براین اساس با افزایش تولید گوشت قرمز، مرغ و تخم مرغ و کاهش نسبی قیمت در بازار، دولت با خرید و ذخیرهسازی مواد پروتئینی مازاد نیاز بازار و ذخیرهسازی آن و عرضه محصولات ذخیرهسازی شده به هنگام افزایش تقاضا و سیر صعودی قیمت، ایجاد تعادل در بازار را دنبال میکند.
این در حالی است که تاکنون اجرای سیاستهای مذکور قادر به ساماندهی بازار یا جلوگیری از زیان تولیدکنندگان نبوده و با وجود عرضه مواد پروتئینی ذخیرهسازی شده به بازار، پس از افزایش تقاضا، همواره واردات به عنوان راهکار نهایی تامین نیاز مصرفکنندگان و ثبات نسبی قیمتها مورد توجه قرار گرفته است.
بررسی حجم، ارزش و ترکیب واردات انواع گوشت در سال86 بیانگر سهم تولید داخل و واردات در تامین نیاز بازار داخلی است. تازهترین آمار گمرک ایران از میزان واردات انواع گوشت قرمز و سفید در سال 86 حاکی است، از مجموع گوشت وارداتی کشور در سال گذشته 65 هزار و 244 تن به ارزش 183 میلیون و 256 هزار دلار انواع گوشت قرمز و بیش از 32 هزار و 695 تن به ارزش 54 میلیون و 944 هزار دلار به انواع گوشت مرغ و خروس یخزده اختصاص داشته است. همچنین در بین انواع گوشت قرمز حدود 26 تن به ارزش 27 هزار دلار به گوشت گوساله به صورت لاشه یا شقه یخ زده و 63 تن به ارزش 269 هزار دلار آن به لاشه و شقه بره تازه یا سرد شده اختصاص داشته است.
در سال گذشته حدود 85درصد از گوشت قرمز وارداتی به میزان 56 هزار و 924 تن و به ارزش 162 میلیون و 136 هزار دلار به گوشت گاو بیاستخوان یخزده اختصاص یافت که بدون احتساب حقوق و عوارض گمرکی قیمت متوسط آن با 250 تومان افزایش در هر کیلوگرم نسبت به سال 85 به ارزش 2 هزار و 644 تومان رسید. در بین انواع گوشت وارداتی قرمز، 63 تن و به ارزش 269 هزار دلار به انواع گوشت بره تازه یا سرد کرده اختصاص یافت که متوسط قیمت آن با 3 هزار و 962 تومان در هر کیلوگرم در بین گوشت وارداتی بیشترین میزان را دارا بود. این در حالی است که واردات این نوع گوشت در سال 85 صفر بود. همچنین در این مدت 25 تن انواع گوشت گوساله یخزده به ارزش 27 هزار دلار وارد کشور شد که متوسط قیمت هر کیلو گرم آن 987 تومان بوده و در بین گوشتهای وارداتی کمترین قیمت را داشته است.
در سال 85 مقدار 53 هزار و 68 تن گوشت قرمز و مرغ به ارزش 105 میلیون و 493 هزار یورو معادل 134 میلیون و 729 هزار دلار وارد کشور شد در حالی که این میزان در سال 86 با 6/84درصد افزایش در وزن و 77 درصد رشد در ارزش دلاری به رقم 97 هزار و 970 تن و به ارزش 168 میلیون و 885 هزار یورو معادل 238 میلیون و 201 هزار دلار رسید. در سال گذشته کشورمان 44 هزار و 902 تن انواع گوشت به ارزش 73 میلیون و 361 هزار یورو معادل 103 میلیون و 471هزار دلار بیشتر از سال 85 وارد کرد که این امر نشاندهنده نیاز بالای مصرف داخل به انواع گوشت و ضرورت تامین آن است.
اهمیت بالای غذایی گوشت قرمز و مرغ سبب شده که علاوه بر تولید سالانه
850 هزار تن گوشت قرمز و یک میلیون و 500 هزار تن گوشت مرغ در کشور- که به گواه بسیاری از کارشناسان با توجه به سرانه مصرف 12 کیلوگرمی گوشت قرمز این میزان تولید تا حدود بسیاری کفاف نیاز داخل را میدهد- بخشی از آن نیز هر سال بهمنظور مصارف صنعتی، تهیه فرآوردههای گوشتی و ذخیرهسازی آن جهت عرضه در بازار داخل در زمان کمبود این کالا از طریق واردات تامین شود، اما حجم واردات آن بدون آسیب رسانی به تولیدات داخل و نظارت بر قیمت عرضه شده در بازار مصرف با توجه به قیمت تمام شده واردات از جمله نکات مهم و مورد سؤال بسیاری از کارشناسان و صاحبنظران اقتصادی است.
آنها معتقدند واردات 30 تا 50هزار تن گوشت قرمز و واردات گوشت مرغ در حجم کم و در فصل کمبود این کالا در بازار داخل برای مصارف صنعتی و ذخیرهسازی نه تنها زیانبار نیست بلکه ضروری است ولی واردات بیش از آن قابل تأمل است.
به همین منظور گمرک ایران برای آگاهی بیشتر دستاندرکاران اقتصادی و مخاطبان درخصوص آخرین وضعیت، حقوق ورودی، قوانین و مقررات، آمار واردات گوشت قرمز و مرغ، کشورهای عمده صادرکننده این محصولات و کشورهای عمده خریدار این کالاها از کشورمان و شرکتهای واردکننده این محصول به کشور گزارشی تهیه کرده است.
بر اساس گزارش روابط عمومی گمرک ایران، باتوجه به اینکه گمرک ایران درخصوص چگونگی صادرات و واردات و همچنین مأخذ حقوق ورودی تابع قانون است، بنابراین تمامی مقررات مرتبط با واردات انواع گوشت نیز از طریق کمیته دائمی مقررات صادرات و واردات متشکل از نمایندگان وزارتخانههای بازرگانی، صنایع و معادن جهاد کشاورزی، امور اقتصاد ی و دارایی (گمرک ایران)، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، اتاق بازرگانی، صنایع و معادن، اتاق تعاون و ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز تدوین و پس از تصویب نهایی از طریق هیأت وزیران به گمرک ایران ابلاغ میشود.
واردات گوشت و مقررات مرتبط با آن براساس مقررات صادرات و واردات ورود انواع گوشت به کشور درصورت مغایر نبودن با موازین شرعی و رعایت ماده 7قانون دامپزشکی مصوب 1350 که بر اساس آن، واردات و صادرات این نوع محصولات باید با موافقت وزارت جهاد کشاورزی (سازمان دامپزشکی کشور) انجام شود، آزاد است.
برای رعایت موازین شرعی بازدید نمایندگان سازمانهای مرتبط، از کشورهای صادرکننده گوشت جهت اطمینان از ذبح انواع گوشت مطابق با موازین شرعی ضروری است. در بخش گوشت و احشای خوراکی، واردات گوشت خوک و متعلقات آن براساس موازین شرعی ممنوع است. همچنین براساس مقررات صادرات و واردات گوشت حیوانات از نوع گاو، تازه یا سرد کرده مشمول 4 درصد حقوق ورودی است و این میزان برحسب هر کیلوگرم که مربوط به قانون اصلاح قانون برنامه چهارم موسوم به تجمیع عوارض است، توسط گمرکات اجرایی دریافت میشود.
واردات گوشت حیوانات از نوع گاو به صورت منجمد نیز به صورت لاشه یا شقه گوساله به ازای هر کیلوگرم مشمول 4درصد حقوق ورودی و در غیراین صورت مشمول 15درصد حقوق ورودی است.
واردات گوشت حیوانات از نوع گاو، منجمد شده با استخوان و بیاستخوان مشمول 4 درصد حقوق ورودی و سود بازرگانی آن صفر است. از واردات گوشت حیوانات از نوع گوسفند یا بز تازه، سرد کرده یا منجمد 50درصد و از همین نوع گوشت بدون استخوان، 40 درصد ارزش آن به عنوان حقوق ورودی دریافت میشود.
واردات مرغ بریده نشده به صورت قطعات تازه یا سرد کرده مشمول 40 درصد و به صورت منجمد مشمول 4 درصد حقوق ورودی است.
با این وجود بررسیهای آماری نشان میدهد بیشترین میزان گوشت وارداتی در سال گذشته مشمول 4 درصد حقوق ورودی بوده و واردکنندگان با پرداخت این میزان حقوق ورودی نسبت به واردات این کالا اقدام کردهاند.
حقوق ورودی انواع گوشت به ازای هر کیلوگرم در سال 86 برای گوشت تازه یا سرد کرده سردست و سینه گاو با استخوان 4 درصد، گوشت ران گاو بیاستخوان تازه یا سرد کرده 4 درصد، سایر قطعات گوشت بیاستخوان تازه یا سردکرده از نوع گاو 4 درصد، گوشت حیوانات از نوع گاو، منجمد بهصورت لاشه یا شقه به غیراز گوساله 15درصد، گوشت گوساله به صورت لاشه یا شقه یخزده 4 درصد، گوشت ران گاو با استخوان یخزده 4درصد، گوشت سردست و سینه گاو با استخوان یخزده 4درصد، سایر قطعات گوشت با استخوان یخزده از نوع گاو 4درصد، گوشت ران گاو بیاستخوان یخزده 4 درصد، گوشت راسته گاو بیاستخوان یخزده 4 درصد بوده است.
بر همین اساس حقوق ورودی گوشت سردست و سینه گاو بیاستخوان یخزده 4 درصد، سایر قطعات گوشت بیاستخوان یخزده از نوع گاو 4درصد، لاشه و شقه بره تازه یا سردکرده 50 درصد و گوشت مرغ و خروس بریده نشده به صورت قطعات یخزده نیز 4درصد تعیین شده است.