آیت الله هاشمی شاهرودی در نخستین روز همایش دو روزه حقوق محیط زیست و تعالی همه جانبه کشور، محیط زیست را یکی از مباحث بسیار مهم و اساسی خواند و افزود: نباید در تنظیم و تصویب قوانین افراط و تفریط صورت گیرد و استفاده از فرصت‌ها و منابع تحت عنوان محیط زیست، تعطیل شود.
وی با بیان اینکه تنها با ممنوع کردن نمی‌توان کار را پیش برد بلکه در عمل نیز باید قوانین مؤثر باشند، گفت: برای اجرا و احیای قانون، ساختارها، فرهنگ‌سازی، مکانیزمها و سیستم‌هایی نیاز است که بتوان آنها را عملی کرد.
آیت الله هاشمی شاهرودی با بیان اینکه متأسفانه در تصویب قوانین به این مسائل توجه نمی‌شود، افزود: در بخش محیط زیست نیز باید قوانین را طوری تنظیم کرد که کسی نتواند کار ممنوع از جمله شکار ممنوع و صید ممنوع را انجام دهد.
رییس قوه قضائیه با بیان اینکه باید در قوانین راهکار ممنوعیت ایجاد شود، گفت: پلیس، دادگاه و زندان آخرین مرحله است و باید با این دید به قانون نگریسته شود.
رییس قوه قضائیه با بیان اینکه قوانین خوبی در خصوص انبوه‌سازی داریم گفت: اگر ساختار این قوانین و سیستم پیشگیری از تخلف در انبوه‌سازی ایجاد شود، موارد تخلف و جرایم در مسکن پیش نمی‌آمد.
وی با اشاره به قانون چک و بی‌اعتبار بودن چک در جامعه گفت: قانون چک بدون توجه به ساختار مناسب آن در بانک ها نوشته شده است.
آیت الله هاشمی شاهرودی ایجاد ساختار و مکانیزم خاص برای ممتنع کردن ممنوعیت را همان پیشگیری از تخلف خواند و گفت: سالم‌سازی و شفاف‌سازی جامعه نیز با همین راهکارها و مکانیزم ها صورت می‌گیرد.
وی ایجاد سازکارها برای جلوگیری از تخلف در قانون را باعث توسعه اقتصادی، امنیت اقتصادی، ایجاد رقابت، از بین رفتن آسیب ها در بخش های اقتصادی، محدود شدن جعل و گرانفروشی دانست.
آیت الله هاشمی شاهرودی گفت: باید در قوانین محیط زیست نیز به این سازکارها توجه شود و اگر در مکانی بخشی از جنگل از طرف دولت یا با اجرای طرحی تخریب می شود، باید در جای دیگر ایجاد شود.
وی بر فرهنگ سازی حفظ محیط زیست تاکید کرد و گفت: این فرهنگ سازی باید از طریق آموزش و پرورش، اخبار و رسانه ها صورت گیرد.
رییس قوه قضائیه در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه امروز دامنه محیط زیست گسترده شده است و علاوه بر زیست حیوانات و موجودات زنده، زیست انسانها را نیز شامل می شود افزود: امروز در دنیا استفاده از تکنولوژی های پیشرفته و علمی در تسخیر عالم طبیعت و سوء استفاده از آن به نفع نظام سلطه و سلطه‌گران، کل جهان را در معرض تخریب قرار داده است.
وی با اشاره به مسائل مربوط به گازهای گلخانه‌ای ( پسماندهای هسته‌ای و آثار خطرناک و مخرب آن)، گفت: این موارد، آینده زیست انسانها را در زمین تهدید می‌کند.
آیت الله هاشمی شاهرودی با بیان اینکه اگر این روند مهار نشود و لجام گسیخته ادامه یابد و سلطه‌گران در دنیا به همین گونه پیش روند، قطعا تهدید زیست انسانها و سایر حیوانات روی زمین جدی خواهد بود، افزود: این همان خطری است که قرآن کریم در برخی آیات تحت عنوان دستورات شیطان مطرح می‌کند.
وی گفت: مساله محیط زیست و تخریب آن تنها یک بحث تجملی، عاطفی، احساسی و آرمانی نیست، بلکه عمیق‌تر و حیاتی‌تر است و سرنوشت انسانها به محیط زیست بستگی دارد.
آیت الله هاشمی شاهرودی بر توجه به مبانی و دیدگاه‌های درست و مبتنی بر عقل و وحی و منطق الهی در بحث محیط زیست تاکید کرد و گفت: استفاده از منابع طبیعی اگر ناموزون و با دستورات شیطان باشد، ممکن است لذت موقتی داشته باشد اما آثار مخربی برای انسانها دارد.
وی با بیان اینکه مساله نابودی زیست انسانها، دانشمندان را نگران کرده است گفت: وقتی از علم و دانش با یک نظام سلطه استفاده شود، نتیجه همین خواهد بود.
