همشهری آنلاین_ مژگان مهرابی: محله شیوا از بخش‌های قدیمی منطقه ۱۴ است که به دلیل قدمت بالای آن حال و روز خوبی ندارد. محله شیوا از بخش‌های قدیمی منطقه ۱۴ است که به دلیل قدمت بالای آن حال و روز خوبی ندارد.البته این شرایط مختص دیروز و امروز نیست. معضل فرسودگی و کهنگی بافت این محله سال‌هاست که وجود دارد و حالا که جمعیت محله افزایش یافته، معضلاتش هم بیشتر شده است. واقع‌بینانه‌تر بگوییم، وضعیت برخی بناهای محله شیوا، بحرانی است و اگر خدای ناکرده حادثه غیرمترقبه‌ای رخ دهد می‌تواند سلامت و جان تک تک شهروندان این محله را تهدید کند. مهم‌تر اینکه شکل‌گیری معابر این محله امکان امدادرسانی را به حداقل ممکن می‌رساند و اگر برای رفع این مشکل تدبیر لازم اندیشیده نشود، باید هر لحظه منتظر فاجعه‌ای بزرگ در محله شیوا باشیم. همراه«مهدی شاهانی» دبیر شورایاری محله شیوا گشتی در این محله قدیمی زدیم و از نزدیک مشکلات را پیگیری کردیم.
- محله محصور در میان معابر شلوغ
محله شیوا با محصور شدن بین خیابان‌های پر رفت و آمدی چون شهید واضحی فرد، شاه‌آبادی، تاجری، داورزنی، ملاباقری و پورعبدی یکی از محله‌های شلوغ منطقه ۱۴ است. عرض معابر این محله کم است. به‌طوری که خیابان داورزنی که اصلی‌ترین خیابان محله به شمار می‌آید، فقط ۸متر عرض دارد. باقی معابر هم کوچه‌های تو در تو یک تا ۲ متری و خانه‌های ریزدانه به هم فشرده است. تردد در خیابان داورزنی اگرچه خیلی راحت نیست اما تعداد زیاد مغازه‌ها و دستفروش‌ها باعث می‌شود کسی هنگام قدم زدن در آن احساس بی‌حوصلگی نکند. دو طرف خیابان داورزنی ماشین پارک شده و به همین دلیل معمولاً ترافیک خیابان داورزنی و دیگر معابر اصلی محله روان است. گله به گله این معبر، وانتی‌های دستفروش بساط کرده و مشتریان زیادی دارند. شاهانی می‌گوید: «بسیاری از اهالی از دیگر محله‌ها هم برای خرید به اینجا می‌آیند چون جنس مرغوب را با قیمتی مناسب می‌توانند تهیه کنند. با این حال، وانتی‌ها راه مردم را سد کرده و رفت‌وآمد ماشین‌ها را کند می‌کنند. »
- خودروهای امدادرسان رد نمی‌شوند
مشکل دیگر این محله دردسرساز بودن کوچه‌ها است. عرض کم آنها باعث می‌شود نیروی‌های امدادرسان امکان تردد در موقعیت خطر را نداشته باشند. شاهانی می‌گوید: «اغلب خانه‌های این محله قدمت بالایی دارند و به همین دلیل شرایط کمک‌رسانی در مواقع آتش‌سوزی، زلزله یا حتی نقل مکان بیمار به بیمارستان در این محله دشوار است. نیروهای امدادرسان باید مسافتی را پیاده بروند تا به محل حادثه برسند. » مصداق کوچه‌های آشتی‌کنان در محله شیوا زیاد است؛ نادمی، دو شهید، رسولی و معابر منتهی به خیابان تاجری نمونه‌های بارز کوچه‌های آشتی‌کنانی است که هم شلوغ‌اند و هم پر رفت و آمد. «داود کاظمی» شهروند دیگری از محله شیواست که از جمعیت بالایی که هر لحظه بر تعدادش افزوده می‌شود، گلایه می‌کند: «درصد بالایی از خانه‌های این محله ریزدانه‌اند و در هرکدام از آنها ۸ تا ۱۰ نفر زندگی می‌کنند. از این‌رو محله با حجم بالایی از جمعیت روبه‌روست. تصور کنید در کوچه‌هایی که ۲ نفر به سختی از کنار هم عبور می‌کنند، قطعاً خودروهای امدادرسان نمی‌توانند وارد شوند. »
- وقتی واجد شرایط نیستید!
شاهانی می‌گوید: «چندی پیش یکی از همسایه‌ها دچار حمله قلبی شد، آمبولانس نتوانست وارد کوچه شود و ناگزیر خودرو را در خیابان پارک کردند. » خانه‌های فرسوده با کوچک‌ترین تکانی فرو می‌ریزند و موضوع مهم دیگر اینکه سیم‌کشی برق آنها عمر خود را کرده و با هر اصطکاکی می‌تواند حریقی را رقم بزند. به باور شاهانی، تجمیع و نوسازی می‌تواند به این ماجرای تلخ پایان دهد. اما از قرار معلوم صدور مجوز ساخت‌وساز بافت فرسوده، ضوابط خود را دارد و باید ۳ ویژگی ریزدانگی، ناپایداری و نامتراکم بودن را داشته باشد. شاهانی می‌گوید: «در بعضی از کوچه‌ها ناپایداری و فرسودگی است. ولی چون گزینه سوم را ندارند، از این‌رو واجد شرایط برای دریافت بسته‌های تشویقی نیستند. »
- افزایش آگاهی شهروندان برای مواقع اضطراری
بی انصافی است که بگوییم مسئولان شهری برای رفع مشکلات محله شیوا دست روی دست گذاشته و اقدامی نمی‌کنند. به اعتقاد زیاری، نوسازی بافت فرسوده یک محله، مستلزم هزینه بالاست و احتمالاً در مدت زمان کم میسر نمی‌شود. زیاری می‌گوید: «برای جبران آن بهترین راه افزایش آگاهی شهروندان برای مقابله با حوادث غیرمترقبه است. این کار از سوی سرای محله انجام می‌شود. »
وجود کپسول آتش‌نشانی در هر خانه و مغازه‌ای می‌تواند حادثه را کنترل کند. اگرچه در خیلی از خانه‌ها چنین وسیله ایمنی وجود دارد اما نکته مهم این است که خیلی‌ها روش استفاده از آن را بلد نیستند. زیاری در ادامه می‌افزاید: «در زمینه پیشگیری اقدامات ارزنده‌ای انجام داده‌ایم و آن، بالا بردن آگاهی مردم است. هرچه توان عملیاتی را بالا ببریم باز نمی‌توان گفت که صد در صد موفق هستیم. عملکرد ما زمانی بازده خوبی دارد که شهروندان آموزش دیده و همراه ما باشند نه سد راه. این فرهنگ باید جای خود را در جامعه پیدا کند که هر شهروند امدادگر خودش باشد. نه منتظر بماند تا نیروهای امدادی به کمکش بیایند. او باید به این درجه از آگاهی رسیده باشد که قبل از امدادگرها وارد عمل شده و خود و خانواده‌اش را نجات دهد. » به گفته زیاری، در محله شیوا چند گاراژ متروکه وجود دارد که می‌توان با تغییر کاربری علاوه بر افزایش سرانه‌ها، فضای امنی برای شهروندان هنگام بروز حوادث به وجود آورد. او می‌گوید: «به دستور شهردار منطقه این گاراژها تبدیل به مجموعه چند منظوره می‌شود چیزی شبیه سوله‌های بحران که مردم بتوانند در پناه آن سلامت بمانند. »
نظر شما