این که مسابقه‌ای را سوت بزند که هر طرف برنده‌اش باشد طرف مقابل داور را متهم به کم‌کاری خواهد کرد. قرعه به نام سعید مظفری افتاد. او بازی را سوت زد و به‌دلیل 7 دقیقه وقت اضافه‌ای که گرفت، از سوی باشگاه سپاهان متهم به تبانی با پرسپولیس شد. هر چند تصاویر نشان می‌دهد تصمیمی که گرفته درست است. این دفاعیه داور بین‌المللی کشورمان است که می‌خواهد به بهترین داور ایران تبدیل شود:
- درباره بازی بگویید، شرایطش چطور بود؟
شرایطش استثنایی بود. خودم تا آن جایی که یادم می‌آید در فوتبال ایران لیگ به این شرایط نرفته بود که لیگ صاحب فینال شود. بازی حساس داشت سرنوشتش به روز آخر کشیده می‌شد. همه اینها اتفاق می‌افتاد ولی اینکه سرنوشت در روز آخر به‌صورت فینال تعیین شود من بهیاد ندارم و همین باعث شده بود که شرایط استثنایی باشد حضور چشمگیر تماشاچی‌ها و وضعیت دو تیم، واقعا هم من فکر می‌کنم دو تا از بهترین تیم‌های لیگ امسالمان به این مرحله رسیدند و این به جذابیت کار اضافه کردند.
- چند ساعت قبل بازی تمرین داشتید؟
دو روز.
- باید کار خاصی می‌کردید. قضاوت شما شرایط ویژه‌ای داشت؟
فقط باید خودم را از نظر ذهنی آماده می‌کردم. من این دو روز تمام سعی‌ام را کردم که تمرکزم را بگذارم روی مسابقه. سر کار هم نرفتم. خانه ماندم و مطالعه آزاد کردم. سعی کردم خودم را برای یک مسابقه حساس و پرتنش آماده کنم.
- با این تیم داوری، قبلا هم کار کرده بودید؟
با این تیم چند بار کار کرده بودم. چند بازی در داخل کشور. با هم هماهنگ بودیم. در این بازی هم از صبح در هتل محل اقامت با هم بودیم و راجع به بازی مفصل با هم صحبت کردیم. هماهنگی‌ها را با هم انجام دادیم و بعد 2 یا 3 ساعت مانده به زمان شروع بازی به ورزشگاه رفتیم تا با فضای استادیوم بیشتر آشنا شویم. زمین مسابقه را چک کردیم و صحبت‌های نهایی‌مان را با هم انجام دادیم.
- جو ورزشگاه چطور بود؟
از بیرون ورزشگاه مشخص بود که روز سختی داریم. من حتی دیدم تمام پارکینگ‌های استادیوم پر شده بود. در تمام قسمت خروجی اتوبان به سمت ورزشگاه، ماشین پارک بود. حتی کنار ورزشگاه هم که رسیدیم حدود 8 هزار نفر بیرون ورزشگاه ایستاده بودند.
درها بسته شده بود و نمی‌توانستند وارد استادیوم شوند. همین جوری مردم داشتند برمی‌گشتند و اینها نشان می‌داد که یک روز پرهیجان در استادیوم منتظر ماست.
- در مورد بازی برای ما صحبت کنید؟
در حدی که خیلی راجع به نکات فنی بازی نباشد به‌صورت کلی راجع به بازی صحبت می‌کنم.
- اول بازی، خطایی شد که واکنش جدی به آن داشتید. چه اتفاقی افتاد؟
بازیکنان سپاهان در شروع مجدد بازی تیم پرسپولیس تاخیر ایجاد کردند. من بازی را نگه داشتم و به آنها تذکر جدی دادم و بازی را ادامه دادیم.
- بازی هنوز گرم نشده بود که یک بار هم به دروازه‌بانشان تذکر دادید برای کم‌کاری. درست است؟
آن وقت‌کشی ربطی به دقیقه ندارد. فیفا خصوصا امسال روی اتلاف وقت و روی کوچکترین ضربه‌ای به توپ خیلی تاکید کرده. اگر نگاه کنید امسال این مسئله به وضوح احساس می‌شود. تاکید زیادی هم شده و هیچ اشاره‌ای به اینکه کدام دقیقه باشد، نیست.
این بازی با توجه به جو خودش و دقایق بازی، جوری برای هر دو تیم حساس و هر دقیقه‌اش ارزشمند بود. من هم وظیفه داشتم وقت بازی را به دقت تحت کنترل خودم داشته باشم.
- یک برخورد مشکوک بود بین کعبی و عقیلی؟
من حس کردم یک برخورد عادی بود. برخوردی که دو تا مهاجم در طول بازی با هم دارند و خود کعبی تعادل خودش را از دست داد. من خطایی ندیدم. به‌نظرم باید بازی را ادامه می‌دادند.
- اما آقای فنایی در برنامه 90 گفت پنالتی بود.
آقای عنایت هم گفتند نبود. به هر حال نظر آقای فنایی برای من محترم است.
- آن فیلم بازدید نمی‌شود؟
من فیلم بازی را هم دیدم ولی بازم اعتقاد دارم که پنالتی نبود. فاصله خیلی کم بود وقتی دوربین از پشت نشان می‌دهد کاملا احساس می‌کنی که کعبی افتاده بود، ولی آن دوربین اصلی به‌نظر می‌رسید که دست عقیلی کاملا مشخص است.
- آنجا متوجه می‌شوید پنالتی در کار نبود. یک برخورد بدنی خیلی طبیعی در طول بازی بود. در طول بازی برخورد بدنی خیلی اتفاق می‌افتد بارها هم این اتفاق رخ می‌دهد. من کلا در این برخوردها، اعتقادی به خطا ندارم.
حسین کعبی 30 ثانیه بعد به عمد روی پای عقیلی تکل زد. این صحنه به پنالتی مربوط بود؟
نمی‌دانم. در آن صحنه من توپ را دنبال می‌کردم و آن تکل را ندیدم. بین نیمه کمک به من گفت این تکل، خطرناک زده شده و البته آنجا بازی متوقف شد و من زمانی که فیلم بازی را دیدم متوجه شدم خطا بود. حتی می‌توانست اخطار داشته باشد.
- حتی با اینکه عمدی بود؟
عمدی نبود. درگیری روی توپ بود. این را مطمئنم.
- این در ادامه درگیری‌ای بود که آن طرف اتفاق افتاد. درست است؟
نه، به‌نظر من این یک درگیری برای توپ بود. توپ وسط بود و کعبی هم رفته بود سمت توپ.
- تکلش از زمین فاصله نداشت؟
نه، فاصله نداشت. دقیقا پایش روی زمین کشیده شد و حتی برخوردی هم با ساق پای عقیلی پیدا نکرد.
- مطمئنید؟
بله
- قانون تکل دوپا چه می‌گوید؟
اصلا در تکل تعداد پا و جهت فرق نمی‌کند. تکل، قانون خودش را دارد. اگر خطا باشد و بی‌احتیاطی تشخیص داده شود، خطاست و اگر بی‌ملاحظگی باشد حتما با کارت همراه است.
- و اگر خطا نباشد؟
اگر نیروی بیش از حد، در هر خطایی باشد اخطار جای خودش را دارد.
- یک جای بازی خیلی به سپاهانیها کارت می‌دادید.
من دقیقا طبق قانون بازی پیش رفتم. اکثر کارت‌هایی که توی این بازی دادیم، درست بود. خوشبختانه بازی، بازی جوانمردانه‌ای بود. با وجود حساسیتی که برای دو تیم داشت و با وجود جو سنگینی که توی ورزشگاه بود دو تیم خیلی جوانمردانه بازی کردند.
اخطارهایی هم که دادیم متناسب با شرایط بازی جوانمردانه بود و قانون به ما می‌گفت کارت بدهیم. اکثر اخطارهای بازی به‌علت تاخیر در شروع مجدد بازی بود که داده شد. اینکه بازیکنی بعد از سوت داور به توپ ضربه بزند و شروع مجدد بازی را به تاخیر بیندازد، در همه جای دنیا اخطار دارد. بیشتر اخطارها به خاطر این بود.
- به‌نظر نمی‌رسید که بازیکنان تمایلی به تمارض داشته باشند.
من نگفتم توی زمین خودشان را انداختند، گفتم بعد از توقف بازی، به توپ ضربه زدند. ضربه زدن به توپ، طبق دستور قانون، خصوصا امسال که روی این مسئله تاکید کرده، اخطار دارد. تا چند روز دیگر بازی‌های جام ملت‌های اروپا آغاز می‌شود. شما ببینید داوران با بازیکنانی که شروع بازی را به تاخیر می‌اندازند، چگونه برخورد می‌کنند.
- عادل در 90 نشان داد که نیمه دوم چقدر وقت تلف شده داشت؛ کرونومتر شما چه زمانی را نشان می‌داد؟
7 دقیقه و 12 ثانیه.
- این زمان شامل چه اتفاقاتی می‌شود؟
شامل تعویض‌ها، مواردی که بازیکن مصدوم می‌شود و من برای رسیدگی بالای سرش رفتم، مواردی که بازیکن مصدوم شد و نیاز به خروج از زمین داشت، یک مورد کنده شدن پرچم کرنر بود که کنار زمین اتفاق افتاد، یک مورد تعویضی بود که قرار بود انجام شود، ولی بازیکن مشخص نبود و بعد هم بازیکن مشخص شد و کنار زمین آمد و دوباره اعلام کردند که تعویض را نگه دارند و آخر سر هم اعلام کردند که تعویض انجام نشود. البته من آنجا دیگر من کارت زرد را نشان دادم.
- سپاهانیها به این تصمیم آخری برای وقت‌های تلف‌شده خیلی اعتراض داشتند. زمانی که تابلوی 7 دقیقه بلند شد، ویرا با حالت خشمگینانه‌ای رفت سمت داور چهارم و ...
من به آقای ویرا و نظرش احترام می‌گذارم، ولی من وظیفه دارم طبق قانون داوری، وقت‌های تلف شده بازی را برای مواقعی که بازی از جریان می‌افتد و مشخص شده محاسبه و اعلام کنم. من این کار را انجام دادم و مطمئنم اگر آقای ویرا فیلم بازی را یک بار با آرامش مشاهده و خودش وقت‌ها را محاسبه کند، با نظر من هم‌عقیده خواهد شد.
- خطای آخری که گل شد، یک سری حرف و حدیث درست کرد. خطای کف پا گرفتید درست است؟
بله. اما خطایی که به‌دلیل برخورد به وجود آمد. این صحنه برخورد داشت.
- یعنی ضربه مستقیم بود؟
بله ضربه مستقیم بود و بازیکن به‌دلیل این خطا اخطار گرفت. در ادامه همین توپ طی رفت و برگشت منجر به گل شد.
- که برای زدن ضربه، یک متری هم توپ را بردند جلو؟
بله، ولی من آن را دوباره برگرداندم سر جای اولش. آخرین لحظه بعد از اینکه توپ را بردند جلو، من آن را برگرداندم. این را هم مثل وقت‌های تلف‌شده با قاطعیت می‌گویم.
ولی تصاویر نشان می‌داد که شما برگشتید و وقتی که برگشتید دوباره توپ را تکان دادند.
امکان ندارد. آخرین لحظه بعد از اینکه به توپ ضربه زدند، من کنار توپ بودم. همان موقع که کنار توپ قرار گرفتم، یک متر آن را عقب بردم.
- تصاویر نشان می‌داد از آن جای اولیه‌اش چند‌سانتی عقب‌تر بود.
من فیلم بازی را دیشب برای چندمین بار دیدم. سر جایش بود.
- خطای کریم‌باقری با آن تکلی که زد جریمه نداشت؟ دو خطا پشت سر هم انجام داد که به‌نظر من باید اخراج می‌شد چون اولی تذکر بود، دومی کارت زرد داشت و سومی‌‌اش...
خطای اول که با تذکر همراه بود، درست بود. ولی خطای بعدیاش را من با کارت زرد جریمه کردم. تصویر تلویزیونی‌اش را که دیدم متوجه شدم با توجه به شرایط بازی درست تصمیم گرفتم. این تصمیم با توجه به ارتفاعی که تکلش داشت، مناسب یود.
- برای خطای بعدیاش چه؟ بعد از آن، دو خطای دیگر هم انجام داد...
من الان حضور ذهن ندارم، ولی اگر ندادم، فکر می‌کنم نیازی به کارت نداشت. من چند بار فیلم بازی را دیدم و مطمئن هستم در دیگر دقایق بازی به موردی بر نخوردم که نیاز به کارت داشته باشد وگرنه اخطار می‌دادم.
- بازتاب داوری چگونه بود؟
خدا را شکر خیلی خوب بود. بعد از بازی وقتی با کارشناسان فوتبال و پیشکسوتان و داوران دیگر که صحبت می‌کردم، خیلی راضی بودند و بازتاب خیلی خوبی داشت. من امیدوارم حالا که به این شکل درآمد و مورد رضایت مسئولان هم بود، این فرصت ایجاد شود که داور ایرانی، داربی را سوت بزند. این سد باید شکسته شود.
- می‌دانید اگر اشتباهی انجام داده بودید، چه می‌شد؟
من مطمئنم که اشتباه انجام ندادم. دیشب هم این بازی را بازبینی کردم. مطمئن هستم اشتباهی انجام نداده‌ام و خوب می‌دانم اگر اشتباه تاثیرگذاری مرتکب می‌شدم، فاجعه اتفاق می‌افتاد. خوشبختانه دیدید که 90 در همه اتفاقات تاثیرگذار بازی، به من رای داد و تصمیم‌های مرا درست تشخیص داد. آقای فنایی هم در برنامه گفتند که با ایشان تماس نگرفته‌‌ام. امیدوارم آقای ساکت و سپاهانیها، این بار دیگر حمایت آقای فنایی از من را لابی تشخیص ندهند.
- چقدر به تیم داوری کنارتان اعتماد داشتید؟
خیلی زیاد. گروه داوری ما خیلی با هم هماهنگ بود و خیلی به من کمک کرد که قضاوت ما بدون مشکل شود. باید از 2 کمک‌داور و داور چهارم تشکر کنم که واقعا صادقانه و حرفه‌ای به من کمک کردند. کمک آنها باعث شد من اینقدر قاطع از قضاوت این بازی دفاع کنم
آخر بازی یکسری اتفاقات عجیب افتاد. تماشاگران به داخل زمین آمدند. شما هم آنجا وسط میدان و میان آنها بودید. این ماجرا باعث شد عده‌ای بگویند داور هم در جشن قهرمانی پرسپولیسی‌ها شرکت کرد.
- اصلا این طور نبود. شرایط بعد از بازی واقعا غیرعادی بود. ماندن من در میان تماشاگران هم اتفاقی و برنامه‌ریزی‌نشده بود.
من احترام زیادی برای تماشاگران قائلم چون خودم به‌عنوان داور اعتقاد دارم بدون حضور تماشاگر اصلا ورزش ما و فوتبال ما حرفی برای گفتن ندارد. آنها واقعا سرمایه واقعی فوتبال و ورزش ما هستند و باید به انها توجهی ویژه شود، اما شرایط بعد از بازی بسیار خطرناک و غیرعادی بود و خیلی خوشحالم که سالم و سلامتم.
- فاصله بالای تونل یعنی فضای بین تماشاگران و زمین، قابل توجه است. چیزی حدود 2 متر، اما تماشاگران از روی نرده‌ها می‌پریدند و به داخل زمین می‌رفتند. اگر این اتفاق در مسابقه‌ای که داور آن خارجی بود، می‌افتاد چه می‌شد؟
خیلی بد می‌شد. این می‌تواند برای مسئولان برگزاری مسابقات تجربه باشد. برای مسئولان امنیتی ورزشگاه هم همین طور. آنها باید این قضیه را مورد بررسی قرار بدهند. حتی خود سردار رادان گفتند که این، تجربه‌ای شد برای دفعات بعد تا چنین معضلی در ورزشگاه پیش نیاید. من فکر می‌کنم باید خیلی روی این مسئله دقت شود چون باعث می‌شود. چون از نظر بین‌المللی عواقب خیلی بدی را برای ما پیش می‌آورد.
- فکر می‌کنید ریسک قبول داور ایرانی برای داربی منطقی است. به هر حال شما بهتر می‌دانید که در داربی ممکن است گل دقیقه 10 هم همین تاثیر گل دقیقه 96 را داشته باشد.
می‌دانم که خیلی سخت است و من فکر می‌کنم یکی از کسانی که فشار بی‌امانی را باید تحمل کند، داور است، اما با این حال معتقدم اگر تیم‌های ما و تماشاگران، کمی با خویشتنداری و حرفه‌ای به فوتبال نگاه کنند، داستان قابل حل است.
- آخر چرا باید داور ایرانی، داربی را سوت بزند؟ همه جای دنیا چنین حساسیتی وجود دارد و همه جا هم با آن به گونه‌ای امنیتی برخورد می‌کنند.
من این تئوری شما را قبول ندارم. شما بازی‌های لیگ برتر انگلیس را نگاه کنید. فاصله تماشاگران با زمین چمن، نیم متر است. تماشاگر اگر دستش را دراز کند، به بازیکن می‌خورد؛ اما هیچ وقت چنین اتفاقاتی به وجود نمی‌آید. این در حالی است که همه دنیا می‌گوید بدترین تماشاگر فوتبال، تماشاگر انگلیسی است.
- حتی در ترکیه هم این اتفاق می‌افتد؟
من اطلاع ندارم که در بازی فنرباغچه و گالاتاسرای سوت بازی را داور ترک می‌زند یا نه ولی من فکر می‌کنم آنجا هم الان به داورهای داخلی اعتماد می‌کنند و به آنها احترام می‌گذارند. آنها هم فکر می‌کنند می‌توانند با خویشتنداری و نگاه مثبت، فرصت‌های مثبتی را در اختیار اهالی فوتبال کشورشان بگذارند که داوران هم یکی از آنها محسوب می‌شوند.
- یک نکته دیگر همه درباره داربی وجود دارد. اینکه خود داوران ایرانی هم تا زمانی که شرایط بهتر نشده، نمی‌توانند جلوی برخی اتفاقات تلخ را بگیرند. اگر امنیتی وجود نداشته باشد، دیگر قانونی وجود نخواهد داشت.
من نمی‌توانم منکرش شوم. به هرحال داور برای قضاوت عادلانه، امنیت می‌خواهد. اگر امنیت نباشد، داور نه تمرکز دارد و نه به چیزی جز جان خود فکر خواهد کرد. نمی‌گویم داورها جسارت اجرای قانون را ندارند. من مطمئنم این شجاعت در همه بچه‌های ما هست، ولی نبود امنیت، تمرکز لازم را که نیاز یک داور برای داوری یک مسابقه است، از او می‌گیرد. فرقی هم ندارد بازی کجای لیگ باشد. به محض اینکه یک پنالتی این طرف و آن طرف بشود، ورزشگاه به هم می‌ریزد.
- حالا با توجه به همه این حقایق شما فکر می‌کنید داربی را باید داور ایرانی سوت بزند یا داور خارجی؟
من فکر می‌کنم نباید مقایسه کرد. اگر داربی در همین شرایط برگزار شود خیلی کار سخت می‌شود. در این صورت، بهترین گزینه، داور خارجی است. چون تماشاگران ما در شرایط فعلی، اشتباه داور خارجی را راحت‌تر می‌پذیرند. من در 2 داربی داور چهارم بودم. در آن بازی‌ها داوران خارجی 3 یا 4 اشتباه فاحش داشتند که اگر این اشتباهات را داور ایرانی مرتکب می‌شد، زند‌ه‌اش نمی‌گذاشتند.
- اگر تماشاگران ایرانی همان برخوردی را که با داوران خارجی دارند، با داوران ایرانی داشته باشند، مسئله حل می‌شود. این به نفع فوتبال و جامعه ورزش هم هست.
البته این، عرف است بین خیلی از کشورها که برای برخی دیدارهای حساس، داور خارجی می‌آورند. یک بار هم یادم است کولینا یک بازی را در لیگ برتر انگلیس سوت زد. اما فقط یک بار. متأسفانه این ماجرا در کشور ما به یک عرف تبدیل شده است. وقتی داربی در میانه لیگ برگزار می‌شود و داورهای ما هم توانایی قضاوتش را دارند، احتیاجی نیست از داورهای خارجی استفاده کنیم.
- اگر قرار باشد داربی بعدی را داور ایرانی سوت بزند، شما چه گزینه‌ای را پیشنهاد می‌کنید؟
این را از بچه‌ها بپرسید، ولی من فکر می‌کنم بچه‌ها آمادگی قضاوت همه مسابقات را دارند. حتی داربی 65 را.
- خودتان حاضرید برای 20 هزار تومان تمام عواقب شاید خطرناک این بازی را برای خود بخرید؟
اصلا بحث 200 هزار تومان نیست. من به خاطر علاقه‌ای که به فوتبال دارم به کارم ادامه می‌دهم. برای همین عشق هم حاضرم داربی را سوت بزنم. حالا اگر قضاوت من با داور خارجی 4 میلیون و 800 هزار تومان اختلاف داشته باشد، این از نظر مالی فرقی برایم ندارد. مهم این است که من نشان بدهم به همان اندازه کارایی دارم.
- اگر بگویند داور داربی شما هستید ولی اول باید برگه‌ای پر کنید و بنویسید امنیت جانی با خودتان است، چکار می‌کنید؟
من هیچ برگه‌ای را پر نمی‌کنم. من باید به زمین بازی بروم و قانون را پیاده کنم. در همه بازی‌ها هم همین کار را می‌کنم. آن کسی که وظیفه امنیت من و زمین و ورزشگاه را برعهده دارد، کس دیگری است. او باید امنیت را تامین کند و برگه را هم او باید پر کند نه من.
- اگر نیروهای امنیتی باشند و این تضمین را بدهند چه؟
مگر در بازی پرسپولیس و سپاهان من از قضاوت فرار کردم؟ همان کاری را می‌کنم که در این بازی کردم. به‌نظر من وظیفه داور فقط یک چیز است: پیاده کردن قانون. بعد از آن، دیگران هستند که باید خود را با قانون وفق دهند.
- داستانی که سعید مظفری را در فوتبال ایران معروف کرد بازی استقلال بود و داور چهارم بازی که از داور می‌خواست سرمربی استقلال یعنی امیر قلعه‌نویی را اخراج کند.
آنجا هم من قانون را پیاده کردم. خیلی‌ها گفتند فلانی پرسپولیسی است اما من آنجا هم قانون را پیاده کردم و بعدها آقای قلعه‌نویی گفتند حق با من بوده و تصمیم من برای هدایت ایشان به سکوها درست بوده است
داور باید در هر شرایطی ببیند قانون به او چه دستوری داده است. در همین بازی اخیر هم سپاهانیها، انگ‌های بسیاری به من زدند و شاید خیلی از آنها بگویند فلانی دشمن سپاهان است یا پرسپولیسی است، اما آنها هم اگر چند ماه از قضیه بگذرد و با آرامش قضاوت کنند، می‌بینند من قانون را پیاده کردم.
- چند سالتان است؟
33 سالم تمام شده و وارد سی‌و چهارمین سال زندگی شده‌ام.
- الان در چه وضعیتی هستید؟
من داور چهارم بازی‌های آسیا هستم و قرار است برای قضاوت یک دیدار همراه آقایان ممبینی و کریمی و شکور به اردن برویم.
- غیر از این یکی دو بازی، با داورهای خارجی هم کار کردید؟
بله دو بازی با داورهای خارجی بودم.
- می‌گفتند ناظری برای بازی اخیر آمد و قضاوت شما را در آزادی دید...
بله و گفت خیلی خوب بود. نمره خیلی خوبی به من داد. این بازی کمک زیادی برای من بود تا بتوانم برای بازی‌های آسیایی و مسابقات آسیا به‌عنوان داور اول کارکنم.
- شما خبر نداشتید؟
به من گفته بودند ناظر می‌آید. وقتی قصد داشتم به ورزشگاه بروم، گفتند ناظرم رسیده، اما بدون استرس کار کردم.
- هدف نهایی شما چیست؟
می‌خواهم بهترین داور آسیا شوم. این، هدف نهایی من است و فکر می‌کنم شایستگی آن را هم دارم.
