آرمان آرین که کارنامه ادبی او تاکنون گویای توجه و رویکرد جدی او به اسطورههای ایرانی است در تازهترین اثر خود اشورزنگهه به سراغ اسطورهای دیگر از اساطیر جاودان ایران باستان رفته است تا به ضرورت وجود یک ابرمرد حماسی- اجتماعی زنده در تاریخ ادبیات ایران، پاسخ دهد:
- آقای آرین کتاب اشورزنگهه ششم تیر رونمایی شد. در مورد این کتاب یک مقدار توضیح دهید؟ گویا باز هم به سراغ اسطورهها رفته اید؟
اشورزنگهه در اساطیر ایران نام یکی از پهلوانان جاودان باستان است که معنای لغوی آن درستکار است و در اوستا این نام مترادف بندهش است. من در این رمان از همین نام استفاده کردم و داستان قهرمانی ایرانی با همین نام را نوشتم.
او مرد جاودانهای است که از6هزار سال پیش تا به حال زنده است و همین حالا هم در کنار ما زندگی میکند ولی ما نمیشناسیمش. او از این پس با اسطورهها و ابرمردهای بیگانهای مانند سوپرمن، اسپایدرمن و... زندگی خواهد کرد. اگرچه خودش اسطوره هم اکنون خواهد بود. این مرد در طول این 6 هزار سالی که زندگی کرده در واقع کل تاریخ ایران را در این دوران تجربه میکند و خواننده در کنار او این سلسلهها را خواهد دید و دورههای مختلف را حس خواهد کرد .
- کار نگارش این کتاب چقدر طول کشید و چقدر کار پژوهشی برای نوشتن این کتاب انجام دادید؟
یک سال. من کتاب دیگری به نام اوستا و سینما دارم که حدود 700 صفحه است و در آن به بررسی عناصر نمایشی اوستا براساس موضوعات و شخصیتها پرداختهام که بهعنوان پایان نامه دوره کارشناسی ارشد سینمایم آن را تحویل دادم. این پژوهش 6 ماه روزی 18 ساعت کار برد و همان باعث شد که من یک دور مفصلی در اوستا و فضاهای آن داشته باشم. بنابراین فکر اولیه و بنمایه اصلی اشورزنگهه در آنجا شکل گرفت و من احساس کردم که ما هم باید علاوه بر اسطورههای کهن خودمان، یک ابرمرد حماسی اجتماعی زنده نظیر ابرمردهایی که امروزه هستند، داشته باشیم. جدا از تمام این مسائل اشورزنگهه برآمده از یک حس نوستالژیک شخصی است. پنجرهای روبهروی دفتر کار من بود که فضای بسیار قدیمیای داشت و بعضی از شبها که انعکاس شعله آتشی لرزان در آن میافتاد، حس غریبی در من شکل میگرفت که در نهایت به شکل گیری شخصیت اشورزنگهه انجامید.
- میشود گفت اشورزنگهه ادامه کتاب پارسیان و من شماست با این تفاوت که در پارسیان و من انسانی از عصر حاضر به دوران گذشته میرود اما در این داستان برخلاف آن انسانی از گذشته به حال میآید؟
دقیقا ! در واقع این کتاب مکمل هم هستند. اشورزنگهه یک شخصیت است در سه قسمت اما پارسیان و من سه شخصیت است در سه قسمت. از نظر بن مایههای شخصیتی، اسطورهای و فضاهای حماسی که در کار هست. اشورزنگهه کاملا ادامه بر حق فکرهای باستان است. یعنی در واقع او هویت ماست و بن مایههای ایرانی بودن که در پارسیان و من مورد توجه بود اینجا هم به شکل دیگری مورد توجه است.
گرچه تفاوتهای ظاهری هم وجود دارد مانند روایت اول شخص در پارسیان و من از دید سه نوجوان و روایت سوم شخص اشورزنگهه. البته اشورزنگهه به نحو پیچیده تری با تاریخ بهعنوان یک ماده خام مواجه میشود. او تاریخ را ضمن یکپارچه بودن، به حق میداند یعنی در واقع زمان در اشورزنگهه تکه تکه است و یکپارچگی و پیوستگی تاریخی ندارد. مثلا در فصل اول در 6000 سال پیش هستیم در فصل بعدی به فضای امروز میآییم و در فصل بعد به دوران عباسیان میرویم.
- بهطور مشخص چه اندازه از اسطورههای شاهنامه در این کتاب استفاده کرده اید؟
استفاده از اسطورههای شاهنامه در اشورزنگهه تقریبا شبیه به همان چیزی است که در پارسیان و من لحاظ شده است. در قسمت اول و دوم پارسیان و من مشخصا اساطیر شاهنامه حضور دارند و در قسمت سوم تاریخ ایران نقش آفرینی میکند. در واقع یک تقسیم بندی در پارسیان و من میان شاهنامه و تاریخ ایران داریم که همان تقسیم بندی در خود شاهنامه نیز هست.