هالیوود برای مقابله با مشکلاتی که طی روزهای آینده پیش رو دارد، نیازمند گروهی از صخرهنوردان ماهر است. این روزها در لسآنجلس فقط یک نام شنیده میشود: «اعتصاب» و این کلمهای است که لرزه بر اندام کمپانیهای فیلمسازی میاندازد.
چند ماهی از تهدید به اعتصاب اتحادیه بازیگران سینما (SAG) میگذرد و طی این مدت هیچ پیشرفتی در مذاکرات بین آنها و نمایندگان کمپانیهای فیلمسازی مشاهده نشده است.
آخرین بار نمایندگان دو طرف در آخرین روزهای هفته قبل پای میز مذاکره نشستند. بحث اصلی آنان پیرامون «قرارداد، نهایی» بود که بر اساس آن، اتحادیه بازیگران آمریکا 3 سال دیگر به همکاری با کمپانیهای فیلمسازی ادامه میدهد. اما این مذاکرات هم بدون هیچ نتیجه مشخصی به پایان رسید.
در بیانیههایی که دو طرف منتشر کردند (و بسیار هم کوتاه بود) گفتند که بحث اصلی پیرامون پیشنهاد 44صفحهای اتحادیه بازیگران به کمپانیهای فیلمسازی بوده است. یکی از نمایندگان کمپانیهای بزرگ فیلمسازی میگوید: «نمایندگان SAG درخواست کردند زمان بیشتری صرف مطالعه پیشنهادات دو طرف بشود. از قرار معلوم هر دو طرف میخواهند مذاکرات به نتیجه خوبی برسد.»
با این حال، طرفین هیچ تاریخ مشخصی را برای دیدار بعدی خود تعیین نکردند. بیانیه SAG هم هیچ اشارهای به حرکت و اقدام بعدی آنها نمیکند. آنها فقط گفتند که نمایندگان اتحادیه نیازمند «تجزیه و تحلیل بیشتر و اساسیتر» هستند. نمایندگان اتحادیه طی روزهای آینده پیشنهادات جدید کمپانیهای فیلمسازی را مورد بحث و بررسی قرار میدهند و واکنش لازم را نسبت به آن ابراز میکنند.
کمپانیهای فیلمسازی امیدوارند با کشتن زمان امتیازات لازم را از اتحادیه بازیگران بگیرند و این همان کاری است که آنها چند هفته قبل در ارتباط با دومین اتحادیه پرقدرت بازیگری آمریکا یعنی فدراسیون آمریکایی هنرمندان رادیو و تلویزیون (AFTRA) انجام دادند. این فدراسیون که حکم خواهر اتحادیه بازیگران سینما را دارد، چند هفته قبل با نمایندگان کمپانیهای فیلمسازی به توافق رسید و یک قرارداد جدید 3 ساله همکاری را امضا کرد.
امضای این قرارداد باعث شد تا کمپانیها یک نفس راحت بکشند. حالا اگر اعتصابی از سوی اتحادیه بازیگران سینما صورت گیرد، روند تولید برنامهها و محصولات تلویزیونی متوقف نخواهد شد (چیزی که هنگام اعتصاب صد روزه اتحادیه فیلمنامهنویسان باعث دردسر و مشکل زیاد شبکههای تلویزیونی شد و تقریباً پخش اکثر برنامههای پربیننده زنده را متوقف کرد.)
با این وجود SAG تمامی 40هزار عضو رسمی خود را – که برخی از آنها عضو AFTRA هم هستند – مجبور کرده از امضای قرارداد کمیتلطیف شده AFTRA خودداری کنند.
اعضای اتحادیه این هفته در یک نشست خصوصی در این باره بحث میکنند و پس از آن رسماً موضع خود را اعلام خواهند کرد. رهبران اتحادیه بازیگران عقیده دارند شکستدادن قرارداد AFTRA به آنها امکان آن را میدهد که با قدرت بیشتری در مذاکرات با کمپانیهای فیلمسازی حاضر شوند. به اعتقاد آنها اقدام «خودسرانه» نمایندگان بازیگران تلویزیون به ضرر کل بازیگران است و مانع از به نتیجه رسیدن جمع متحد آنها علیه زورگویی و استثمار تهیهکنندگان سینما میشود. فدراسیون آمریکایی هنرمندان رادیو و تلویزیون حدود 120هزار عضو دارد که هم در کارهای تلویزیونی حضور دارند و هم با پروژههای سینمایی همکاری میکنند.
قرارداد 3 ساله همکاری اتحادیه بازیگران سینما با کمپانیهای بزرگ فیلمسازی همین روزها به پایان میرسد و اگر کمپانیها درخواستهای مادی و معنوی بازیگران را قبول نکنند، آنها با شروع یک اعتصاب نامحدود از حضور جلوی دوربین فیلمبرداری خودداری میکنند. این اقدام به مفهوم توقف کامل تولید محصولات سینمایی است.
اتحادیه بازیگران از ماهها قبل درخواستهای خود را اعلام کرده بود و مذاکرات آنها با نمایندگان کمپانیهای فیلمسازی از اواسط ماه آوریل شروع شده بود. این مذاکرات 2بار به شکست انجامید و طرفین با وساطت لابیهای مختلف اقتصادی و هنری دوباره به پای میز مذاکره برگشتند. خواستههای بازیگران هم تا حد زیادی شبیه خواستههای اتحادیه فیلمنامهنویسان است.
فیلمنامهنویسان هم وقتی کمپانیها، حاضر به پذیرش خواستههایشان نشدند دست به اعتصاب زدند. اولین خواست آنها کسب سود ناشی از فروش اینترنتی و دیویدی فیلمهای سینمایی بود. این خواسته در مذاکرات بازیگران و تهیهکنندگان هم حرف اول را میزند. در عین حال، بازیگران خواستار امنیت کاری بیشتری هم سر صحنه فیلمبرداری هستند. این در حالی است که فیلمنامهنویسها میگفتند هرگونه تغییری در فیلمنامهها باید با اطلاع و نظر آنها باشد.
مذاکرات بین SAG و کمپانیهای فیلمسازی روندی شبیه مذاکرات فیلمنامهنویسها با نمایندگان کمپانیها داشت. نتیجه بحثها و مذاکرات قبلی، یک اعتصاب بزرگ بود که بیش از 100 روز طول کشید و بیش از 500 میلیون دلار فقط برای اقتصاد کالیفرنیا ضرر و خسارت به همراه آورد، اما به عقیده تحلیلگران اقتصادی و هنری یک اعتصاب احتمالی جدید، خسارتهای بیشتر و بزرگتری به صنعت سینما و دیگر بخشهای اقتصادی شهر لسآنجلس خواهد زد.
اعتصاب فیلمنامهنویسان روند تولید فیلمهای سینمایی را کند کرد، ولی ساخت محصولات سینمایی متوقف نشد. کمپانیهای فیلمسازی کار تولید فیلمنامههایی را که از قبل خریده بودند ادامه دادند و این باعث شد چرخه تولید به کار خود ادامه دهد. در همان زمان اتحادیه بازیگران سینما رسماً و طی بیانیهای حمایت کامل خود را از اعتصاب فیلمنامهنویسها اعلام کرد و تعدادی از بازیگران هم در گفتوگوهایی جداگانه بر این حمایت تأکید کردند. برای مثال رابرت ردفورد اختلاف فیلمنامهنویسان و تهیهکنندگان را «جنگ سرمایه و تفکر» معرفی کرد.
اتحادیه بازیگران سینما در شرایطی مذاکره با نمایندگان کمپانیهای فیلمسازی را شروع کرد که یک برگ برنده در دست داشت و آن، عقبنشینی کمپانیها در برابر خواسته فیلمنامهنویسان بود. طبق تحلیل آدمهای نزدیک به دنیای سینما، این عقبنشینی به معنی آن است که بازیگران هم میتوانند (حداقل) همان امتیازاتی را به دست بیاورند که فیلمنامهنویسان چند ماه قبل از کمپانیها گرفتند. در حقیقت، بازیگران سینما هم خواهان چیز بیشتری نیستند.
به جز کسب درصدی از سود حاصل از فروش اینترنتی و دیویدی فیلمها، بازیگران خواسته مهم – و غیرقابل اجابت – و بزرگ دیگری ندارند. کمپانیهای فیلمسازی قبل از این نشان دادهاند که در پذیرش چنین خواستهای مشکلی ندارند، اما سؤالی که مطرح میشود این است که پس چرا مذاکرات با نمایندگان بازیگران را کش میدهند و قرارداد جدید را طبق خواسته اتحادیه بازیگران امضا نمیکنند؟
تحلیلگران در این رابطه به 2نکته اشاره میکنند: اول اینکه تهیهکنندگان با درخواست بازیگران موافقند و در نهایت قرارداد جدید درخواستی آنها را امضا میکنند. اما آنها نمیخواهند خیلی سریع این کار را انجام دهند تا مبادا روی بازیگران و بقیه اتحادیهها زیاد شود! تحلیلها چنین حکایت میکند که مقاومت در برابر خواستههای صنفی اتحادیه بازیگران (و دیگر اتحادیهها) به معنی آن است که تهیهکنندگان بهراحتی به کسی امتیازی نمیدهند و کسب امتیازهای جدید با دردسرهای زیادی همراه خواهد بود.
در حقیقت، آنهایی که امتیاز میخواهند باید هزینههای سنگین مربوط به آن را هم پرداخت کنند. نکته دوم این است که بخشی از بازیگران (منظور، فدراسیون هنرمندان رادیو و تلویزیون است) به عنوان رفیق نیمهراه عمل کرده و با امضای قرارداد مستقل با تهیهکنندهها، آب به آسیاب دشمن ریختهاند.
کمپانیهای فیلمسازی امیدوارند بتوانند از این دودستگی نهایت استفاده را بکنند و اتحادیه بازیگران را به شرط پرداخت امتیازات کمتر پای میز مذاکره و امضای قرارداد بکشانند.
اما اتحادیه بازیگران هم حاضر نیست از خواستهایی که مطرح کرده چشمپوشی کند. آنها هنوز یک برگ برنده دارند که در صورت لزوم از آن نهایت استفاده را خواهند کرد: اعتصاب، این نکتهای که آنها بارها و بارها دربارهاش صحبت کردهاند. از قرار معلوم، بازیگران هیچ نگرانیای از بابت بیکاری کوتاه یا درازمدت خود ندارند. آنها خود را برای یک تعطیلی اجباری اما خودخواسته آماده کردهاند.
حتی جرج کلونی به شوخی گفتهاست: «ما که فرصت استراحت نداریم. حداقل این اعتصاب باعث میشود با خیال راحت برای یک ماه به تعطیلات و استراحت برویم!» این در حالی است که اعتصاب فیلمنامهنویسان درسهای خوبی هم به بازیگران داده است. اتحادیه بازیگران از مدتی قبل کار جمعآوری پول و اعانه را شروع کرد تا در صورت اعتصاب احتمالی، به کمک مالی آن دسته از بازیگرانی بیاید که وقوع اعتصاب، آنها را در موقعیت بد مالی قرار میدهد.
رسانههای گروهی میگویند هالیوود و محیطهای وابسته به آن در این روزها در مود اعتصاب هستند و فعالیتهای هنری، روند عادی و معمول خود را طی نمیکند. آدمها در حال پچپچ کردن هستند و با دیدن یک غریبه، خودشان را در حال کار کردن نشان میدهند. رفتار مدیران با همکاران زیردست بهتر و مهربانانهتر شده است. فضا شبیه آرامش قبل از توفان است و انگار که همه چشمانتظار وقوع فاجعهای هستند که نمونهاش را در اکشنهای ماجراجویانهای مثل «روز استقلال»، «گودزیلا» یا «پسفردا» دیدهاند!
نکته جالب اینکه اتحادیه بازیگران قبل از این قراردادی با 300 تهیهکننده مستقل سینما امضا کرده و گفته اعتصاب آنها شامل این تهیهکنندگان نمیشود. به این ترتیب بازیگران حتی در صورت شروع یک اعتصاب، جلوی دوربین فیلمبرداری محصولات مستقل سینمایی ظاهر خواهند شد. نماینده اتحادیه میگوید: «ما همیشه مدافع سینمای مستقل و گردانندگان آن بودهایم. تهیهکنندگانی که سرمایهشان را صرف تولید محصولات مستقل و غیرمتعارف میکنند، آدمهایی نجیب و قابل احترام هستند.
درگیری ما با کمپانیهای بزرگ فیلمسازی شامل آنها نمیشود و آنها را در بر نمیگیرد. ما خواهان حقوق قانونی خود هستیم و امیدواریم کمپانیهای فیلمسازی این حقوق را به رسمیت بشناسند. زمانی که 3 سال قبل قرارداد همکاری با نام آنها را امضا میکردیم، چیزی به نام فروش اینترنتی فیلمها وجود نداشت اما حالا آنها از فروش اینترنتی محصولات سینمایی سود خوبی میکنند. طبیعی است که بخشی از این سود حق طبیعی بازیگرانی است که باعث فروش و موفقیت آنها میشوند.»
رویترز- 4 جولای 2008