او در نطق استعفایش سخنان احساسی و غمانگیزی به زبان آورد و با بغضی در گلو و چشمانی اشکبار گفت که خود را فدای آینده ملت پاکستان میکند. اما در پاکستان کسی به حرفهای او اعتنا نکرد و عده ای حتی پیش از پایان یافتن نطق تلویزیونیاش به خیابانها ریختند و به پایکوبی پرداختند.
این رویداد پیامدهای بسیاری برای آینده پاکستان و کل منطقه خواهد داشت. اما از همه اینها مهمتر، این اتفاق بهعنوان رویدادی مهم و دورانساز در تاریخ پاکستان ثبت خواهد شد.
روز دوشنبه هفته گذشته از اولین ساعات روز، رسانههای داخلی پاکستان و بنگاههای خبری جهانی مانند بیبیسی، لحظهبه لحظه از سخنرانیای خبر میدادند که پرویز مشرف قرار بود از تلویزیون و بهطور مستقیم خطاب به مردم پاکستان ایراد کند.
با وجود این مقدمهسازی هیجانی، کسی در پاکستان و البته در جهان از شنیدن خبرخروج ژنرال از قدرت حیرتزده نشد. مدتها بود که همه این لحظه را پیشبینی میکردند و تنها درمورد زمان دقیق آن تردید داشتند. واقعیت این است که دوران مشرف در فوریه سالجاری میلادی و بعد از انتخابات پارلمانی به پایان رسید، اما احزاب مخالف دولت که در این انتخابات به قدرت رسیدند به جای درخواست یا اقدام فوری برای کنار زدن مشرف، این واقعه را تا امروز به تاخیر انداختند تا شاید از بروز تحولات پیشبینی نشده بعد از آن جلوگیری کنند و سرانجام با علنی کردن موضوع استیضاح، او را وادار به کنارهگیری کردند.
دولت ائتلافی متشکل از احزاب مخالف پاکستانی تا روز دوشنبه به او مهلت داده بودند تا درباره آیندهاش تصمیم بگیرد. اما روز یکشنبه با ورود یک فروند هواپیمای مخصوص خاندان سلطنتی سعودی به فرودگاه چاکالا در اسلامآباد، تقریبا برای همه مشخص شد که مشرف میرود.
مقامات سعودی، از چند روز پیش برای گفتوگو درباره آینده مشرف در پاکستان بودند. فرستادگان عربستان یک دهه پیش و در زمانی که مشرف علیه مقامات شریف کودتا کرد هم برای انجام همین کار وارد پاکستان شدند و سرانجام موفق شدند نواز را با خود ببرند. او یک دهه را در تبعید در عربستان و امارات گذراند و حالا جایش را با مشرف عوض میکند.
مشرف در نطق تلویزیونی خود هیچ اشارهای به جزئیات برنامه آیندهاش بعد از کنارهگیری از قدرت نکرد و معلوم نشد که آیا از پاکستان خارج میشود یا نه. او بعد از این سخنرانی در کاخ ریاستجمهوری مورد تکریم گارد احترام قرار گرفت و با فرماندهانش دست داد و مسئولیت را به رئیس سنا واگذار کرد.
بسیاری از رهبران دولت ائتلافی پاکستان، احتمال محاکمه مشرف به اتهاماتی که در متن استیضاح او آمده بود را رد نکردهاند. اما برخی گزارشهای موثق حکایت دارد که او بعد از دریافت تضمین از داخل و خارج کشور برای محاکمه نشدن، استعفا داده است. اینکه او بعد از ادای سخنرانی مورد تکریم گارد احترام ارتش قرار گرفت نشان میدهد که ارتش پاکستان اگرچه با درایت تمام تصمیم گرفت در این روند مداخلهای نداشته باشد، اما به مخالفان هم نشان داد که از ژنرال سابق خود حفاظت خواهد کرد.
مخالفان مشرف که اکنون دولت ائتلافی پاکستان را در دست دارند، دو هفته پیش با اعلام فهرستی از اتهامات علیه مشرف شامل تصاحب غیرقانونی قدرت در سال 1999، رویارویی با شبهنظامیان مسجد لال در اسلامآباد که سال گذشته انجام شد و سیاست طرفداری از آمریکا، تصمیم به استیضاح او گرفتند. او با دیدن فضای حاکم بر پارلمانهای ایالتی و همچنین نشانههایی که ارتش از خود بروز داد و حاکی از حمایت نکردن از ژنرال بود، تصمیم به کنارهگیری از قدرت گرفت. آمریکا هم استیضاح مشرف را مسئله داخلی مربوط به کشور پاکستان خواند و اعلام بیطرفی کرد که البته چیزی از امضای حکم برکناری مشرف کم نداشت. کاندولیزا رایس حتی اوایل هفته گذشته اعلام کرد که موضوع پناهندگی مشرف به آمریکا مطرح نیست و واشنگتن چنین طرحی ندارد.
روز دوشنبه هفته گذشته از اولین ساعات روز، رسانههای داخلی پاکستان و بنگاههای خبری جهانی مانند بیبیسی، لحظهبه لحظه از سخنرانیای خبر میدادند که پرویز مشرف قرار بود از تلویزیون و بهطور مستقیم خطاب به مردم پاکستان ایراد کند.
با وجود این مقدمهسازی هیجانی، کسی در پاکستان و البته در جهان از شنیدن خبرخروج ژنرال از قدرت حیرتزده نشد. مدتها بود که همه این لحظه را پیشبینی میکردند و تنها درمورد زمان دقیق آن تردید داشتند. واقعیت این است که دوران مشرف در فوریه سالجاری میلادی و بعد از انتخابات پارلمانی به پایان رسید، اما احزاب مخالف دولت که در این انتخابات به قدرت رسیدند به جای درخواست یا اقدام فوری برای کنار زدن مشرف، این واقعه را تا امروز به تاخیر انداختند تا شاید از بروز تحولات پیشبینی نشده بعد از آن جلوگیری کنند و سرانجام با علنی کردن موضوع استیضاح، او را وادار به کنارهگیری کردند.
دولت ائتلافی متشکل از احزاب مخالف پاکستانی تا روز دوشنبه به او مهلت داده بودند تا درباره آیندهاش تصمیم بگیرد. اما روز یکشنبه با ورود یک فروند هواپیمای مخصوص خاندان سلطنتی سعودی به فرودگاه چاکالا در اسلامآباد، تقریبا برای همه مشخص شد که مشرف میرود.
مقامات سعودی، از چند روز پیش برای گفتوگو درباره آینده مشرف در پاکستان بودند. فرستادگان عربستان یک دهه پیش و در زمانی که مشرف علیه مقامات شریف کودتا کرد هم برای انجام همین کار وارد پاکستان شدند و سرانجام موفق شدند نواز را با خود ببرند. او یک دهه را در تبعید در عربستان و امارات گذراند و حالا جایش را با مشرف عوض میکند.
مشرف در نطق تلویزیونی خود هیچ اشارهای به جزئیات برنامه آیندهاش بعد از کنارهگیری از قدرت نکرد و معلوم نشد که آیا از پاکستان خارج میشود یا نه. او بعد از این سخنرانی در کاخ ریاستجمهوری مورد تکریم گارد احترام قرار گرفت و با فرماندهانش دست داد و مسئولیت را به رئیس سنا واگذار کرد.
بسیاری از رهبران دولت ائتلافی پاکستان، احتمال محاکمه مشرف به اتهاماتی که در متن استیضاح او آمده بود را رد نکردهاند. اما برخی گزارشهای موثق حکایت دارد که او بعد از دریافت تضمین از داخل و خارج کشور برای محاکمه نشدن، استعفا داده است. اینکه او بعد از ادای سخنرانی مورد تکریم گارد احترام ارتش قرار گرفت نشان میدهد که ارتش پاکستان اگرچه با درایت تمام تصمیم گرفت در این روند مداخلهای نداشته باشد، اما به مخالفان هم نشان داد که از ژنرال سابق خود حفاظت خواهد کرد.
مخالفان مشرف که اکنون دولت ائتلافی پاکستان را در دست دارند، دو هفته پیش با اعلام فهرستی از اتهامات علیه مشرف شامل تصاحب غیرقانونی قدرت در سال 1999، رویارویی با شبهنظامیان مسجد لال در اسلامآباد که سال گذشته انجام شد و سیاست طرفداری از آمریکا، تصمیم به استیضاح او گرفتند.
او با دیدن فضای حاکم بر پارلمانهای ایالتی و همچنین نشانههایی که ارتش از خود بروز داد و حاکی از حمایت نکردن از ژنرال بود، تصمیم به کنارهگیری از قدرت گرفت. آمریکا هم استیضاح مشرف را مسئله داخلی مربوط به کشور پاکستان خواند و اعلام بیطرفی کرد که البته چیزی از امضای حکم برکناری مشرف کم نداشت. کاندولیزا رایس حتی اوایل هفته گذشته اعلام کرد که موضوع پناهندگی مشرف به آمریکا مطرح نیست و واشنگتن چنین طرحی ندارد.