخل یک دانشکده نیست بلکه در برنامه اجراهای حرفه‌ای برای خود جایی دارد و طبق برنامه سالن‌های حرفه‌ای با گروه‌ها قرارداد امضا می‌کند. اعلام برنامه می‌کنیم بروشور و پوستر چاپ می‌کنیم، بلیت می‌فروشیم و...
- آیا افرادی غیراز دانشجویان هم به تماشای این نمایش‌ها می‌نشینند؟به‌نظر می‌رسد نمایش‌هایی که در مولوی روی صحنه می‌رود مخاطب خاص از بین همین دانشجویان دارد؟
واقعیت این است که جمع خارج از گروه هنری نه تنها به تالار مولوی بلکه به تئاتر شهر و تالار وحدت هم نمی‌رود. این مسئله البته کاملا فرهنگی است و ربطی به جشنواره تئاتر دانشگاهی ندارد. این مشکلات باید در سطح ساختارهای کلان فرهنگی ما بررسی شود. ما مشکلات ریشه‌ای داریم که باید حل شود. تماشاچی غیرتئاتری از تئاتر استقبال نمی‌کند، حالا فرقی نمی‌کند که این نمایش در کجا نمایش داده شود.
- از کشورهای خارجی، چه گروه‌هایی امسال در جشنواره حضور دارند؟
ما امسال استادانی از کشورهای خارجی را دعوت کرده‌ایم که کارگاه برگزار می‌کنند و به دانشجویان آموزش می‌دهند، نمایش‌هایی از آلمان و ایتالیا در جشنواره اجرا می‌شود. غیراز اینکه 8 کارگاه نیز برگزار می‌شود که سه تا از آنها به نتیجه، یعنی اجرا می‌رسد. سه نمایش که محصول مشترک ایران با سه کشور فرانسه، یونان و اتریش است. یعنی در نهایت 8 کارگاه و 5 اجرای بین‌المللی داریم که سه نمایش محصول مشترک است.
- انتخاب نمایش‌ها و گروه‌های خارجی به چه شکلی انجام شده است؟
در تئاتر دانشگاهی بخشی به‌عنوان معاونت بین‌الملل داریم که با توجه به فایل‌های موجود و شناختی که از گروه‌های مختلف دارند و همچنین از طریق سفارتخانه متبوع، رایزنی‌ها و نامه‌نگاری و پست الکترونیک فیلم اجراها را ارسال می‌کنند و بعد از بررسی تعدادی از کارها انتخاب می‌شود.
- آیا در بین این گروه‌های خارجی، گروه معروف و شناختهشدهای هم امسال در جشنواره حضور دارد؟
بله، اتفاقا گروه‌های شناختهشدهای متقاضی شرکت در جشنواره بودند اما ما ترجیح دادیم گروه‌های تازه را امسال به جشنواره دعوت کنیم. به‌عنوان مثال ما ترجیح دادیم امسال از گروه ایتالیایی اجرای «ای بی‌کیو» را به جای یک نمایش از یک گروه معروف اما تکراری ببینیم. 55 فیلم از تئاترهای صحنه‌ای کشورهای مختلف به دست ما رسیده بود که این فیلم‌ها به تایید 4 استاد دانشگاه رسید و در نهایت تعدادی از آنها انتخاب شد.
- ظاهرا در بخش بین‌الملل ورک شاپ هم برگزار می‌شود؟
بله، ورک شاپ‌های علمی بخش بین‌الملل از 27 فروردین آغاز شده و همزمان با روزهای جشنواره برگزار می‌شوند. کارگاه نمایش خلاقیت با موضوع تولید کار مشترک توسط ژنویه چوآبل (فرانسه)، کارگاه یوان با موضوع حرکت توسط الساندرو کاربونی (ایتالیا)، ِکارگاه میتوس با موضوع تولید کار مشترک توسط شمال امین ( اتریش)، کارگاه امشب از خود می‌سازیم با موضوعات بداهه‌پردازی در تئاتر توسط اودوکیموس تسولاکیدیس (یونان) و کارگاه مشارکت در اجرا توسط نلسون فرناندز و راجر مک کان (انگلستان) و کارگاه نکاتی در مورد نمایشنامه توسط کریستین تایلور در ایام جشنواره برگزار می‌شوند.
بخش بین‌الملل دو نشست علمی با موضوع تاریخ معاصر حرکت مدرن ( انگلستان) و تئاتر آمریکای لاتین (اروگوئه) را نیز با حضور آنیاهمپل ورائول رود ریگوزداسیلوا برگزار می‌کند.
- حضور گروه‌های شهرستانی در این جشنواره به چه صورت است؟
از 28 نمایشی که در جشنواره حضور دارند 9نمایش متعلق به شهرستان‌ها و 18 نمایش از تهران است.نمایش‌های شهرستانی از طریق جشنواره منطقه‌ای انتخاب شدند یعنی برگزیدگان این جشنواره سهمیه شهرستان‌ها را گرفتند.
- انتخاب دبیر جشنواره تئاتر دانشگاهی به چه صورتی انجام می‌شود؟ به‌نظر می‌رسد هر ساله عده‌ای به نحوه انتصاب‌ها در این جشنواره اعتراض می‌کنند؟
نه اصلا این طور نیست. جشنواره تئاتر دانشگاهی تنها جشنواره تئاتری کشور است که دبیرش از طریق انتخابات تعیین می‌شود. تمام دانشگاه‌های دولتی یک مجمعی به نام مجمع کانون‌های تئاتر دارند که اینها هر ساله گزینه‌ها و کاندیداهای دبیری را از قبیل رزومه، سوابق و میزان تجربه بررسی می‌کنند و از بین گزینه‌ها که گاهی 25 کاندیداست 2 یا 3 نفر در نهایت انتخاب و به اداره فرهنگی وزارت علوم معرفی می‌شوند که مدیر فرهنگی وزارت علوم یک نفر را انتخاب می‌کند.
- بهتر نبود به جای انتصاب‌های هر ساله، یک نفر برای چند سال در این سمت باقی می‌ماند تا سیاستگذاری‌های واحد در چند سال اجرایی شود؟
به هر حال دبیرخانه جشنواره دائمی است و اگر دبیر هم چندان آشنایی به امور جشنواره نداشته باشد، دبیرخانه کار خود را انجام می‌دهد. هر سال در روز اختتامیه دبیر بعدی معرفی می‌شود و از روز بعد اختتامیه کار آغاز می‌شود. انتخاب دبیر فرایندی است که طی آن به دانشجویان فرصت داده می‌شود.
اگر برای مدت طولانی تنها یک نفر دبیر باشد این فرصت از نیروهای دانشگاهی که آمادگی تجربه این سمت را دارند گرفته می‌شود. بهتر است هر سال دبیر جدیدی انتخاب شود تا روحیه زنده و فضای موجود حفظ شود. این یک جریان دمکراتیک است. به‌نظر من هیچ وقت پیرامون دبیری جشنواره حرف و حدیثی نبود. این یک جریان کاملا نهادینه شده است که هم دانشجویان و هم وزارتخانه به آن احترام می‌گذارند.
