پژوهشگران در بیش از 10 غار منقوش متعلق به دوره پارینه سنگی (دوره دوم عصر حجر) مشاهده کردند که این اماکن بهطور طبیعی قابلیت آن را دارند که صداها را طنین دار و با قدرت بیشتر منعکس کنند. از میان این غارها میتوان به غار مشهور نیاکوس (Niaux) در یکی از محوطههای باستانی کشور فرانسه اشاره کرد که در آن اتاق بزرگی وجود دارد به نام سالن نویر(Salon Noir). این اتاق که میان کاربرد آن با عبادتگاههای رمیان نخستین شباهتهای زیادی وجود دارد، مهمترین نقاشیهای دوران پارینهسنگی را در خود جای داده و در واقع بخشی از غار نیاکوس است که قابلیت طنیندار کردن صداها را دارد.
«لژور رزنیکوف» یکی از استادان موسیقی و صداشناسی (آکوستیک) دانشگاه پاریس، مسئول انجام این تحقیقات است و میگوید: بهنظر میرسد دیوارهای نقاشی شده غارها حکم پردهای را داشتهاند که در پسزمینه صحنه اجرای مراسم مهم و مذهبی قرار میگرفته است؛ حتی شواهدی وجود دارد که نشان میدهد تصاویر نقش شده با نوع مراسمی که در آن محل اجرا میکردند، ارتباط داشته است.
رزنیکوف این پدیده را نخست در سال 1983 هنگام بازدید از غار لپورتل(Le Portel) مشاهده کرد و به گفته خودش همانجا این سؤال ذهنش را درگیر کرد که آیا ممکن است میان صداهای شفافی که در بعضی از اتاقکهای غارها تولید میشود و نقشهای تزئینی آنها ارتباطی وجود داشته باشد؟ وی از آن زمان تاکنون تحقیقاتش را در بیش از 10 غار باستانی فرانسه که میان 15 تا 25 هزار سال قدمت دارند، دنبال کرد و در نهایت به این نتیجه رسید که مردم در آن زمان مراسم مهم خود را همراه با موسیقی اجرا میکردهاند و این نگارهها بیش از آنکه برای هنرنمایی نقش شده باشند، جنبه مذهبی دارند.
«پائول پتیت» یکی از باستانشناسها و استادان دانشگاه شفیلد است که مدتهاست درباره غارهای منقوش پژوهش میکند. او درباره نظریه رزنیکوف میگوید: این تئوری میتواند ناشناختههای بسیاری را درباره تصاویر غارها و دلیل قرار گرفتن هر نقشی در جایگاهی که برای آن انتخاب شده، روشن کند. در برخی از این غارها میبینیم همه تصاویر بهصورت گروهی در یک جای مشخص نقش شدهاند.
مسلما این تجمع نمیتواند بیدلیل باشد آن هم در حالی که بسیاری از دیوارهای همان غار که بهنظر میرسد برای کشیدن نقاشی بسیار مناسب بوده، خالی از هر نقشی رها شدهاند و در عوض نقشها در جاهایی تجمع مییابند که صداها با طنین و قدرت بیشتری به گوش میرسند؛ آلات موسیقیای چون فلوت و شیپورهای ساخته شده از استخوان حیوانات و عاج فیل که بهصورت ریتمیک تولید صدا میکردند در تصاویر غارها به چشم میخورد.
در معدودی از این نقشها زنانی در حالت انجام حرکاتی که مفهوم آن به روشنی مشخص نیست، دیده میشوند. حرکات آنها که بیشباهت به حالات ساحرهها نیست، حکایت از انجام مراسمی مذهبی و آیینی دارد.
National Geographic news