همشهری آنلاین_رابعه تیموری: پهلوان از کاسبان بااخلاق و ریش سپیدان این محله بود، اما آنچه عزت او نزد اهالی این محله و دیگر محله‌های شهرری را دوچندان کرده، تلاش‌هایش برای تربیت نسل امروز کشتی ری است. او در طول ۶ دهه سکونتش در ری، برای رشد کشتی این شهر قدم‌های بسیاری برداشت و بر گردن کشتی این شهر دین بزرگی دارد. گزارش زیر شرح مختصری از زندگی این پهلوان است که از زبان شاگردانش شنیدیم:
مرحوم دامغانی‌نژاد حدود ۶۰ سال پیش همراه خانواده پدریش به شهرری آمد و در محله شیر و خورشید قدیم(هلال احمر فعلی) ساکن شد. آن زمان این محله هنوز برق‌کشی نشده بود و آب لوله‌کشی نداشت. پدر او «میراب» شهرداری شد و آب قنات را به آب‌انبارها و جوی‌های محله هدایت می‌کرد. خودش هم کارگر برق‌کشی اداره توانیر شهرری شد.
دامغانی‌نژاد در نخستین سال‌های سکونتش در ری، ذوق ورزش و عشق به دنیای ورزش پهلوانی را در وجودش احساس کرد و به تشک کشتی پا گذاشت. دامغانی‌نژاد نوجوان وقتی شنید که «ناصر محمدی» حریف تمرینی و مسابقه‌ای پهلوان تختی در کوچه شهید زنگنه فعلی به جوانان فنون کشتی می‌آموزد، به آنجا رفت و به شاگردی او درآمد. آن زمان از تشک‌های پلاستیکی بی‌خطر امروزی خبری نبود و دامغانی‌نژاد و دیگر کشتی‌گیران گونی‌های رویه برزنتی را در زمین‌های اطراف امامزاده ابوالحسن(ع) پراز کاه می‌کردند و روی آنها کشتی می‌گرفتند. دامغانی‌نژاد هر شب پس از تمرینات خسته و عرق کرده با آرنج و زانوهایی که بر روی برزنت خشک و ضخیم زخمی می‌شد، به خانه بر می‌گشت و فردای آن روز همین که نوبت کاریش در اداره برق به پایان می‌رسید، جلوتر از بقیه در تمرینات حاضر می‌شد.
- شهریه ماهانه ۵ ریال بود
مدتی بعد پهلوان محمدی در خیابان حرم زورخانه‌ای باز کرد و اسم «بابک» پسر پهلوان تختی را روی آن گذاشت. شهریه زورخانه بابک ماهانه ۵ ریال بود. یک روز محمدی برای شاگردانش مسابقه‌ای‌ترتیب داد و جایزه برنده را معاف شدن از شهریه قرار داد که جایزه وزن ۵۸کیلوگرم نصیب دامغانی‌نژاد، شاگرد پهلوان‌منش ورفیق گرمابه و گلستان محمدی شد.
در مسابقات مختلف کشور کشتی‌گیران باشگاه بابک از حریفان قدر و مقام‌آوران تشک حساب می‌شدند و هر وقت اسم کشتی گیرانی مانند دامغانی‌نژاد به میان می‌آمد، رقبایش می‌دانستند که مسابقه‌ای نفسگیر در پیش دارند. مدتی بعد پهلوان تختی مرحوم، در زمینی که از یکی از شازده‌های محله دولت‌آباد خریده بود، باشگاهی تأسیس کرد و اداره آن را به محمدی سپرد. محمدی هم مدیریت باشگاه بابک را به شاگردش دامغانی‌نژاد واگذار کرد.
پس از آن با رشد کشتی ری و ورود امکاناتی مانند تشک‌های استاندارد امروزی به باشگاه‌های شهر ری، باشگاه بابک هم مجهز شد و بسیاری از قهرمانان آن دوره در آن به مربیگری پرداختند. این باشگاه کوچک که در مدت دراز فعالیتش نام‌آوران بسیاری مانند عباس علمدار، علی رنجبر و اسماعیل پرقویی را به ورزش حرفه‌ای کشور معرفی کرد، چند سال پیش به سبب کمبود فضا فروخته شده و جزئی از یک ملک تجاری خیابان حرم شده است.
- سقفی برای لحظه‌های دلتنگی
مرحوم علی‌اکبر دامغانی‌نژاد اواخر عمر بابرکتش با شراکت ۲ نفر از دوستانش در محله دولت‌آباد باشگاه تختی را راه‌اندازی کرد که اکنون جزو باشگاه‌های قهرمان‌پرور شهرری به شمار می‌آید. پهلوان کشتی‌گیر ری از درآمد فروشگاه لوازم الکتریکی و مهارتش در رشته برق امرار معاش می‌کرد و این باشگاه سقفی بود که موقع دلتنگی سری به آنجا می‌زد و یاد روزهای قدیم را زنده می‌کرد.
زمانی که علی اکبردامغانی‌نژاد به تشک کشتی پا گذاشت، پدرش مانند بسیاری از مردم آن زمان چندان به آینده این رشته خوشبین نبود، اما او که پدر ۱۱ فرزند دختر و پسر بود، دلش می‌خواست ۷ پسرش با دنیای کشتی بیگانه نباشند. ولی در میان فرزندان آقا علی‌اکبر فقط «احمد» جا پای پدر گذاشته است. او کارشناس تربیت‌بدنی و داور بین‌المللی رشته کشتی است و باشگاه تختی را هم مدیریت می‌کند.
پهلوان دامغانی‌نژاد در سال ۱۳۹۶ از دنیا رفت. در این سال جامعه کشتی کشور پهلوانان نامدار زیادی مانند پهلوان دامغانی‌نژاد، «عباس زندی»، قهرمان کشتی آزاد جهان و سرمربی سابق تیم‌ملی، «ناصر گیوه‌چی» دارنده مدال نقره المپیک و سرمربی تیم‌ملی، «ابوالفضل انوری» دارنده مدال‌های برنز جهان و بازی‌های آسیایی و ده‌ها قهرمان و پهلوان دیگر را از دست داد و بارها داغدار شد.
- حسرت‌های پهلوان
سفارش‌ها و راهنمایی‌های پهلوان آویزه گوش شاگردانش است. «علیرضا رضازاده» از شاگردان مرحوم دامغانی‌نژاد است. او می‌گوید: «استاد گسترش ورزش را یکی از بهترین راه‌های پیشگیری از انحراف و اعتیاد جوانان می‌دانست و همیشه می‌گفت اگر به جای هر قهوه‌خانه یک باشگاه ورزشی در محله‌ها ساخته شود، جوانان وقت و زندگی‌شان را با سرگرمی‌های ناسالم پر نمی‌کنند.»
رضازاده تعریف می‌کند: «پهلوان در رشته کشتی مو سپید کرد، ولی باز هم احساس می‌کرد نتوانسته دینش به ورزش ری را ادا کند. او همیشه افسوس می‌خورد که استعداد جوانان ری نادیده گرفته می‌شود و معتقد بود این شهر جوانان مستعدی مانند حمید سوریان کم ندارد.» «امیر قربانی» از جوانان هم‌محله‌ای و شاگردان مرحوم دامغانی‌نژاد است. او می‌گوید: «پهلوان از کاسبان منصف و بااخلاق محله هلال‌احمر بود و اهالی به او احترام زیادی می‌گذاشتند.»
مرحوم دامغانی‌نژاد در دوران کهنسالی با آنکه پا به سن گذاشته بود، قد و قامت ورزیده‌اش ورزشکار بودنش را به خوبی نشان می‌داد. قربانی می‌گوید: «من برای داشتن هیکلی مناسب از مواد خاصی استفاده می‌کردم که بر سلامتیم اثر گذاشته بود. پهلوان وقتی این موضوع را از پدرم شنید، به دیدنم آمد و با اصرار از من خواست به کشتی بپردازم و با ورزش بدنم را تقویت کنم. پهلوان جوانان محله را مثل فرزندانش دوست داشت.»
- نخستین باشگاه‌های ورزشی شهرری
حدود ۸ دهه پیش که کشتی قهرمانی کشور رونق گرفت، در شهرری ورزشگاهی امروزی وجود نداشت و جوانانی که به این رشته ورزشی علاقه پیدا می‌کردند در زورخانه‌ها و در کنار ورزش زورخانه‌ای به تمرین کشتی می‌پرداختند. در سال ۱۳۲۸ «سیدعلاء‌الدین معینی» شهردار وقت شهرری یکی از کاروانسراهای شهر را به‌عنوان محل کشتی و تمرین کشتی‌گیران ری تعیین کرد، ولی رفت‌وآمد کاروان‌های تجاری به این محل و مشکلاتی که در پی این رفت و آمدها به وجود آمد، سبب شد کشتی‌گیران از این مکان استقبال نکنند و در زورخانه‌ها به تمرین بپردازند.
پهلوان «محمود زمانی» مؤسس نخستین باشگاه کشتی ری است که مانند بسیاری از باشگاه‌های کنونی شهرری به ۲ اتاق کوچک خلاصه می‌شد. در این باشگاه کشتی‌گیران روی گونی‌های زبر و خشن پر از کاه با هم سرشاخ می‌شدند. نخستین باشگاه مدرن و امروزی شهرری باشگاه «شهنام» سابق(بابک) است که مرحوم «ناصر محمدی» تأسیس و اداره آن را به مرحوم علی‌اکبر دامغانی‌نژاد سپرد. در این باشگاه پهلوان «عبدالله زارع» مربیگری می‌کرد و خیلی زود به اسم و آوازه رسید.
چند سال پس از راه‌اندازی باشگاه بابک، پهلوان زمانی باشگاه کوچک خود را تجهیز و رشته‌های دیگری مانند ورزش زورخانه‌ای، تنیس و بدنسازی را در آن دایر کرد. باشگاه بابک و این باشگاه که در میدان شهرری فعالیت می‌کرد، کشتی ری را بلندآوازه کردند و استعداد جوانان ری را به جامعه کشتی کشور شناساندند.
نظر شما