اینکه هر از گاهی در گوشه و کنار جهان خبری از اشتباههای حیرت انگیز جراحان درز میکند که مثلا یکی به جای راست، سمت چپ مغز بیمارش را عمل کرده و دیگری ابزار پزشکی را در شکم بیمار معصوم جا گذاشته است، تنها برای اسباب تعجب ما یا به چارمیخ کشیدن جراح بیحواس نیست.
خوب است گاهی به جای شکوه کردن از این و آن، مسئولانه بپرسیم برای رفع این دردها چه درمانی در چنته داریم؟
انتشار اولین راهنمای سازمان جهانی بهداشت که برای پیشگیری از عوارض عملهای جراحی تهیه شده، دنیای جراحی را دچار حیرت کرده است.
آنچه آمارها میگویند این است: ۱۶ درصد جراحیها در کشورهای پیشرفته به یک عارضه عمده و ۱۰ درصد جراحیهای بزرگ به مرگ ختم میشوند.
در بعضی کشورهای آفریقایی از هر ۱۵۰ بیماری که بیهوشی عمومی دریافت میکنند یکی به خواب ابدی فرو میرود. حالا اگر آمار رو به رشد انجام عملهای جراحی دنیا را با این آمارها جمع بزنیم(تنها در انگلستان سال قبل ۸ میلیون جراحی انجام شده است) میشود علت ذوق زدگی مقاله نویس نیویورکر را حدس زد.
این راهنما که به سفارش سازمان جهانی بهداشت، به همت محققان دانشکده بهداشت هاروارد و با مشاوره با بیش از ۲۰۰ مرکز بهداشتی سراسر دنیا تهیه شده، چک لیستی شامل اشتباهها و مسائلی است که میتواند یک عمل جراحی را مسئله دار کند.
در این روش دقیقا مشابه خلبانها که قبل از پرواز هواپیمایشان را چک میکنند، اعضای تیم جراحی با در دست داشتن این فهرست و انجام مو به موی آن میتوانند حداقل جلوی نصف مرگهای جراحی را بگیرند.
جلوگیری از عفونتهای جراحی، جلوگیری از خونریزی، بیهوشی کم خطر و ارتباط مناسب بین تیم جراحی نقاط برجسته این طرح است که جزئیاتی مانند شناسایی بیمار و تایید نوع و محل عمل جراحی توسط همه اعضای گروه جراحی، تجویز آنتی بیوتیک مناسب قبل از جراحی، بررسی حساسیت دارویی بیمار و شمارش وسایل جراحی پس از عمل را در بر میگیرد.
در حال حاضر بهدنبال ایرلند، اردن، و ایالت واشنگتن آمریکا، انگلیس چهارمین کشوری است که متعهد شده این طرح را در تمام بیمارستان هایش اجرا کند.
امیدواریم هر چه زودتر ایران پنجمین کشور متعهد این طرح باشد. هزینهای که برایمان ندارد هیچ، همه اش منفعت است!