مقوله بافت‌های فرسوده موضوعی پیچیده است و وقتی می‌گوییم «شهر موجودی زنده است پس در سیرتکاملی بافت‌هایش دچار فرسودگی می‌شود که این امر طبیعی است.» سید «حمید موسوی»، مدیر اسبق معماری و ساختمان شهرداری تهران، در گفت‌وگو با خبرنگار ما درباره آسیب‌های ناشی از نوسازی و بازآفرینی نادرست توضیحاتی می‌دهد.

نوسازی بافت های فرسوده

همشهری آنلاین- زینب زینال زاده:  به هر حال نوسازی در جامعه شهری امروزی باید با اصول و رعایت مقررات شهری انجام شود و اگر غیر از این باشد بی‌شک آسیب‌هایی وارد می‌کند که کما کان در محله‌ها و کوچه‌ها شاهد آنها هستیم. 
براساس تعریف شورای عالی شهر سازی، ریزدانگی، نفوذناپذیری و ناپایداری، مؤلفه و ملاک تشخیص بافت‌های فرسوده از غیرفرسوده است. سید محمد موسوی این تعریف را قبول دارد، اما می‌گوید: «این تعریف، مبنای بسیاری از مطالعات و تصمیمات در برنامه‌ریزی و طراحی شهر بوده است اما شکل، ساختار و ویژگی‌های بافت‌های فرسوده و البته آسیب‌ها و نقاط قوت و ضعف در محله‌ها و مناطق و حتی کوچه‌ها متفاوت است و باید مؤلفه‌های اجتماعی و اقتصادی به آن اضافه شود.» 
او با تجویز نسخه واحد در نوسازی بافت‌های فرسوده همه مناطق مخالف است و می‌گوید: «محله‌های تهران هریک ویژگی‌های خاص، نقاط قوت و ضعف، فرصت‌ها و تهدیدهای متفاوتی دارند. بنابراین نمی‌توان نسخه واحد برای شناسایی بافت فرسوده و نوسازی آنها تجویز کرد. متأسفانه در سال‌های اخیر با همین نسخه واحد و تخریب همه بافت‌های فرسوده و نوسازی بدون پیوست‌های اجتماعی محله، آسیب‌هایی به مناطق زده است که نمونه آن در محله‌های «هرندی»، «شوش» و «سیروس» دیده می‌شود.»

  • بهسازی بهترین روش

به گفته موسوی اگر در جریان نوسازی به زیرساخت‌های موجود توجه نشود، آسیب‌ها دوچندان می‌شوند و ممکن است بافت‌های سالم هم دستخوش تغییرات قرار بگیرند. او می‌گوید: «مهاجرت و کوچ جمعیت بومی، ایجاد ناهمگونی در حجم و نمای ساختمان‌ها و ایجاد فضاهای بی‌دفاع شهری در اثر عقب‌نشینی املاک نوسازی شده، همسایگی و همنشینی شهروندان با فرهنگ‌ها و نگرش‌ها و قومیت‌های مختلف، عمده‌ترین آسیب‌های اجتماعی هستند که این روزها شهروندان و محله‌ها در بافت‌های نوسازی شده با آنها دست به گریبانند.» 
موسوی از واژه بازآفرینی و بهسازی به جای نوسازی استفاده می‌کند و می‌گوید: «تخریب و نوسازی مانند جراحی کردن است. وقتی دست به جراحی می‌زنیم و شکاف ایجاد می‌کنیم، بدون‌ تردید برای رسیدن به عضو آسیب دیده، صدماتی به اندام‌های دیگر می‌زنیم. در شهر هم وقتی به سمت تخریب و بازسازی می‌رویم این اقدامات آسیب‌هایی ایجاد می‌کند. بنابراین بازآفرینی و بهسازی بافت‌های قدیمی، بهترین گزینه است که حداقل از هجوم جمعیت ناهنجار جلوگیری می‌کند.» 

  • قطعه‌بندی درست 

در گذشته، وسعت شهر تهران بسیار محدود بود و الگوی حرکتی شهروندان در شهر، بر مبنای حرکت پیاده یا با وسایل حرکتی اولیه بود و خبری از ترافیک نبود. برای همین معابر براساس نیاز روزگار قدیم تعریف شده است. در گذر زمان، رشد شهرنشینی و تغییر سبک زندگی، مشکلاتی را به کلانشهر تهران وارد کرده است که دیگر معابر پاسخگوی این حجم‌ تردد و تراکم جمعیت نیست. موسوی می‌گوید: «توسعه غیراصولی در برخی از مناطق مانند محله «سیروس» منطقه 12، که کم‌عرض بودن معابر، رفت‌وآمد را برای سواره‌روها و عابران پیاده و حتی خودروهای امدادی مشکل کرده است، برای رفع این معضل نیاز به تعریض گذر است که این کار باید با مطالعه و نظام قطعه‌بندی انجام شود تا آسیب‌های دیگری به محله وارد نشود.»


 

کد خبر 505731

برچسب‌ها

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha