گفتوگوها و رایزنیهای زیادی بین ایران و کشورهای 1+5 و نمایندگانی از آژانس انجام شده و برآیند این رایزنیها در گزارش البرادعی خود را نشان میدهد تا پس از تصمیمگیری درشورای حکام و تائید آن به شورای امنیت سازمان ملل ارائه و این شورا تصمیم خود دررابطه با پرونده هستهای ایران را بگیرد.
در دور جدید هم طی سه ماه گذشته مذاکرات غیرمستقیم ایران با 5+1 و آژانس ادامه داشت. نتیجه این مذاکرات و رایزنیها درنهایت بهصورت 2 بسته پیشنهادی درآمد؛ یک بسته از ایران به غرب و یک بسته هم از سوی غرب به ایران. بسته پیشنهادی ایران به غرب از سوی سفیر ایران در لندن در اختیار رسانهها قرار گرفت که درآن بر ادامه غنیسازی در داخل جمهوری اسلامی، در چهارچوب یک کنسرسیوم بینالمللی که نظارت بر این روند را بر عهده دارد، تاکید شده بود.
کشورهای عضو 5+1 به همراه آمریکا و چین هم بستهای از مشوقهای اقتصادی و دیپلماتیک را در ازای همکاری ایران با سازمان ملل و توقف غنیسازی اورانیوم به کشورمان پیشنهاد کردند.
در گزارش البرادعی با وجود تمامی اعتمادسازیهای ایران و رفع ابهامات و ادعاهای آژانس و دولتهای غربی درباره انرژی صلح آمیز هستهای ایران، آژانس بینالمللی انرژی اتمی مدعی شده که ایران، از دادن اطلاعات در مورد برنامه هستهای خود امتناع میورزد. آژانس در گزارش خود همچنین مدعی شده که برای تشخیص اینکه ایران هرگز در پی سلاح اتمی بوده یا خیر، نیاز به اطلاعات وجود دارد، امری که دولت ایران آن را فراهم نمیکند.
تصمیمگیری نهایی برای سطح رابطه ایران با آژانس
با وجود همکاریهای کامل ایران با آژانس بینالمللی انرژی هستهای و با وجود تحمل و صبوری مقامات ایران، انتشار گزارش سراسر اتهام آژانس، این سؤال را مطرح میکند که حد نهایی همکاری ایران چیست و آیا ایران نباید درخصوص آینده روابط ایران با آژانس تصمیم جدیدی اتخاذ کند؟ و به این سؤال پاسخ داده شود که ایران کماکان باید به همکاری نامحدود خود با آژانس ادامه دهد؟ مشخص نیست پس از دعوت هاینونن ـ چهرهای که برخلاف مسئولیت قانونی و بینالمللی خود، در نشست شورای احکام به تکرار اتهامات سرویسهای جاسوسی غربی علیه ایران پرداخت ـ در جلسات وی با مسئولان سازمان انرژی اتمی ایران چه گذشته است که باعث شده آژانس پس از اعتراف به عدمانحراف برنامه اتمی ایران، گزارشی تدوین کند که بخش قابل توجهی از آن به ادعاهای بیپایه با هدف نظامی جلوه دادن برنامه اتمی ایران اختصاص یافته و حتی پای را فراتر گذاشته و به نامهنگاریهای سابق مسئولان بلندپایه ایران نیز دستاندازی کرده است!
شاید لازم باشد تحلیل یک کارشناس ارشد هستهای در گفتوگو با سایت تابناک را نگاهی بندازیم که گفته است مدالیته تعریف شده در حدود یک سال پیش، چهارچوب مشخصی داشت و قرار بود آژانس در برابر پاسخگویی ایران به آن مسائل مشخص، عدمانحراف برنامه اتمی کشورمان اعلام شود و پرونده هستهای ایران مختومه اعلام شود. پس از حدود پنج ماه رفت وآمد مسئولان و بازرسان ایران و آژانس و نشستهای کارشناسی، ایران به ابهامات آژانس پاسخ داد که منجر به اعتراف آژانس به عدمانحراف ایران شد، اما آژانس با همراه کردن اتهامات بیپایه سرویسهای جاسوسی غربی، حتی زمینه مختومه شدن پرونده اتمی را پدید نیاورد.
این کارشناس هستهای گفت: تجربه چهار ماه اخیر، از جمله اقدامات شورای امنیت سازمان ملل در تصویب سومین قطعنامه تحریم ایران و نیز انتشار گزارشهای پراتهام آژانس انرژی اتمی، نشان میدهد رویکرد این مدت ایران در همکاری فراتر از «ان.پی. تی» با آژانس مابهازایی نداشته و آژانس بینالمللی انرژی اتمی در رویکرد دوگانه خود، از یک سو قصد داشته و دارد در چهارچوب برنامه غرب به گرفتن گام به گام اطلاعات نظامی از ایران بپردازد و از سوی دیگر، این روند همکاری ایران با آژانس دستاوردی به همراه نداشته است.
وی تأکید کرد: اکنون مسئولان باید پاسخ دهند که طرح یازده پرسش جدید آژانس از ایران بر پایه کدام ماده و بند قانونی از موافقتنامه «ان.پی.تی» و توافقنامه هستهای بین ایران و آژانس و همچنین اساسنامه آژانس بینالمللی هستهای ایران استوار است؟ اطلاعات مربوط به نامه رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام که در سال 2006 منتشر شده است، چه ربطی به آژانس بینالمللی انرژی هستهای دارد؟ ارتباط آژانس بر پایه چهار معاهدهای است که دو تای آن با ایران امضا شده و دو تای دیگر هم برای ایران تعهدآور است. در کجای این توافقنامهها، قانون، بند و یا مادهای هست که آژانس هستهای از ایران درخواست کند، راجع به نامه یکی از مقامات خود توضیح دهد؟
این در حالی است که هر ناظر خارجی که این گزارش را بخواند، با دیدن ادعاهای پر آب و تاب نظامی البرادعی برداشت نظامی از برنامه صلحآمیز ایران پیدا میکند؛ موضوعات اساسی و مهمی اتهامی علیه ایران که هر کدام به راحتی میتواند علاوه بر نقض حاکمیت ملی ایران، پیامدهایی در زمینه ادعاهای واهی و ثبت آنها در پروندههای ساختگی غرب علیه ایران نقش داشته باشد.
ابعاد نظامی که البرادعی برای ثبت ادعاهای واهی خود علیه ایران تهیه کرده است، شامل طرح نمک سبز، آزمایش مواد منفجره با حساسیت بالا و طرح پوشش کلاهک موشکی است که برای هرکدام از این ادعاهای واهی داستانی ادعایی توسط البرادعی شکل گرفته است؛ برای مثال، توسعه و آزمایش تجهیزات آتشزا با ولتاژ بالا و سیمهای ارتباطی انفجاری و آتشزن همزمان چند چاشنی سیم انفجاری و ترتیبات آزمایشی زیرزمینی و آزمایش دستکم یک سیستم شوک انفجاری و تبدیلی و فضایی کامل که میتواند برای انفجار دستگاه هستهای کاربرد داشته باشد.
تجربه نشان داده، ابهامات آژانس تمام شدنی نیست و بهنظر میرسد هماکنون زمان آن رسیده تا همکاری با آژانس، صرفا به مفاد «ان.پی.تی» محدود شود و به همکاریهای فراتر از آن پایان داده شود.
قطعا دولت نهم که با رد اعتمادسازی یکطرفه به تعلیق پایان داده، نمیتواند این روند را ادامه دهد و انتظار میرود بهزودی با تقلیل سطح همکاریهای کشورمان با آژانس، زمینه فعالیت دوگانه و بیفایده آژانس با کشورمان از بین برود.