این تصمیم سؤالبرانگیز دولت برای گران شدن یکباره بنزین سوپر سبب شده تا با کاهش مصرف آن از سوی شهروندان، هوای تهران در چند روز گذشته با آلودگی چشمگیری روبهرو شود و حتی کارشناسان سنجش آلودگی هوا از افزایش سرب در هوای تهران در دو روز گذشته خبر دهند.
اعلام این خبر به معنای استفاده بیشتر مردم از بنزین عادی و آلودگی بیشتری هوای تهران است که سبب شد تا هشدارهای کارشناسان محیطزیست هم از روز گذشته آغاز شود. اگر چه مسئولان محیطزیست و حتی شهرداری تهران خواستار پاسخگویی دولت در مورد خارج کردن این نوع بنزین از سبد حمایتی شدهاند که وضعیت آلودگی هوای تهران را به راحتی میتواند در فصل تابستان به مرز بحران برساند، اما در این مورد هم هنوز پاسخی از سوی مسئولان وزارت کشور ارائه نشده است.
حال آنکه به یقین دولت به خوبی میداند که آلودگی هوای تهران از جمله مسائل کلانی است که نمیتوان با یک بخشنامه بنزینی آن را این گونه تحتتأثیر قرار داد.
کارشناسان اعتقاد دارند انجام چنین برنامهای از سوی دولت در حالی شهر را در معرض تهدید آلودگیهای سربی قرار میدهد که حتی توجیه اقتصادی هم ندارد.چراکه سالها است تلاش شده تا استفاده از بنزین سوپر در شهر جابیفتد و این سیاست جدید نه تنها تشویقی نیست بلکه به یک بازدارنده قوی تبدیل شده تا شهروندانی هم که به مصرف این بنزین روآورده بودند به راحتی استفاده از آن را کنار بگذارند.
جدا از صرف هزینه و وقت زیادی که در سالهای گذشته برای مرسوم کردن فرهنگ استفاده از بنزین سوپر مصرف شده و با این تصمیم دولت به راحتی از بین میرود، محمدهادی حیدرزاده مشاور محیط زیست شهرداری تهران هم ابراز نگرانی میکند که روند افزایش آلودگی هوای تهران در سال جاری، افزایش بیشتری بگیرد. وی همچنین از بیتوجهی دستگاههای مسئول به این چالش مهم شهر تهران انتقاد کرد.
محمدهادی حیدرزاده در گفتوگو با مهر با بیان اینکه متأسفانه به رغم صراحت قانون، آلودگی هوا متولی مشخصی ندارد و همه چیز در این خصوص به دست باد سپرده شده که اگر بیاید آلودگی هوا کاهش یافته و اگر هم از باد خبری نباشد، آلودگی هوا افزایش مییابد.
اگر این دیدگاه مشاور محیط زیست شهردار تهران با این تصمیم وزارت کشور را تطابق دهیم هم به این نتیجه میرسیم اگر آلودگی هوای تهران متولی خاصی داشت شاید میتوانست حداقل مشاوره آنها مانع از آن شود که چنین تصمیمی گرفته شود.
بی توجهی دولت به وضعیت این شهر و اقدام به افزایش قیمت بنزین سوپر در حالی است که آمارنشان میدهد با وجود استفاده از بنزین سوپر تا پیش از این افزایش قیمت هم آلودگی پایتخت در سه ماه گذشته بیسابقه بوده است و با این اوصاف باید روزهای سختتری را انتظار داشت.
حیدرزاده با اشاره به افزایش بیسابقه آلودگی هوای تهران در 3 ماه ابتدایی سال جاری افزود: تهران با ورود روزانه 1400 خودروی جدید به خیابانها و تردد میلیونها خودرو، پتانسیل لازم آلودگی هوا را دارا است و شرایط جوی در ماههای اخیر نیز با توجه به گرمی هوا و عدم وزش باد به این مسئله دامن زده است.
مشاور شهردار تهران در امور زیست محیطی با انتقاد از عملکرد کمیته اجرایی کاهش آلودگی هوای تهران یادآور شد: این کمیته که مسئولیت نهایی آن با سازمان محیط زیست است حداقل کارکرد در این زمینه را نیز نداشته و بیتوجهی این سازمان به موضوع کاهش آلودگی هوای شهر تهران قطعا مورد انتقاد همه کارشناسان است.
بحران هوای پاک در تهران
به گفته حیدرزاده، به رغم شرایط حساس آلودگی هوای تهران، کمیته اجرایی کاهش آلودگی هوا علاوه بر انتقادات وارد شده نسبت به عملکردش، در طول 6 ماه گذشته حتی یک جلسه هم برگزار نکرده و این مسئله به فراموشی سپرده شده است. این مسئله از بحران جدی شهر تهران حکایت دارد.
حیدرزاده با توجه به بحرانی شدن وضعیت هوای پایتخت این نکته را مطرح میکند که سازمان حفاظت محیط زیست باید جوابگوی بیتوجهی سایر نهادها و ارگانهای دولتی به هوای تهران باشد.
به گفته وی کمیته اجرایی کاهش آلودگی هوا بر اساس قانون، متولی بندهای هفت گانه برنامه اجرایی کاهش آلودگی هوای تهران است ولی با این همه بهنظر میرسد، سازمان محیط زیست، دغدغهای در زمینه کاهش آلودگی هوای شهر تهران ندارد و قصد دارد وظایف خود در این حوزه را نیز مانند وظایف دیگرش به سایر بخشها تفویض کند.
روزهای بحرانی تهران در پیش است
این کارشناس حوزه محیط زیست در ادامه با اشاره به افزایش روزهای ناسالم در هوای شهر تهران افزود: با بررسی شرایط آلودگی هوای تهران و وضعیت تردد خودروها که سهم 80 تا 90 درصدی در آلودگی هوا دارند تنها میتوان به شرایط جوی امید داشت که اگر این موضوع نیز تحقق نیابد، پیش بینی روزهای بحرانی آلودگی هوا در شهر منطقی و حتمی است.
مسئله زمانی حادتر میشود که افزایش قیمت باعث روی آوردن صاحبان خودروهای مختلف به استفاده از سوختهای ناسالم باشد و عملا نقشه تمام برنامه انجام گرفته از سوی سازمانهای مختلف برای کاهش آلودگی شهر را نقش برآب میکند.
مشاور شهردار تهران در خصوص راهحل مشکل آلودگی هوای شهر تهران نیز گفت: به عقیده مدیریت شهری تهران، صورت مسئله در این زمینه و پاسخ آن کاملا روشن است و افزایش کمی و کیفی حملونقل عمومی در پایتخت تنها راه رهایی از این چالش جدی شهر تهران است.
هشدار حیدرزاده دقیقا زمانی به گوش میرسد که عملا افزایش 400 تومانی سوخت سوپر ناخودآگاه رانندگان را به استفاده از بنزینهای معمولی سوق میدهد.
محمد هادی حیدرزاده در ادامه تأکید کرد: تأکید شهرداری تهران بر مشارکت شهروندان در استفاده از وسائل نقلیه عمومی با افزایش طول خطوط مترو، افزایش ناوگان حملونقل عمومی نظیر اتوبوس، افزایش خطوط BRT و... نیز در همین راستا صورت میگیرد که در این زمینه بهطور جدی نیازمند حمایت برنامهای، سیاستی و اجرایی از جانب دولت است.
به گفته مشاور زیست محیطی شهردار تهران، شهرداری این آمادگی را دارد تا درصورت حمایت و تخصیص اعتبار و دارا بودن اختیارات و تجهیز ناوگان حملونقل عمومی، متولی امور مربوط به کاهش آلودگی هوای تهران باشد.
وی همچنین افزود: شهرداری تهران با ایجاد سامانه پیشبینی آلودگی هوا، افزایش ایستگاههای سنجش آلودگی هوا و صوتی و صرف هزینههای قابل توجه در این حوزه، کارنامه روشنی در عمل به تعهدات خود داشته است ولی در عین حال با بیتوجهی دستگاههای متولی در این خصوص روبهرو هستیم.
زنگ خطر بحران آلودگی هوای تهران
نگاهی کوتاه به اخبار مطبوعات در همین سه ماه اول سال نشان میدهد تلاش شهرداری برای روشن کردن اذهان دولت نسب به وضعیت حملونقل شهری و تاثیر آن روی هوای این شهر آلوده تا به امروز بینتیجه بوده است.
همین مسئله باعث شده تا مشاور شهردار با وجود تمام فعالیتها نسبت به ادامه وضعیت ناسالم در هوای تهران ابزار نگرانی کند: با توجه به وضعیت آلودگی هوای تهران به شدت احساس خطر میکنیم ولی با تأسف باید گفت که آمادگی لازم برای مواجهه با این مشکل را به خاطر بیتوجهی برخی دستگاهها نداریم.
مشاور شهردار تهران همچنین خواستار حساسیت بیشتر رسانهها بر موضوع آلودگی هوای تهران شد تا ضمن خودداری از سیاهنمایی امور در با اهمیت نشان دادن این مشکل بزرگ
زیست محیطی برای تصمیم گیران دستگاههای مختلف و مردم تلاش لازم را انجام دهند.
همه چیز دست به دست هم داده است تا آینده تهران بیش از هرچیز در هالهای از آلودگی سیاه و پرغبار فرو برود و با توجه به بیتوجهی دولت به درخواستهای شهرداری و متولیان شهر ترسیم چشمانداز روشنی از شهر غیر ممکن شود.