سینما-ماشین در روزهای کرونایی | یک سنت قدیمی رونق می‌گیرد

به گزارش خبرنگار همشهری آنلاین، در سینماهای فضای باز با اتومبیل که به سینماهای Drive-in شناخته می‌شوند، مردم می‌توانند در اتومبیل‌هایشان و با حفظ فاصله از دیگران، فیلم‌ها را زیر سقف آسمان و روی صفحه نمایش بزرگ تماشا کنند. 

چیزی شبیه به سینما درایو-این، در نیومکزیکوی امریکا، سال ۱۹۱۵ راه‌اندازی شد که حدود یک سال بیشتر دوام نیاورد، اما در دهه ۱۹۲۰ بود که این نوع تماشای فیلم، به یکی از تفریحات تابستانی محبوب بدل شد. در سال ۱۹۳۲ اولین سیستم نمایش در فضای باز با اتومبیل در نیوجرسی اختراع شد و بعد از ۱۹۴۵، با افزایش صاحبان اتومبیل و گسترش شهرک‌ها، رونق یافت. تماشاگرها جذب فضای خصوصی‌ای شدند که در این شکل از تجربه سینما در اختیارشان بود. کم‌کم مراکز تفریحی دیگری هم به این سینماها ضمیمه شدند و حتی متل‌هایی که می‌شد در اتاق‌هایشان از روی تخت، فیلم را در سینما-درایو تماشا کرد.  

در اواخر دهه ۱۹۵۰، ایالات متحده امریکا بیش از ۴۰۰۰ سینمای Drive-in داشت. این عدد در طول دهه‌های بعدی، کم‌کم کاهش پیدا کرد و به حدود ۳۰۰ سینما رسید. امروز که شیوع کرونا و طرح فاصله‌گذاری اجتماعی، بسیاری از ۵۵۴۸ سینمای امریکا را تعطیل کرده و تفریحات جمعی بسیاری از دسترس خارج شده‌ است، مردم حاضرند چند ساعتی رانندگی کنند، تا خود را به یکی از این محوطه‌های بزرگ نمایش فیلم برسانند. 

هر چند امروز با داشتن تلویزیون‌های بزرگ و گاه سینمای خانگی، می‌توان فیلم‌ها را در خانه و در فضای خصوصی تماشا کرد، اما در خانه ماندن تمام روز، مردم را برای رانندگی و فیلم دیدن در اتومبیل در کنار بقیه اتومبیل‌ها مشتاق کرده است. 

تکنولوژی تلویزیون رنگی، امکان تماشای فیلم در دستگاه‌های پخش ویدیو و روز به روز پیشرفته‌تر شدن سیستم‌های نمایش خانگی، موجب شد که سینماهای فضای باز با اتومبیل یا سینما-ماشین‌ دیگر کسب و کاری سودآور برای صاحبانشان نباشند. فضاهای وسیع پارک اتومبیل‌ها برای تماشای دورهمی فیلم، به بازارهای دست‌دوم فروشی، پارک، مرکز خرید، سالن سرپوشیده برای نمایشگاه، کلیسا و ... تبدیل شدند و همان چند سینما-ماشین باقیمانده هم، دوامشان را به علاقه عده‌ای از مردم به تفریحات نوستالژیک مدیون بودند. 

در اروپا، آلمان از کشورهای پیشرو در زمینه راه‌اندازی سینما-ماشین در روزهای همه‌گیری کرونا است. صاحب یک سینما درایو در آلمان به نام اتوکینو Autokino در شهر اسن، می‌گوید از ماه مارس که مردم آلمان ملزم به ماندن در خانه شده‌اند، فارغ از اینکه چه فیلمی روی پرده بوده، همه بلیت‌هایش را فروخته است. فرانک پسیاک به هالیوود ریپوتر می‌گوید: مهم نیست چه فیلمی نشان می‌دهیم. مردم فقط می‌خواهند از خانه‌هایشان بیرون بیایند و فیلم ببینند. همه بلیت‌های نمایش برای هر شب، معمولا چند هفته جلوتر فروخته شده‌اند. 

در شهر دوسلدورف آلمان، یک پارکینگ و فضای باز پشت یک بایکربار (بارهای مخصوص موتورسواران) به سینما درایو تبدیل شده‌اند. یک فضای باز و صفحه نمایشی به قدر کافی بزرگ، عمده چیزهایی است که یک سینما درایو می‌خواهد و راه‌اندازی آن به دم و دستگاه پیچیده‌ای نیاز ندارد. مدیر یکی از این سینما درایوها می‌گوید: در ابتدا مقامات نگران بودند که مجموعه ما سلامتی شهروندان را تهدید کند، ولی ما مشکلی ایجاد نمی‌کنیم. به مردم گفته‌ایم که در اتومبیل‌هایشان بمانند و جز برای استفاده از سرویس‌های بهداشتی از آن خارج نشوند. همه کارهای دیگر هم بدون دخالت دست انجام می‌شود.

از جمله تمهیدات بهداشتی که در سینما-درایوها در نظر گرفته شده، می‌توان به خرید الکترونیکی بلیت، کنترل بارکد بلیت‌ها از روی گوشی موبایل و از پشت شیشه ماشین، ضدعفونی کردن بیشتر سرویس‌های بهداشتی، تعطیل کردن غرفه فروش خوراکی و مواردی از این قبیل اشاره کرد. جان واتسکه، مدیر یک سینما-درایو در اوکالای فلوریدا، به گاردین می‌گوید: از زمان شیوع بیماری، تمهیدات تازه‌ای در نظر گرفتیم. از جمله اینکه ظرفیت سنما را از ۴۶۰ به ۲۵۰ اتومبیل کاهش داده‌ایم تا فاصله رعایت شود. کارمندان ماسک و دستکش می‌پوشند، هر سه ساعت دمای بدنشان اندازه‌گیری می‌شود و سفارشات غذا هم آنلاین است. اگر فکر می‌کردم سلامتی مردم و کارمندانم تهدید می‌شود، این کار را نمی‌کردم.

مطابق گزارش اتحادیه صاحبان سینما-درایو امریکا، در هفته گذشته ۲۵ سینما-درایو جدید در این کشور راه‌اندازی شده و آن‌ها امیدوارند این تعداد در هفته‌های آینده، بیشتر شود. 

جاش فرانک، صاحب یک سینما-درایو و دو سالن نمایش در تگزاس به گاردین می‌گوید که احتمالا در هفته‌های آینده، این نوع سینماها فروش چشمگیری خواهند داشت. او معتقد است تا مدت طولانی رونق سینماهای درایو ادامه می‌یابد، چرا که ساده‌ترین راه برای بیرون آمدن و فیلم دیدن است. او می‌گوید بلیت‌های نمایش فیلمش همین الان هم در عرض چند دقیقه فروخته می‌شود. 

در کارولینای جنوبی، یک سینما-درایو، علاوه بر نمایش فیلم بعد از دستور حفظ فاصله اجتماعی، خدمات کلیسا-درایو را هم ارائه می‌دهد. آن‌ها در همان محل سینما، در اتومبیل‌ها، مراسم مذهبی روزهای یکشنبه را برگزار می‌کنند.

احتمالا در دنیای جدید، صاحبان درایوها نه تنها کار نمایش فیلم انجام می‌دهند، بلکه فضای برگزاری مراسم فارغ‌التحصیلی، خدمات کلیسایی، برنامه‌های زنده و چیزهایی از این قبیل را هم فراهم می‌کنند.

با این وجود فرماندار نیویورک در کنفرانس خبری اخیرش مخالفت خود با بازگشایی سینماهای درایو در نیویورک را اعلام کرده است: «مسئله امنیت اجتماعی کجاست؟ شما با همان آدم‌ها (که قرار است از هم فاصله بگیرید) در فضای بسته یک اتومبیل نشسته‌اید.» در نیویورک، تحت سیاست رسمی دولت این سینماها همچنان تعطیل هستند. بث ویلسون، صاحب یک سینما درایو در نیویورک معتقد است به محض بازگشایی، احتمالا شاهد فروش چشمگیری خواهند بود. هر چند در نبود سالن‌های سینما، سینماهای درایو به فیلم‌های روز دسترسی ندارند و ناچارند فیلم‌های کلاسیک یا فیلم‌های سال‌های گذشته را نمایش دهند.

در تهران، روز جمعه، خروج، آخرین ساخته ابراهیم حاتمی‌کیا قرار است به شکل drive-in در نزدیکی برج میلاد به نمایش دربیاید. در ایران، نخستین تجربه سینما درایو-این، به سال ۱۳۳۹ در تپه‌های تهران‌پارس برمی‌گردد که ۲۸۴ اتومبیل گنجایش داشت و فیلم‌هایش را سینما مولن-روژ تامین می‌کرد. بعد از آن در سال ۱۳۴۸ درایوین سینمای ونک، دومین تجربه در این زمینه بود. نمایش فیلم حاتمی‌کیا در روز جمعه، نخستین تجربه شبیه به سینما -درایو پس از پیروزی انقلاب خواهد بود. با تعطیل شدن سینماها در همه‌گیری کرونا، نمایش آنلاین و یا استفاده از سنت قدیمی تماشای فیلم با ماشین، احتمالا راهی برای کنار آمدن با وضعیت جدید است.