سیاستهای خارجی دولتها و همچنین سیاستهای اقتصادی و رسانهای نیز خط قرمز دارند. این خط قرمز بسیار قاطع و پررنگ بوده و در به رسمیت نشناختن اسرائیل و عدمرابطه مستقیم یا غیرمستقیم با آن خلاصه میشود.
چه بر سر این خط قرمز آمده است؟ آیا چراغ سبز مراکز تصمیمگیری در جهان بهخصوص از طرف کشوری که تربیتکننده و بزرگترین حامی اسرائیل است، بر این خط قرمز چیره شده است؟
اولین ضربه به خط قرمز در توافقنامه کمپدیوید در سال 1979 بین بزرگترین کشور عربی (مصر) و اسرائیل وارد شد. دومین ضربه در توافقنامه «وادی عربه» میان اردن و اسرائیل در سال 1994 وارد شد. ضربههایی پشت سر هم باعث شد تا این خط قرمز در آستانه متلاشی شدن قرار بگیرد.
دلیل این امر آنچنان که به چشم میخورد، سیطره آمریکا بر کشورهای عربی و نفوذ واشنگتن بر آنها و فشارهای مختلفی است که بر جهان عرب تحت عنوان «منافع مشترک» وارد میشود.
آمریکا به شکل آشکاری بر بازار نفت و گاز و امنیت کشورهای عربی سیطره داشته و بر مراکز تصمیمگیری در اروپا نیز اعمال نفوذ میکند؛بدین گونه است که خط قرمز زیر چراغ سبز از بین میرود و کشورهای عربی به سمت صلح با اسرائیل هجوم میآورند.
ابتکارعمل عربی که در سال 2002 در بیروت تصویب شده و در سال 2007 در ریاض مورد تاکید قرار گرفت، با توافق آرای تمامی رهبران عرب بدون استثنا تصویب شد. کنفرانس سران تصمیم گرفت تا هیاتی را در سطح وزرای خارجه به اسرائیل فرستاده تا طرح عربی اجرا شود.
با این حال ما موضعگیری خود را در قبال ابتکارعمل صلح عربی توضیح دادهایم. معتقدم که این طرح نیمی از راهحل را در بر دارد به گونهای که بازگشت به مرزهای 1967 را تضمین کرده است. انگار پیش از سال 1967 هیچ مشکلی میان اعراب و اسرائیل وجود نداشته.
اگر این سخن صحیح باشد، پس چرا در آن سال جنگ در گرفت؟ دیگر اینکه ابتکارعمل عربی حلوفصلی را پیشنهاد کرده و در واقع نیمی از راهحل را پیش از مذاکره با دشمن تصویب کرده است.
اسرائیل از طرف دیگر شروع مذاکرات را منحصر به برخی تغییرات اساسی کرده است. بدین ترتیب آنچه از راهحل باقی میماند تنها یک چهارم آن است. آیا این راهحل شهروند عربی را راضی خواهد کرد؟
اگر شهروندان عرب بهخصوص فلسطینیها از این طرح راضی نباشند چگونه میتوان امنیت منطقه و فلسطین را حفظ کرد و چگونه میتوان بدون امنیت و استقرار واقعی به صلح دست یافت؟
معتقدم که آرمان فلسطین پیش از آنکه آرمانی زمینی باشد در ارتباط با مسائل انسانی قرار دارد. به همین دلیل اصرار داریم که محور هرگونه حل و فصلی باید بازگشت آوارگان به سرزمینهای خود باشد در حالیکه تمامی طرحهای ارائه شده از جمله ابتکارعمل صلح عربی بر ایجاد دو کشور اسرائیل و فلسطین در کنار یکدیگر تاکید دارد.
السفیر- اول می2008
نخستوزیر پیشین لبنان