«باغ آذری» باغ نداشت!

همشهری آنلاین _ اعظم آجوربندیان: حاج «محمد صفری» که از سال ۱۳۲۵ ساکن محله باغ آذری شده است، می‌گوید: «گودال‌هایی که در این محله وجود دارد، به دلیل استفاده زیاد از خاک محله برای ساخت آجر در کوره‌پزخانه‌هایی بوده که اینجا وجود داشت. با شروع شهرسازی در تهران، حصاری دور این شهر به دستور ناصرالدین شاه کشیده شد و مردم از ۱۲ دروازه آن وارد تهران می‌شدند. برای ساخت این دیوار، کوره‌پزخانه‌هایی در اطراف درست شد تا خشت‌های موردنیاز تأمین شود. از زمین‌های محله باغ آذری هم برای این کار استفاده و در اینجا چند کوره‌پزخانه ساخته شد تا ضمن تأمین خشت موردنیاز برای ساخت دیوار شهر، مردم نیز بتوانند خشت خانه‌های خود را از طریق دروازه غار وارد تهران کنند.» وی ادامه می‌دهد: «وقتی به این محله آمدم، ۷ ساله بودم. همراه برادرم حسن از استان مرکزی به اینجا آمدیم تا در کوره‌پزخانه حاج غلامعلی کار کنیم که در بوستان بعثت فعلی قرار داشت.

اصلاً در اینجا خبری از باغ و زمین‌های سرسبز نبود. فردی به نام آذری در اینجا کوره‌پزخانه داشت. همه کوره‌ها به‌صورت دایره‌ای و گرد ساخته شده بود، اما کوره و دودکش‌های کوره او چهارگوش بود. به همین خاطر بیشتر از بقیه کوره‌ها به چشم می‌آمد و خاص بود. مردم هم هنگام نشانی دادن، اینجا را به‌عنوان کوره آذری معرفی می‌کردند که کم‌کم به باغ آذری معروف شد. آذری مسن بود و قبل از انقلاب فوت کرد. او پیرمردی روحیه‌دار بود. از صبح زود مثل کارگرها به کوره‌پزخانه می‌رفت و به امورات رسیدگی می‌کرد. عصر که کارگرها به خانه‌هایشان می‌رفتند، هنوز هم در کوره‌پزخانه بود و کار می‌کرد. او برای کارگرها خانه ساخته بود تا مجبور نباشند بخشی از درآمدشان را صرف اجاره خانه کنند.»