همشهری آنلاین_ زینب زینال‌زاده: این بنا متعلق به «هوشنگ‌سیحون» پدر معماری نوین ایران است که با طراحی‌های منحصربه‌فردش، انقلابی در معماری سبک قدیم و نوین ایجاد کرد. این ساختمان که مدتی در اختیار نمایندگی یکی از شرکت‌های لوازم الکترونیکی بود و بعدها تخلیه و رها شد، این روزها حال خوشی ندارد و اعضای شورای اسلامی شهر تهران تلاش می‌کنند این بنای ارزشمند را در فهرست میراث فرهنگی ثبت و از آن حفاظت کنند.
شاید به دلیل وجود تابلوی بزرگ شرکت لوازم الکترونیکی است که حتی کاسبان هم اطلاعی از ارزش بنای متعلق به استاد «هوشنگ سیحون» ندارند؛ بنایی که در دهه ۳۰ خورشیدی ساخته شده و محل کار و زندگی استاد معماری ایران بوده است. «رامین حسین‌نژاد» در همان حوالی دفتر تعمیر تلفن همراه دارد. از او درباره ساختمان قدیمی سیحون سؤال می‌کنیم که می‌گوید: «مگر این بنا قدیمی‌است؟ » این پرسش و نگاه متعجب طبیعی است. نه تنها او، بلکه اکثر کسانی که اطراف این ساختمان کاسبی می‌کنند و روزی چندین بار از مقابل این بنا می‌گذرند داستان و ارزش آن را نمی‌دانند.
- معماری ساده، اما خیره‌کننده
بنایی که به آتلیه سیحون معروف است، معماری خاصی دارد. این بنا در عین سادگی بسیار هنرمندانه و با ظرافت طراحی شده است. به قول «بهروز مرباغی» عضو انجمن مفاخر معماری ایران، در تمام ساختمان‌هایی که استاد سیحون طراحی کرده است، رابطه‌ای میان بافت و بنا وجود دارد که این رابطه را در طراحی آتلیه سیحون هم می‌توان دید.
بنا به گونه‌ای طراحی شده که هم بیانگر یک بافت مسکونی است و هم در عین حال نشانه‌های بافت اداری در آن یافت می‌شود. به گفته کارشناسان معماری، در ساختمان‌های شهری همواره از طرح‌های فانتزی استفاده می‌شود، اما استاد سیحون در ساخت آتلیه با استفاده از ترکیب سنگ و آهن تلاش کرده یک سبک مدرن و حتی جهانی ارائه دهد.
همین سادگی مصالح و البته طراحی ویژه این بنا سبب شد که اعضای شورای اسلامی شهر تهران مصوبه حفاظت از این میراث معاصر را در دستور کار خود قرار دهند.
«علی اعطا» سخنگوی شورای شهر، در خصوص آخرین پیگیری‌های انجام‌شده، می‌گوید: «این مصوبه در صحن شورا تصویب شده و قرار است شهرداری تهران برنامه‌ای برای حفاظت از این بنای ارزشمند ارائه دهد. »
گویا این ملک به مالک خصوصی واگذار شده است. اعطا با اشاره به این موضوع می‌گوید: «اگر ملک مزبور مالک خصوصی داشته باشد و بنا در فهرست میراث فرهنگی هم ثبت نشده باشد، شهرداری نمی‌تواندکاری انجام دهد. با وجود همه این مسائل تلاش می‌کنیم از تخریب این بنا جلوگیری کنیم. »
- آشنایی با معماری نوین ایران
هوشنگ سیحون ۳۱ مرداد ۱۲۹۹ در تهران به دنیا آمد. خانواده او در موسیقی سرشناس بودند. پدربزرگ مادری‌اش «میرزا عبدالله فراهانی» به دلیل تجدید نظر در ۱۲ دستگاه موسیقی ایرانی و ادغام آنها و ایجاد ۷ دستگاه جدید معروف بود. مادرش «مولود» نام داشت و از نوازندگان تار و سه تار بود و پدرش «ضیاءالدین سیحون» از شاگردان استاد فراهانی بود و تار می‌زد. خانواده هیچ‌گاه او را برای یادگیری موسیقی تحت فشار قرار ندادند و او هم که از همان ابتدا به طراحی علاقه داشت، در همین راه قدم گذاشت.
- پیش به سوی معماری
هوشنگ سیحون هدفش را انتخاب کرد و تحصیل در رشته معماری را پیش گرفت. سال ۱۳۲۳ از دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران فارغ‌التحصیل شد و برای ادامه تحصیل به پاریس رفت و در دانش‌سرای عالی هنرهای زیبای پاریس مشغول علم‌اندوزی شد و دکترای هنر گرفت و به ایران بازگشت.
سال‌های ۱۳۴۱ تا ۱۳۴۷ ریاست دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران را به عهده داشت و تلاش می‌کرد دانشجویان را با بردن به نقاط مختلف کشور با فرهنگ و تاریخ کشور بیشتر آشنا کند.
- ازدواج با نقاش
پدر معماری نوین ایران اوایل سال ۱۳۳۰ عاشق یکی از دانشجویان خود به نام«معصومه نوشین» می‌شود و با او ازدواج می‌کند. نوشین نقاش بود و به همین دلیل این زوج وجه مشترک زیادی با هم داشتند. سیحون ۲۳ سال با نوشین زندگی کرد و حاصل این زندگی مشترک ۲ فرزند به نام‌های مریم و نادر است. سیحون با کمک همسرش نگارخانه سیحون را که یکی از نخستین گالری‌های هنری ایران بود، در تهران راه‌اندازی کرد، اما این زوج پس از گذشت ۲۳ سال از زندگی مشترکشان از هم جدا شدند.
- مرگ در ونکوور
او ۲ دهه در شهر ونکوور کانادا زندگی می‌کرد و هرگز از طراحی و نقاشی دست برنداشت. پدر معماری نوین ایران ۵ خرداد ۱۳۹۳ در سن ۹۴ سالگی به دلیل کهولت سن در ونکوور درگذشت.
- طراحی‌های سیحون
هوشنگ سیحون طراح آرامگاه مشاهیری چون خیام، نادرشاه افشار، فردوسی و کمال‌الملک است. او همچنین طراحی موزه توس در سال ۱۳۴۷، ساختمان مرکزی بانک سپه در میدان توپخانه تهران، مجتمع آموزشی فرح، ساختمان‌های سازمان نقشه‌برداری کشور، کارخانه نخ‌ریسی کوروس اخوان، کارخانه آرد مرشدی، مجتمع آموزشی یاغچی‌آباد، سینما آسیا، سینما سانترال (سینما مرکزی)، کارخانه کانادادرای (زمزم کنونی) در تهران و اهواز و کارخانه یخ‌سازی کورس اخوان را انجام داده است. به دلیل طراحی‌های بی‌نظیرش به او لقب «مرد بناهای ماندگار» را دادند و سال ۲۰۱۲ برنده جایزه بیتا شد.
نظر شما