با بهروز‌هادی‌زنوز، عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی در زمینه تاثیر کاهش نرخ سود بانکی بر رشد بخش صنعت گفت‌وگو کرده‌ایم.
- تعیین نرخ سود 10 درصدی تسهیلات بانکی برای بخش صنعت چه تاثیری در رشد این بخش خواهد داشت؟
مشکل کنونی بخش صنعت نرخ سود نبوده بلکه نبود دسترسی به اعتبارات جدید مشکل اصلی این بخش است چرا که تقریبا منابع بانک‌ها پایان یافته و منابع مازادی برای اینکه در اختیار طرح‌های جدید صنعتی بگذارند ندارند، از سوی دیگر نیازهای بخش صنعت به نقدینگی و دریافت تسهیلات بانکی به‌دلیل مشکلات ناشی از تحریم‌های کشورمان افزایش پیدا کرده اما نظام بانکی جوابگوی این نیازها نیست.
این درحالی است که اکنون حاشیه سود نظام بانکی تقریبا به صفر رسیده و تجهیز منابع جدید برای بانک‌ها با مشکل مواجه و وام‌های معوقه بخش صنعت 2برابر شده است. این شیوه تعیین نرخ سود مشکلی را حل نخواهدکرد.
وقتی اعتباری برای پرداخت به بخش صنعت وجود ندارد چه تفاوتی می‌کند نرخ سود در این بخش 10 یا 12 درصد باشد؟ با این شرایط حتی نرخ سود یک رقمی نیز راهگشای مشکلات این بخش نخواهد بود.
- با در نظر گرفتن جوانب مختلف، تا چه حد می‌توان به رشد بخش صنعت در سایه تسهیلات 10 درصدی امیدوار بود؟
واقعیت آن است که با توجه به بیلان وارداتی نزدیک به 50 میلیارد دلار و نرخ ارز ثابت، بخش صنعت در معرض فشارهای رقابت خارجی بوده و در سال‌های اخیر در این زمینه با مشکل مواجه شده است.
تحریم‌ها موجب شده تا دسترسی بخش صنعت به بازارهای صادراتی، خرید ماشین‌آلات و گشایش اعتبار اسنادی و غیره برای این بخش دشوار شود. با توجه به این شرایط و اینکه طرح‌های بزرگ ملی مانند پتروشیمی، ذوب‌آهن، آلومینیوم و مس کم و بیش دچار وقفه بوده و با مشکل مواجه هستند، پیش‌بینی خوشبینانه‌ای برای رشد بخش صنعت در سال‌جاری ندارم.
- نرخ سود بانکی یکی از موضوعات پیش‌بینی شده در بسته سیاستی بانک مرکزی است، تعیین نرخ سود 10درصدی تسهیلات در بخش صنعت تا چه حد با این سیاست بانک مرکزی همخوانی دارد؟
بسته سیاستی اخیر بانک مرکزی، در چارچوب وظایف این بانک تهیه شده و بانک مرکزی امید داشته که با ارائه این بسته از قبل پیش دستی کرده و برنامه‌های خود را اجرایی کند اما برخی مخالفت‌ها در هیات دولت به ویژه از سوی وزیر کار با این بسته مشکلاتی را ایجاد کرده است.
از سوی دیگر اجرایی شدن بسیاری از منویات خوب پیش‌بینی شده در این بسته، بدون همراهی و هماهنگی دولت قابل اجرا نبوده و به تنهایی از عهده بانک مرکزی خارج است.
اگر اجازه داده شود که بسته سیاستی اجرایی شود این بسته مفید خواهد بود اما کاهش نرخ سود تسهیلات بانکی نخستین قدم در راه مقابله با این سیاست بوده و با اقدام اخیر کمیسیون اقتصادی دولت در زمینه کاهش نرخ سود بانکی، در واقع این بسته زیر سؤال رفته است و کاهش نرخ سود دقیقا مغایر با این بسته است و فکر می‌‌کنم این بسته نیز از ضمانت اجرایی قوی برخوردار نبوده و قابل اجرا نیست.
