نکته قابل توجه اینکه داوود دانش جعفری که در جلسه رئیس‌جمهوری با 57 اقتصاددان منتقد، به دفاع از مواضع دولت می‌پرداخت این بار خود در جمع اقتصاددانان دعوت شده به جلسه رئیس‌جمهوری بود. جلسه رئیس‌جمهوری با بیش از 100 اقتصاددان شب گذشته در حالی برگزار شد که اعضای کارگروه تحول اقتصادی و دکتر حسینی مسئول دبیرخانه این کارگروه به ارائه گزارش پرداختند و از سوی دیگر استادان اقتصاد نظرات و پیشنهادات خود را ارائه کردند.
سیدمحمد جهرمی وزیر کار و امور اجتماعی در گفت‌وگو با فارس، نشست بیش از 100 اقتصاددان با رئیس‌جمهوری را این‌گونه روایت می‌کند: «7 برنامه تحول اقتصادی توسط مسئول دبیرخانه تحول اقتصادی توضیح داده شد و استادان دانشگاه‌های مختلف نظرات خود را ارائه کردند و درنهایت آقای احمدی‌نژاد رئیس‌جمهور ضمن تشکر از حضور استادان از آنها خواست نظراتشان را یا به‌صورت حضور در کارگروه‌های تخصصی یا به‌صورت مکتوب ارائه کنند.
بنابر گفته رئیس‌جمهور از نظرات استادان اقتصاد در اجرای بهتر برنامه تحول اقتصادی دولت استفاده خواهد شد، همانگونه که در کارگروه‌های کنونی از برخی از استادان اقتصاد استفاده می‌شود.» وی در رابطه با استادان اقتصادی که در نشست با رئیس‌جمهوری حضور داشتند گفت: «استادان حاضر در این جلسه مجموعه‌ای از استادان دانشگاه‌های مختلف کشور مانند دانشگاه تهران، علامه طباطبایی، شهید بهشتی و برخی از دانشگاه‌های استان‌ها بودند. رئیس‌جمهور در این جلسه اعلام آمادگی کرد که از نظرات این استادان به‌صورت جلسه فعلی یا به‌صورت حضور در کارگروه‌های تخصصی استفاده شود.
همچنین در این نشست 13 تن از استادان به ارائه نظرات خود پرداختند که از جمله آنها دکتر مسعود درخشان، دکتر جمشید پژویان، دکتر مردوخی، دکتر ابراهیم رزاقی، دکتر حسین عیوضلو، دکتر اسدالله فرزین‌وش، دکتر منصور خلیلی‌عراقی، دکتر احمد صمیمی و خانم دکتر گودرزی در حضور رئیس‌جمهور صحبت کردند.»
وزیر کار و امور اجتماعی همچنین به این نکته اشاره کرد که اقتصاددانان می‌توانند نظرات خود را به‌صورت مکتوب نیز در اختیار رئیس‌جمهوری قرار دهند؛ «در این جلسه فرمی از طرف دبیرخانه در اختیار استادان قرار گرفت که هم از طریق مقاله و یا ارائه نظرات خود به‌صورت مکتوب یا به‌صورت حضور در کارگروه‌های تخصصی مانند بهره‌وری، نظام بانکی، نظام یارانه‌ای، مسائل گمرکی، مالیات، نظام توزیع و سایر کارگروه‌ها نظرات خود را بیان کنند.»
جهرمی مشکلات ساختاری در اقتصاد ایران را نیز از زبان استادان اقتصاد این‌گونه تایید می‌کند: «همه استادان در این جلسه بر این نکته تأکید داشتند که مشکلات ساختاری در اقتصاد کشور موجود است که باید رفع شود و همچنین تأکید جمعی براین بود که زمینه اجرا و روش‌های اجرای تحول اقتصادی نیاز به تدبیر و طمأنینه دارد و آمادگی خود را برای ارائه نظرات سازنده اعلام کردند.»
بسترهای لازم فراهم شود
دکتر بایزید مردوخی، دبیر سابق هیات امنای حساب ذخیره ارزی که در دیدار شب گذشته رئیس‌جمهوری با اقتصاددانان حضور داشت به خبرنگار همشهری عصر گفت: رئیس‌جمهوری در این نشست طرح را مورد نقد و نظر اقتصاددانان قرار داد و درخصوص محورهای طرح به تشخیص مشکلات اقتصادی تاکید کرد و گفت که باید رفع این مشکلات با برنامه‌های دقیق و کارشناسی صورت بگیرد.
وی افزود: در این نشست توصیه شد در تهیه و تدوین استراتژی‌های آینده برای تحول اقتصادی از علم اقتصاد و توانایی کارشناسان اقتصادی استفاده شود و در اجرای این طرح عجله صورت نگیرد. مردوخی تاکید کرد به‌دلیل اهمیتی که این اقدامات اجرایی دارند برای حل مشکلات لازم است به‌صورت تدریجی عمل کرد و دید بلندمدت نسبت طرح تحول اقتصادی داشت. این اقتصاددان خاطر نشان کرد: در این جلسه به این موضوع اشاره کردم که برای تحول اقتصادی در زمینه محور‌هایی که به درستی تشخیص داده شده باید بسترهای مناسب در سطح ملی، استانی و بخشی فراهم شود که این موضوع خود مستلزم تغیر اساسی در نظام‌های تدبیر در این سه حوزه است.
مالیات‌ها محور اساسی قرار گیرد
در همین رابطه دکتر ابراهیم رزاقی، اقتصاددان و استاد دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران در گفت‌وگو با خبرنگار ما با بیان این که طرح اقتصادی رئیس‌جمهور در خارج از دولت مخالفان و موافقان بسیاری دارد، گفت: باید در راستای تقلیل و کاستن از حجم مخالفت‌ها یک محور را برای اجرایی کردن طرح انتخاب کرد و سپس نسبت به اجرایی کردن آن اقدام نمود.
وی خاطرنشان کرد: من در این جلسه به حضار پیشنهاد کردم تا از موضوع مالیات‌ها به‌عنوان یک محور اساسی استفاده شود و در راستای آن اقدام کرد چرا که وجود موضوعات و مسایل مختلف مانع از آن می‌شود تا به همه محورهای تحول اقتصادی توجه کرد و به‌طور کامل به‌آن پرداخت.
دکتر رزاقی از فراگیر کردن سیستم مالیات‌ها به‌عنوان یک راهکار اساسی نام برد و افزود: استفاده از سیستم مالیاتی منسجم گامی در جهت افزایش درآمد، تسریع در راه‌اندازی پروژه‌های عمرانی و غیرعمرانی و... است و عدالت‌محوری را به‌صورت کامل اجرا می‌کند.
این اقتصاددان تصریح کرد: یکی از اختلال‌های موجود در جامعه فعالیت‌های غیرتولیدی، فساد اداری، غصب اموال دولتی و... است که با اجرای نظام مالیاتی منسجم عدالت به‌صورت گسترده‌تری اجرایی می‌شود.
وی گفت: در حال حاضر تنها 30 درصد هزینه‌های تمام شده به‌صورت مالیات اخذ می‌شود درحالی که این عادلانه نیست و باید هزینه‌های واقعی از افراد اخذ شود.
ارزیابی کلی من از نشست 100 اقتصاددان با رئیس‌جمهور خوب بود
دکتر جمشید پژویان از استادان حاضر در جلسه رئیس‌جمهور با اقتصاددانان گفت: ارزیابی کلی من از این نشست در مجموع خوب بود. جمشید پژویان از استادان حاضر در جلسه دیشب رئیس‌جمهوری با اقتصاددانان در گفت‌وگو با فارس افزود: ارزیابی کلی من از این نشست رئیس‌جمهور و برخی اعضای کابینه با 100 اقتصاددان و اهالی اقتصاد در مجموع خوب بود.
وی افزود: رئیس‌جمهور پیام استفاده از نظر اقتصاددانان را دریافت کرده و به‌نظر آنان توجه می‌کند و اگر کار مشترک دائمی با صاحب‌نظران اقتصادی یعنی اقتصاددانان غیردولتی با دولت انجام شود، به نفع کشور است. استاد دانشگاه علامه طباطبایی تصریح کرد: رئیس‌جمهور مسئله ضرورت نیاز دولت به‌نظر متخصصان را درک کرده و پاسخ مثبتی به آن داده است. وی خاطرنشان کرد: برخی از اساتید حاضر در جلسه ذهنیت‌هایی در مورد طرح‌های اقتصادی دولت داشتند که این جلسه تا حدودی کمک کرد، ذهنیت آنان روشن شود و احساس شد که دولت در هر مرحله‌ای بخواهد در جهت سیاستگذاری کارآمد از اقتصاددانان کمک گیرد، مورد استقبال آنان قرار می‌گیرد و امیدوارم چنین جلساتی به هر شکل باعث استقبال دولت از نظرات متخصصان شود.
پژویان در پاسخ به این پرسش که آیا خود شما و سایر استادان نسبت به طرح تحول اقتصادی رئیس‌جمهور خوش‌بین هستید، گفت: بله من خوش‌بین هستم و نظر مثبت نسبت به این طرح دارم که در جلسه نیز اعلام کردم، اما سؤال من این بود که برخی سیاستگذاری‌ها و عملکرد قبلی دولت با این بسته سیاستی تفاهم ندارد و در تضاد است.
وی افزود: البته سؤال با جزئیات بیشتری در جلسه مطرح شد که تصور من این است که یکی از دلایل پراکندگی‌ها در سیاست‌های دولت عدم‌استفاده از گروه متخصص اقتصاد است. پژویان از استادان حاضر در جلسه با رئیس‌جمهور افزود: این جلسه از ساعت 17 تا 21 طول کشید که رئیس‌جمهور ضمن سخنرانی ابتدا و انتهای جلسه، توضیحاتی در مورد صحبت‌های استادان ارائه کردند. وی افزود: رئیس‌جمهور در این جلسه از هرگونه همکاری این استادان با دولت و تشکیل کارگروه‌های تخصصی با حضور استادان استقبال کرد.
استاد دانشگاه علامه طباطبایی افزود: پیشنهاد بنده در مورد تشکیل کارگروه دائمی از اقتصاددانان به‌صورت تمام وقت بود، همانگونه که در همه جای دنیا رسم است، رئیس دولت از یک گروه متخصص اقتصاد مستقل و هماهنگ برای سیاستگذاری‌ها استفاده می‌کند، در کشور نیز چنین گروهی تشکیل شود. پژویان خاطرنشان ساخت: در این جلسه حدود 100 نفر از استادان اقتصاددانان حضور داشتند که با توجه به اینکه دعوت عام از آنها شده بود، استادانی از دانشگاه‌های تهران و سایر استان‌ها حضور داشتند. وی گفت: در این جلسه به جز رئیس‌جمهور و اعضای کارگروه تحول اقتصادی دولت، وزرا صحبت نکردند، فقط معاون اول به ذکر یک مثال پرداخت.
آشتی رئیس‌جمهور با اقتصاددانان
همچنین دکتر حسین عیوضلو، اقتصاددان و عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق(ع) با بیان اینکه طرح رئیس‌جمهور طرح مفید اما غیرمنسجمی است، افزود: اگرچه حرف و حدیث‌های زیادی درخصوص طرح تحول اقتصادی مطرح است اما عزم وی نشان‌دهنده یک اراده قوی برای تغییر ساختار اقتصاد ایران است. وی تصریح کرد: نوع حرکت رئیس‌جمهور مورد توافق همه اقتصاددانان بود اما اکثر اقتصاددانان نگاه اصلاحی به موضوع داشتند. به‌عنوان مثال در راستای 7 نظام مطرح شده برای تغییر ساختار اقتصاد اکثر افراد بر این اعتقادند که باید یک نظام تصمیم‌گیری نیز به این 7 نظام افزوده شود. این اقتصاددان خاطر نشان کرد: یکی از انتقادهایی که به طرح تحول اقتصای رئیس‌جمهور مطرح است نداشتن انسجام در طرح است.
براین اساس باید این طرح که فاقد نظریه منسجم اقتصادی است در یک جمع کارشناسانه مورد نقد واقع شده و با یک انسجام کمال مطرح شود.دکتر عیوضلو افزود: باید براساس شناخت منابع و اهدافی که مدنظر است، یک استراتژی تغییر تعریف کرد تا با تکیه بر اهداف سندچشم‌انداز اصل 44 قانون اساسی و... یک نظریه منسجم تدوین کرد. این اقتصاددان با بیان اینکه اقتصاد ما به یک تحول رفتاری نیاز دارد گفت: در این زمینه باید اقدام‌های اساسی صورت بگیرد چرا که شخص رئیس‌جمهور همت و جسارت لازم را دارد تا در اقتصاد ایران یک تحول رفتاری ایجاد کند.
وی خاطر نشان کرد: ما در یک جامعه اسلامی به‌سر می‌بریم و نمی‌توانیم تنها در اختیار نظرات و ایده‌های اقتصاد آزاد باشیم لذا می‌توان شرایط موجود را با شرایط سیاسی و اقتصادی کشور تطبیق داد و از آن استفاده کرد.
دکتر عیوضلو این دعوت را جلسه‌ای برای آشتی میان اقتصاددانان و رئیس‌جمهور توصیف کرد و افزود: در رسانه‌ها مطرح می‌شد که رئیس‌جمهور اعتقادی به نظرات اقتصاددان‌ها ندارد اما این‌طور نیست، رئیس‌جمهور به نظرات اقتصاددان‌ها احترام می‌گذارند اما به‌عنوان کارگزار نظام به آن انتقاداتی نیز دارند.
