همشهری آنلاین_پریسا نوری: در محدوده شرق تهران، محله مجیدیه یکی از اصلی‌ترین بخش‌های ارمنی‌نشین پایتخت محسوب می‌شود که این روزها رنگ و بوی دیگری دارد. ویترین فروشگاه‌ها پر شده از عروسک‌های بابانوئل با ریش‌های سفید و لباس قرمز زنگوله‌دار و درختان کاج که با انواع گوی‌های درخشان و ستاره‌های رنگی و ریسه‌های چشمک‌زن تزیین شده‌اند. مغازه‌های گل‌فروشی و قنادی سرشان شلوغ است و بازار فروش قهوه و شیرینی مخصوص سال نو حسابی داغ است. در این شب‌ها سری به خیابان همایی در محله مجیدیه جنوبی زدیم و با چند نفر از فروشندگان و آنهایی که خودشان را برای استقبال از کریسمس آماده می‌کنند گفت‌وگو کردیم.
وارد خیابان همایی که می‌شویم تک و توک مغازه‌هایی دیده می‌شود که ویترینشان غرق در وسایل تزیینی کریسمس است و هر قدر به طرف جنوب می‌رویم تعدادشان بیشترمی‌شود. این خیابان به دلیل سکونت تعداد زیادی از ارامنه شمال شرق تهران و همجواری با محله‌های ارمنی‌نشین زرکش و نارمک، بورس عمده خرید اقلام کریسمس است.
زن و مرد جوانی همراه با ۲ دختر خردسالشان پشت ویترین یکی از این مغازه‌ها ایستاده‌اند. ویترین غرق در وسایل تزیینی خیره‌کننده است. از عروسک‌های فانتزی آدم‌برفی و بابانوئل و سورتمه معروفش گرفته تا درختان کاج مصنوعی، همه کنار هم چیده شده‌اند. دختر بچه‌ها آرام و قرار ندارند و به پدر و مادر اصرار می‌کنند که یکی از بابانوئل‌های قرمزپوشی که پشت ویترین نشان کرده‌اند را برایشان بخرند. پدر که از اصرار بچه‌ها کلافه شده به خبرنگار همشهری محله می‌گوید: «برای خرید لباس عید آمده‌ایم ولی بچه‌ها دلشان عروسک بابانوئل می‌خواهد.»
او نگاهی به برچسب قیمت بابانوئل‌های پشت ویترین انداخته و ادامه می‌دهد: «امسال قیمت‌ها خیلی بالا رفته، من و همسرم تصمیم گرفتیم از درخت کاج و وسایل تزیینی پارسال استفاده کنیم به‌ویژه اینکه به خاطر کرونا دورهمی و دید و بازدید چندانی هم نداریم پس ترجیح می‌دهیم با این قیمت‌ها وسیله بیشتری نخریم.» وارد مغازه می‌شویم، فروشنده در حالی که کاج کوچک تزیین شده را داخل ویترین می‌گذارد می‌گوید: «امسال به خاطر شرایط اقتصادی دولت ورود کالاهای تزیینی کریسمس را ممنوع کرده برای همین ناچار شدیم از مناطق آزاد جنس تهیه کنیم که این موضوع موجب گرانی قیمت‌ها شده است.» او که «مارکار» نام دارد و بیش از ۱۰ سال در این مغازه اقلام کریسمس می‌فروشد، ادامه می‌دهد: «امسال فروشمان نسبت به سال‌های گذشته نصف شده، دلیلش هم علاوه بر گرانی، کرونا و مسائل دیگر است. انگار مردم امسال دل و دماغی برای برگزاری جشن عید ندارند.»
- با هر بودجه‌ای می‌شود عید را به خانه آورد
یکی از نمادهای اصلی کریسمس که این روزها بیشتر مغازه‌ها و فروشگاه‌های لوازم تزیینی را پر کرده درخت کاج معروف کریسمس است. «سرژیک» یکی از فروشندگان قدیمی درخت کاج در این خیابان که انواع کاج در سایزهای مختلف را در مغازه‌اش دارد، می‌گوید: «کاج نماد سرسبزی و برکت است و برای همین در کریسمس که همزمان با آغاز زمستان است از این نماد استفاده می‌شود تا سرسبزی و برکت به خانه‌ها ببرد.» او ادامه می‌دهد: «البته در گذشته اغلب مردم کاج طبیعی خریداری می‌کردند، اما چند سالی است که به دلیل مسائل زیست‌محیطی کاج‌های کریسمس مصنوعی شده‌اند.»
او درباره قیمت انواع کاج می‌گوید: «کاج از ۲۰ سانتی متری تا ۳ متری داریم. قیمت‌ها هم از ۵۰ هزار تا ۲۰ میلیون تومان است. البته بیشتر مردم کاج‌های کوچک و نیم متری برای تزیین اتاق بچه‌ها می‌برند.» «سرژیک» که ویترین و داخل مغازه‌اش غرق در اقلام تزیینی است، می‌گوید: «با هر بودجه‌ای می‌شود خانه را رنگی و تزیین کرد. گوی‌های تزیینی از بسته‌ای ۱۵ هزار تومان تا ۲۰۰ هزار تومان داریم، سایر وسایل هم قیمت‌های متفاوتی دارند ما سعی کردیم از همه چیز با قیمت‌های متنوع بیاوریم که کسی دست خالی از مغازه نرود.» این فروشنده قدیمی ادامه می‌دهد: «البته شاد بودن ربطی به خرید ندارد چون مشتری داریم که می‌آید ۵۰ هزار تومان خرید می‌کند و خیلی هم خوشحال و شاد است، یکی هم با اخم‌های درهم ۲ میلیون تومان وسیله تزیینی می‌خرد. اما می‌خواهم بگویم که حالا که شرایط اقتصادی سخت شده، حتی با ۵۰ هزار تومان هم می‌توان رنگ و بوی عید را به خانه برد و شاد بود»
چند قدم بالاتر وارد مغازه کوچک فروش انواع عروسک‌های فانتزی و تزیینات کوچک کریسمس می‌شویم. مغازه شلوغ است و فروشندگان وقت سر خاراندن ندارند. زن جوانی که به همراه پسر خردسالش برای خرید وسایل تزیینی خانه آمده می‌گوید: «دلخوشی ما همین چیزهاست. یکسال صبر کرده‌ایم که کریسمس بیاید تا خانه را رنگی و تزیین کنیم. هر چند امسال به خاطر کرونا دورهمی نداریم ولی می‌توانیم در خانه خودمان عید را جشن بگیریم و باید همه رسوم را از جمله تزیین خانه و گذاشتن کاج و... رعایت کنیم.»
- «گاتا» شیرینی پرطرفدار کریسمس
از کنار مغازه‌های رنگ و وارنگ با ویترین‌های چشمگیر می‌گذریم و به قسمت خوشمزه ماجرا می‌رسیم. از چندمتر مانده به مغازه قنادی، عطر خوش شیرینی تازه و قهوه ما را به این مغازه می‌رساند. ویترین و یخچال مغازه پر است از انواع قهوه، شیرینی، شکلات‌های مغزدار و کیک. از «لوریک» فروشنده جوان قنادی که در حال دم کردن قهوه است، درباره شیرینی مخصوص سال نو می‌پرسیم که می‌گوید: «شیرینی‌های سال نو متنوع هستند و بسته به ذائقه مشتری فرق دارند اما معروف‌ترین و پرطرفدارترینشان نوعی شیرینی به نام «گاتا» است.» «لوریک» معتقد است امسال فروشش نسبت به سال گذشته خیلی کمتر شده است: «قبلامردم کیک مخصوص سال نو سفارش می‌دادند ولی امسال سفارش کمی داشتیم. دلیلش هم مشخص است به خاطر کرونا و مسائل دیگر مردم خیلی دور هم جمع نمی‌شوند و چون مهمانی و دید و بازدید نیست، پس شیرینی کمتری مصرف می‌شود. در این وضعیت کرونایی هم برخی از خانم‌ها به دلیل مسائل بهداشتی ترجیح می‌دهند شیرینی سال نو را در خانه بپزند.»
- امسال عید متفاوتی داریم
هوا تاریک است و نور ویترین پر زرق و برق ویترین مغازه‌ها پیاده‌رو را روشن کرده است. «هویک میناسیان» پژوهشگر و نویسنده ارمنی ساکن محله مجیدیه که در این بازدید همراهی‌مان می‌کند، می‌گوید: «هر سال نزدیک جشن کریسمس، کاسبان و اهالی محله خیابان را چراغانی می‌کردند، اما امسال به دستور اسقف اعظم و به دلیل جنگ قره باغ و کرونا عید متفاوتی داریم و مانند سال‌های گذشته جشن برگزار نمی‌شود.»
او درباره آداب ارامنه ساکن در مجیدیه در شب سال نو می‌گوید: «بزرگ‌ترها و افراد مذهبی معمولاً شب اول ژانویه در کلیسای «گریگور مقدس» جمع می‌شوند و با حضور کشیش، دعا و مراسم مذهبی برگزار می‌کنند. شام شب‌عید هم معمولاً کوکوسبزی و ماهی دودی است. مردم روز اول عید درست مثل مسلمان‌ها، به دید و بازدید اقوام، دوستان و آشنایان به‌ویژه خانواده‌هایی که در سال گذشته یکی از عزیزانشان را از دست داده‌اند، می‌روند و به همدیگر هدیه می‌دهند.»
او در ادامه می‌گوید: «امسال اما وضعیت فرق دارد. به خاطر کرونا دید و بازدیدها تعطیل شده و شاید مردم فقط به دیدن پدر و مادر و بستگان درجه یک بروند.» میناسیان می‌گوید: «در عید سال‌های گذشته مراسم جشن و پایکوبی در تالارها و باشگاه‌های فرهنگی ویژه ارامنه برگزار می‌شد و جوانان از این مراسم استقبال می‌کردند اما امسال به دلیل کرونا این باشگاه‌ها تعطیل است.» این پژوهشگر در ادامه می‌گوید: «امسال با آرزوی صلح و امنیت و شادی برای همه مردم جهان به استقبال سال نو می‌رویم و امیدواریم سال‌های بهتر و اعیاد شادتری پیش رو داشته باشیم.»
نظر شما