همشهری آنلاین_مژگان مهرابی: تا قبل از جا افتادن فرهنگ آپارتمان‌نشینی که بیشتر خانه‌ها حیاط داشت و هر حیاط مزین به باغچه و گلدان‌های رنگارنگ بود، اهل خانه خود را با گلکاری و رسیدگی به گل‌ها سرگرم می‌کردند. همین حالشان را خوش می‌کرد. اما به مرور زمان که خانه‌های ویلایی جای خود را به آپارتمان‌های کوچک دادند، حال خوش و شادابی جای خود را به نوعی خمودگی داد تا امروز که می‌توان گفت اغلب تهرانی‌ها در فضاهای کوچک محصور شده و دیگر مثل قبل با گل‌ها و گیاهان دمخور نیستند.
اما در منطقه ۱۴ اوضاع فرق می‌کند. اداره فضای سبز منطقه ۱۴ دست به ابتکار جالبی زده و جزو نخستین مناطقی است که مرکز مشاوره و پرورش گل و گیاه را در بوستان نارنج راه‌اندازی کرده است. این مرکز کمک شایانی به شهروندان می‌کند تا بتوانند در آپارتمان‌های کوچک‌شان سبزی بکارند و گل‌های زیبا پرورش دهند. اقدامات آن به قدری تأثیرگذار است که حالا مورد توجه مراکز علمی بین‌المللی قرار گرفته و از سوی مسئولان آن تقدیر شده است. داشتن کتابخانه تخصصی، باغ اجتماعی، مزارع خانواده و کلکسیون حشرات از جمله دلایل برتری این مرکز به دیگر مراکز پرورش گل و گیاه تهران است. با «فاطمه البرزی» مسئول این مرکز گفت‌وگو کردیم.
بوستان نارنج از جمله بوستان‌های مهم منطقه است که در حاشیه بزرگراه شهید محلاتی قرار دارد. شکل گیری‌اش به سال ۱۳۷۳ برمی‌گردد. در واقع قطعه زمین کشاورزی بوده که از سوی شهرداری تملک و به بوستان تبدیل شده است.
در انتهای آن ساختمان مرکز مشاوره و پرورش گل و گیاه منطقه به چشم می‌خورد. در واقع نخستین مرکزی است که برای توسعه فضای سبز و آموزش پرورش گیاه در تهران راه‌اندازی شده است. ساختمان مرکز، بزرگ است و مجهز به کلاس‌های مختلف. اما در شرایط کرونایی عاری از شهروندانی است که شوق گیاه‌پروری دارند. یکی از بخش‌های آن سالن بزرگی است که به گفته «فاطمه البرزی» مسئول مرکز، در دل آن کتابخانه بزرگی جا گرفته است.
قفسه‌های چوبی کتابخانه با نظم و ردیفی قرار دارند و تا چشم کار می‌کند کتاب‌ها و مقاله‌هایی است درباره علم گیاه‌شناسی و کشاورزی. البرزی می‌گوید: «در اینجا ۱۹۰۰ جلد کتاب با موضوعات آفت‌شناسی، کشاورزی، آبیاری، باغبانی و زراعت وجود دارد. تا پیش از شیوع کرونا دانشجویان و دانش‌آموزان برای مطالعه و بهره‌گیری از کتاب‌ها به اینجا می‌آمدند و از سالن مطالعه برای انجام تحقیقات‌شان استفاده می‌کردند. اما حالا کتاب را به امانت می‌برند. البته در کنار کتابخانه، کلکسیونی از حشرات مفید و مضر هم وجود دارد که برای افزایش آگاهی‌شان از آن جا هم دیدن می‌کنند.» مصداق این کتابخانه در هیچ‌کدام از مراکز مشاوره و پرورش گل و گیاه تهران وجود ندارد و این مهم یکی از مزیت‌های بارز این مرکز است.
- باغ اجتماعی
باغ اجتماعی یا بوتانیک گزینه دیگری است که نام مرکز مشاوره و پرورش گیاه بوستان نارنج را زبانزد خاص و عام کرده است. در این باغ، بیش از ۱۹۰گونه گیاهی کاشته شده که به جز تعداد کمی‌گونه‌های بومی باقی از زیستگاه‌های مختلف به اینجا آورده شده‌اند. البرزی توضیح می‌دهد: «شرایط رشد گیاهان غیربومی را مطابق زیستگاه‌شان فراهم کرده‌ایم. وجود این باغ باعث می‌شوند شهروندان هنگام گشتزنی در بوستان با انواع گیاهان و خواص آنها آشنا شوند.» به گفته این مسئول درباره فعالیت‌های این مرکز و باغ اجتماعی مقاله‌های زیادی نوشته شده و حتی در یکی از دانشگاه‌های آمریکا از آن قدردانی شده است. این مرکز فضای خوبی برای تحقیقات علمی است و دانش‌آموزان و دانشجویان می‌توانند بدون صرف هزینه گزارش‌های علمی خود را تکمیل کنند.
- مزرعه‌ای برای خانواده
از دیگر مزایایی بوستان نارنج، وجود ۳ مزرعه خانواده است که توانسته خلاقیت شهروندان را شکوفا و اوقات فراغت‌شان را پر کند. البرزی توضیح می‌دهد: «در اینجا ۳ مزرعه خانواده و یک مزرعه دانش‌آموز وجود دارد. زمین‌ها قطعه‌بندی شده و هرکسی در زمین خود داروی گیاهی یا سبزی می‌کارد. البته الان سبزی پاییزه مثل اسفناج و شلغم و هویج کشت می‌شود.» وجود این مزارع باعث می‌شود شهروندان از محصولات و دسترنج خود استفاده کنند و همین آنها را سرنشاط می‌کند. بد نیست بدانید این مزارع در بحران کرونا هم فعال هستند.
البرزی ادامه می‌دهد: «فاصله کرت‌ها با هم ۱۰متر است و امکان انتقال بیماری وجود ندارد و اینکه حضور شهروندان در مزارع خانواده را زمان‌بندی کرده‌ایم.» او معتقد است زندگی آپارتمان‌نشینی به اندازه کافی روحیه را کسل می‌کند، وجود بیماری کرونا هم مزید بر علت شده از این‌رو کاشت گیاه می‌تواند تا اندازه زیادی به شاداب شدن شهروندان کمک کند. او می‌گوید: «یکی از کلاس‌های آموزشی این مرکز سبزیکاری در فضای آپارتمانی است که می‌تواند هم اقتصاد خانواده کمک کند و هم خانم خانه را سر شوق بیاورد. این کلاس‌ها به‌صورت رایگان برگزار می‌شود.
تا قبل از شیوع کرونا حضوری بود و حالا به‌صورت مجازی دایر است.» البرزی متذکر می‌شود اگر شهروندی تمایل به استفاده از کلاس‌های آموزشی داشت می‌تواند با شماره تلفن ۹۶۰۴۰۱۹۲ تماس بگیرد و در گروه پرورش گیاه عضو شود. آموزش هرس درخت‌ها و درختچه‌ها، پرورش گیاهان آپارتمانی، روغن‌گیری دارویی، معرفی دمنوش‌ها و روش آبیاری از جمله برنامه‌های آموزشی این مرکز است.
خواص آویشن /آویشن بخور، سرما نخور!
آویشن، گیاهی پر مصرف در بین شهروندان است که البته با شروع فصل سرما طرفداران زیادی پیدا می‌کند. این گیاه معطر از تیره نعناییان است و بیشتر در مناطق کوهستانی پیدا می‌شود. خواص زیادی دارد. خیلی از بانوان هنگام آشپزی به‌عنوان ادویه از آن استفاده می‌کنند، اما باید گفت، خاصیت درمانی آن بیشتر از ادویه بودنش است.
یکی از مهم‌ترین آنها پیشگیری از سرماخوردگی در زمستان است. استفاده از دمنوش آویشن باعث رفع سرفه می‌شود. این گیاه دارویی خلط‌آور بوده و برای برطرف کردن خلط سینه مفید است. آویشن التهاب دهان و گلو را کاهش می‌دهد. و تا حدی زیادی عفونت و چرک بدن و گلو را از بین می‌برد. بد نیست بدانید این گیاه کوهستانی ضد سینوزیت و آنفلوآنزا است از این‌رو بخور آویشن در درمان سینوزیت تأثیر زیادی دارد و می‌تواند به رفع خشکی دستگاه تنفسی کمک کند.
آویشن عامل تصفیه‌کننده بوده و در درمان بی‌خوابی مؤثر است. اگر ۵ تا ۱۰ گرم آویشن را در یک لیتر آبجوش دم کرده و با کمی عسل به بیماران مبتلا به تنگی نفس و کلیه و سیاتیک داده شود تأثیر زیادی در بهبودی آنها خواهد داشت.
از دیگر ویژگی‌های آویشن کاهنده درد سیاتیک و دردهای مفصلی و کوفتگی عضلات است.
این گیاه دارویی به درمان ریزش مو هم کمک می‌کند. ۲۰ گرم از آن در لیتر آب جوش جوشانده و به سر مالیده شود.
کسانی که دچار تعرق پا هستند و از بوی بد آن رنج می‌برند از آویشن می‌توانند به‌عنوان دئودورانت استفاده کنند. کافی است مقداری آویشن را در آب جوشانده و اجازه دهند تا ۲۰ دقیقه دم بکشد بعد آن را صاف کرده و پای خود را در آن بگذارند.
آویشن ترکیبات تلخ مزه‌ای دارد که می‌تواند به هضم غذا کمک کند. از این‌رو برای درمان نفخ، گرفتگی عضلات معده، و اختلالات گوارشی خیلی مفید است.
آویشن سرشار از ویتامین ث است و باعث تولید گلبول‌های سفید خون می‌شود. از این‌رو نوشیدن یک فنجان دم نوش در روز می‌توانند به تقویت سیستم ایمنی کمک کند. البته منبع خوبی از ویتامین آ است. بنابراین داروی مناسبی برای جلوگیری از ابتلا به بیماری آب مروارید است. یکی از ویتامین‌های موجود در آویشن، ویتامین ب ۶ است که ارتباط زیادی با هورمون استرس دارد. از دیگر املاح آویشن مس، فیبر، آهن و منگنز است.
غرغره با دم کرده آویشن به رفع بوی بد دهان کمک می‌کند.
نظر شما