همشهری آنلاین _ زهرا بلندی: به تازگی فعالیت خود را به‌عنوان نخستین پیشخوان خدمات کسب و کار در منطقه ۱۹ آغاز کرده است. مرکز تسهیل و توسعه کسب و کار اجتماعی (توتیا) که با هدف اشتغالزایی و توانمندسازی شهروندان راه‌اندازی شده و به ارائه خدمات مشاوره‌ای تخصصی در حوزه کسب و کار، توسعه مشاغل خانگی، ایجاد زمینه اشتغال برای نیازمندان و خانواده‌های کمتربرخوردار و حمایت از کسب و کارهای استارتاپی به شهروندان می‌پردازد.
فعالیت مرکز تسهیل و توسعه کسب و کار اجتماعی (توتیا) در منطقه ۱۹ به تازگی آغاز شده و تردد محدود شهروندان نشان می‌دهد که هنوز بسیاری نسبت به آن شناخت کافی ندارند. حیاطی نسبتاً بزرگ ورودی مرکز است که امکان ایجاد بازارچه‌های خوداشتغالی را دارد. برای هریک از واحدهای ارائه مشاوره‌های حقوقی، مرکز کسب و کار و خدمات کارآفرینی، واحد مددکاری اجتماعی و خدمات بیمه‌ای اتاقی مجزا اختصاص داده شده تا به فعالیت‌های مرتبط بپردازند.
«وحید فرهودی» کارآفرین برتر و موفق کشور که مدیریت این مرکز را برعهده دارد با اشاره به اینکه اوایل سال ۱۴۰۰ با مجموعه شهرداری آشنا شده و به پیشنهاد این مرکز از اردیبهشت چنین جایی را برای توانمندسازی شهروندان راه‌اندازی کرده، می‌گوید: «این مرکز با هدف آموزش و ارتقای توانمندی‌های شهروندان با همکاری تسهیلگران توسعه کسب وکار و توانمندسازی محله‌محور راه‌اندازی شده که ارائه مشاوره تخصصی در حوزه کسب و کار، راه‌اندازی و توسعه مشاغل خانگی، ترغیب شهروندان منطقه به عضویت در گروه‌های محلی و بهره‌مندی از خدمات مرکز، ایجاد زمینه اشتغال برای افراد نیازمند و خانواده‌های کمتربرخوردار، حمایت از کسب و کارهای استارتاپی، ایجاد دفتر مددکاری اجتماعی و مشاوره شغلی و کاریابی و راه‌اندازی بازارچه هفتگی در محوطه مجتمع نمونه‌هایی از خدمات آن محسوب می‌شوند.»
راه‌اندازی صندوق‌های خرد محلی موضوع مهمی است که فرهودی با اشاره به آن می‌گوید: «در حال حاضر ۵ صندوق ۱۵۰ میلیون تومانی ۱۵ نفره در این مرکز ایجاد شده که در مرحله معرفی به بانک هستند. افراد برای گرفتن وام معمولاً به سرمایه نقدی، ضامن یا پروانه کسب نیاز دارند، اما در این صندوق شهروندان بدون نیاز به این موارد و خودشان به‌عنوان سرمایه‌های اجتماعی که با ایده و تعهد اخلاقی قرار است ایجادکننده شغل باشند، متقاضی دریافت وام می‌شوند.»
- ارائه ۶۰ درصد تعهد شغلی
اینجا با هزارمتر مساحت بزرگ‌ترین مرکز توتیا در شهر تهران است که ظرفیت ارائه خدمات آموزشی به حداقل ۱۲۰ نفر را دارد. فرهودی با بیان این موضوع درباره دیگر خدمات متنوع این مرکز می‌گوید: «علاوه بر واحدهای مشاوره حقوقی، کارآفرینی، بیمه و مددکاری اجتماعی، ۶ کارگاه، سالنی بزرگ و یک کلاس مجهز نیز در این مرکز وجود دارد که ایجاد فضایی با تجهیزات کامل برای تولید محتوای استارتاپ‌های جامعه محلی، راه‌اندازی کافه کسب و کار به‌عنوان پاتوقی برای بیان ایده‌ها، برپایی بازارچه‌های خوداشتغالی، برگزاری دوره‌های آموزشی و... جزء برنامه‌های مهمی هستند که قرار است در این فضاها اجرا شود. اولویت استفاده از خدمات این مرکز برای ساکنان منطقه ۱۹ است، اما دیگر مناطق جنوبی همجوار هم می‌توانند از خدمات مرکز بهره‌مند شوند.»
فرهودی با اشاره به اینکه بیشتر افرادی که به اینجا مراجعه می‌کنند نیازمند مشاوره‌های فردی و شغلی هستند تا بتوانند کسب وکاری مطمئن و رو به رشد راه‌اندازی کنند، می‌گوید: «ما در اینجا قبل از مشاوره شغلی شهروندان را در کسب مهارت‌های زندگی و خودشناسی و شناخت ابعاد شخصیتی کمک می‌کنیم تا با پایه قوی‌تر در مسیر شغلی حرکت کنند. دریافت مشاوره در مراکز شخصی هزینه زیادی می‌طلبد. این درحالی است که اینجا خدمات کاملاً رایگان است. این نوع اشتغالزایی با بیش از ۶۰ درصد تعهد شغلی به‌خصوص برای افراد آسیب‌دیده بسیار مؤثر است.
این درحالی است که در نقاط حاشیه‌ای تاکنون آن‌طور که باید حرکتی به این شکل صورت نگرفته است.» این کارآفرین موفق و دکترای رشته مدیریت کسب و کار که سال‌هاست در حوزه مشاوره کسب و کار فعالیت دارد و در اداره شرکت‌های مختلف کسب و کار فعال است، حضور بنکدارهای بزرگ بازار میوه، بازار پرده، بازار اسباب‌بازی و... را از ویژگی‌های مهم منطقه ۱۹ می‌داند و می‌گوید: «این افراد می‌توانند از یک‌سو راهنماهای خوبی برای کسب و کارهای نوپا باشند و از سوی دیگر خودشان در طرح آموزش جامع صنفی محله قرار می‌گیرند. برقراری ارتباط با این گروه و برگزاری دوره‌های آموزشی برای بهبود وضعیت آنها در کسب درآمد و مشتری‌مداری و... از دیگر برنامه‌های ماست.»
- همه کارآفرین می‌شویم
بانویی جوان در دفتر مشاوره بیمه و مددکاری در حال پاسخگویی به سؤال‌های یکی از مراجعان است که سراغش می‌رویم. «فاطمه علیزاده» لیسانس علوم اجتماعی که پیش از این در خانه هلال منطقه ۱۲ فعالیت داشته است درباره حضورش در اینجا می‌گوید: «از طریق همکاران صندوق امید با مرکز توتیا آشنا شدم و از ۲ ماه پیش فعالیتم را در اینجا شروع کردم. افرادی که نیازمند سرمایه برای کسب و کار هستند با طرح و ایده‌های خودشان برای دریافت مشاوره و حمایت مالی به توتیا مراجعه می‌کنند و از خدمات آن بهره‌مند می‌شوند.»
علیزاده به استقبال زیاد شهروندان از صندوق‌های خرد محلی اشاره می‌کند و می‌گوید: «اعضای هریک از صندوق‌ها با هم در فضایی مطلوب به راه‌اندازی یک شغل می‌پردازند.» او توتیا را یک فرصت برای اهالی منطقه ۱۹ به‌خصوص قشر جوان می‌داند و می‌گوید: «هنوز بسیاری از وجود چنین جایی اطلاع ندارند و شناساندن آن به مردم مستلزم اطلاع‌رسانی بیشتر است.» وی از علاقه‌اش به کارگاه تولید جلبک و گلخانه‌ای که در یکی از اتاق‌ها ایجاد شده، می‌گوید و اضافه می‌کند: «با وجودی که در واحد مشاوره بیمه و مددکاری فعالیت می‌کنم، اما با شعار اصلی مرکز که «همه باید در اینجا کارآفرین شوند» طی این مدت کوتاه روش تولید جلبک، درست کردن آب دریا و برداشت آن و... را یاد گرفته و در این زمینه هم فعالیت می‌کنم. نه تنها من، بلکه نگهبان مجموعه هم در اداره گلخانه مهارت کسب کرده است.»
- توتیا، سرآغاز تولید و کسب و کار
فعالیت ۴ کارگاه از ۶ کارگاه موجود در این مرکز با حضور تولیدکنندگان آغاز شده است. نخستین غرفه محل تولید بسته‌های مراسم‌ترحیم و شادی است، غرفه دوم و سوم به‌ترتیب به تولید صنایع‌دستی چوبی و محصولات چرمی اختصاص داده شده و غرفه آخر کارگاه گلخانه خانگی و تولید جلبک است. صدای اره و بوی براده‌های چوب ما را به کارگاه صنایع‌دستی چوبی می‌کشاند. «امیر شاهمراد» اداره‌کننده این کارگاه است.
این جوان ۳۰ ساله با اشاره به اینکه رشته تحصیلی‌اش ساخت و تولید است و از ۲ ماه قبل با این مرکز آشنا شده است، می‌گوید: «پس از مدتی فعالیت در پالایشگاه از ۲ سال قبل تصمیم گرفتم کار شخصی‌ام را در حوزه تولید صنایع چوبی شروع کنم. در آموزشگاه فنی و حرفه‌ای کار را یاد گرفتم و همانجا هم شروع به کار کردم. در شبکه مجازی و سایت‌های تبلیغاتی دنبال فضایی کارگاهی برای کار بودم که با اینجا آشنا شدم.» شاهمراد با اشاره به اینکه با بودجه‌ای که داشته برای گرفتن فضای کارگاهی باید خارج از تهران می‌رفته، می‌گوید: «توتیا بهترین راه‌حل بود و با قیمتی بسیار مناسب توانستم در نزدیکی محل سکونتم به کار مورد علاقه‌ام بپردازم. راه‌اندازی مرکز توتیا، کارآفرینی و ایجاد شغل را برای جوانانی مثل من که ساکن مناطق جنوبی هستند خیلی راحت کرده است. با استقرار در اینجا صنایع‌دستی، ظروف و ملزومات چوبی تولید می‌کنم و آنها را در صفحه اینستاگرامی‌ام عرضه می‌کنم و می‌فروشم.»
- آشنایی شهروندان با هنر چرم‌دوزی
«سولماز محمودی‌نسب» دیگر تولیدکننده جوان حاضر در این مجموعه است که با هدف آموزش هنر چرم‌دوزی به علاقه‌مندان در یکی از کارگاه‌ها مستقر شده است. او از اینجا به‌عنوان فضایی برای توانمندسازی جوانان یاد می‌کند و می‌گوید: «چرم‌دوزی را ۶ سال پیش با ثبت‌نام در یک کارگاه چرم‌دوزی در سرای محله یاد گرفتم و با پیشرفت خوبی که داشتم خیلی زود کارم را در حوزه تدریس شروع کردم، اما تا حدودی در بخش تولید هم فعالیت می‌کنم.» این ساکن منطقه ۱۶ با اشاره به اینکه با شیوع کرونا مدتی در کارش وقفه ایجاد شده بود، اما با شرایط خوبی که توتیا برای او و دیگر جوانان ساکن جنوب شهر فراهم کرده دوباره کارش را شروع کرده است، می‌گوید: «یکی از نقاط مثبت توتیا این است که در فضایی در دل محله و در محل گذر اهالی ایجاد شده که آنها را به استفاده از این خدمات ترغیب می‌کند.»
- تولید جلبک، یک کسب و کار خرد
کارگاه تولید جلبک و گلخانه یکی از کارگاه‌های جذاب این مرکز است که توسط مدیر مرکز اداره می‌شود. چند مخزن تولید جلبک در اتاق قرار گرفته و جعبه‌هایی که بذر سبزی در آنها کاشته شده هم در بخش دیگر اتاق قرار گرفته‌اند. فرهودی که مدت‌هاست در بخش تولید جلبک فعالیت دارد، با بیان اینکه هدفش از ایجاد این کارگاه آشنا کردن اهالی مناطق جنوبی با کسب و کارهای جدید است، می‌گوید: «جلبک یا سوپرفود می‌تواند به‌عنوان کسب وکاری خانگی تولید شود. از این جلبک می‌توان در خوراک، شربت موهیتو، ماسک صورت که حالت لیفت‌دهندگی دارد، تولید صابون، شامپو و کرم و... استفاده کرد.» وی ادامه می‌دهد: «ما الان داخل اتاق بدون نور طبیعی در حال پرورش برخی گیاهان هستیم.
در کشاورزی شهری طرحی با عنوان هرخانه یک گلخانه داریم و در فضایی ۶ متری می‌توانیم سبزی مصرفی را تولید کنیم که عرضه آنها نیازمند بازاریابی خاصی نیست و به راحتی انجام می‌شود.» این کارآفرین موفق با اشاره به اینکه با موضوع پرورش جلبک از طریق مقالات علمی آشنا شده است، می‌گوید: «پس از آن با ۲ـ ۳ نفر از دوستانی که در حوزه زیست‌شناسی تحصیل کرده بودند در دانشگاه علوم پزشکی تهران در این زمینه صحبت کردم و نهایتاً توانستم واردات این جلبک را داشته باشم و آن را تکثیر کنم. چنین کارهایی می‌تواند معیشت یک خانواده را تأمین کند، به همین دلیل قرار است در اینجا علاقه‌مندان را با این نوع کار آشنا کنیم.»
- پاسخ به دغدغه‌های جوانان و بانوان سرپرست خانوار
ایجاد شغل برای جوانان و بانوان سرپرست خانوار بیکار و جویای کار جزء موضوعات مهم و قابل بحث در منطقه ۱۹ است که به نظر می‌رسد راه‌اندازی مرکز توتیا می‌تواند در پاسخ به آن مؤثر باشد.
معاون امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری منطقه ۱۹ با بیان این موضوع می‌گوید: «این مرکز با همکاری تسهیلگران توسعه کسب و کار شکل گرفته و در قالب طرح آموزش و ارتقای توانمندی‌های برنامه‌ریزی شده و تسهیلگری، توسعه کارآفرینی و توانمندسازی کسب و کارهای اجتماعی فعالیت می‌کند. توتیا امکان استقرار دفتر مشاوره، دفتر تسهیلگری، دفتر تسهیلات ویژه کارآفرینان، سالن گفت‌وگو، بازارچه خوداشتغالی و کارگاه‌هایی را که به‌صورت آموزشی و آزمایشی در مرکز فعالیت می‌کنند فراهم کرده و در هریک از بخش‌ها به شهروندان خدمات می‌دهد.»
«مهدی بصیری» با اشاره به اینکه مرکز تسهیل و توسعه کسب و کار اجتماعی بخشی از مدل سازمان خدمات اجتماعی معاونت کارآفرینی در حوزه توسعه کسب و کار است، می‌گوید: «براساس بانک اطلاعاتی که در حوزه مشاغل خانگی وجود دارددرصدد ارائه خدمات به شهروندان هستیم. شهروندان ساکن منطقه ۱۹ و دیگر مناطق جنوبی همجوار، با اولویت‌بخشی ویژه به ساکنان منطقه ۱۹، می‌توانند برای استفاده از خدمات به مرکز توتیا مراجعه کنند.»
- تجربه موفق کارآفرینی با توتیا
همیشه دوست داشتم خودم تولیدکننده باشم و مرکز توتیا این امکان را برایم فراهم کرد. «سوسن بیرنگ» بانوی ۴۷ ساله ساکن محله شریعتی شمالی با بیان این موضوع می‌گوید: «سال‌های زیادی است که در کارگاه‌های تولیدی مختلف در حوزه خیاطی فعالیت می‌کنم و همیشه آغاز یک کار شخصی و ایجاد شغل برای دیگر شهروندان بزرگ‌ترین هدفم بود که به راحتی نمی‌توانستم آن را محقق کنم.» این خیاط باتجربه با اشاره به اینکه به دلیل ۴ سال فعالیت در کارگاه تولید سیسمونی مهارت خاصی در این زمینه کسب کرده است، می‌گوید: «توسط یکی از بستگانم با چنین مکانی در محله شریعتی آشنا شدم و بعد از دریافت مشاوره شغلی و حقوقی برای دریافت وام از صندوق اقدام کردم.» بیرنگ با قدردانی از وجود چنین جایی در محله‌اش می‌گوید: «حمایت مالی از ساکنان مناطق جنوبی که علاقه‌مند به ایجاد یک شغل هستند نیاز مهم اهالی این منطقه بود که خوشبختانه به آن پاسخ داده شد.»
نظر شما