«لیلا وزیری» یکی از فرزندان هنرمند ری و از خوشنویسان شاخص کشور است که برای پیشرفت هنر خوشنویسی حدود یک ربع قرن رنج برده و در این مسیر کارنامه درخشان و پروپیمانی دارد. او از این هنر برای ترویج و معرفی فرهنگ ایرانی و اسلامی به مردم کشورهای مختلف استفاده می‌کند. در گفت‌وگوی پیشرو وزیری ظرافت‌ها و ظرفیت‌های فرهنگی هنر خوشنویسی را بیان کرده است.
استعداد خود را در هنر خوشنویسی چطور کشف کردید؟
از کودکی به هنرمندان احساس خاصی داشتم. مثلاً در سریال هزاردستان که در دوران کودکی من از تلویزیون پخش می‌شد، با دیدن وقار و متانت هنری و وطن‌دوستی کاراکتر «رضا خوشنویس» دوست داشتم مانند او یک هنرمند شوم. در کلاس دوم دبستان مدیر دلسوزی به نام خانم توسلی مدیر مدرسه ما بود. او از بین دانش‌آموزان مدرسه فقط ۵ نفر را انتخاب کرد تا زنگ‌های تفریح به آنها خطاطی آموزش دهد و من یکی از ۵ دانش‌آموزی بودم که مدیر مدرسه انتخاب کرد. از تمرین خطاطی در دوره آموزشی کوتاه مدیر مدرسه احساس خوبی داشتم، ولی فکر نمی‌کردم در این هنر استعداد خاصی دارم. در دوران نوجوانی به اقتضای شغل پدرم از شهرری به شهر قم رفتیم و من در آنجا برای کنارآمدن با حس دلتنگی زادگاه و دوستانم تصمیم گرفتم هنر خیاطی را که در کنار درس و مدرسه مقدمات آن را آموخته بودم، در سطح پیشرفته دنبال کنم، اما موقع ثبت‌نام مسئول ثبت‌نام فرهنگسرا بر اثر یک اشتباه املایی یا شاید هم شنیداری، فیش ثبت‌نام رشته خطاطی را به من داد. تا روز شروع کلاس به این موضوع دقت نکردم، ولی آن روز که با تأخیر به فرهنگسرا رسیدم، با دیدن نام خطاطی بر روی فیش ثبت‌نام تصمیم گرفتم در جلسه اول کلاس خطاطی شرکت کنم. در این جلسه مدرس خطاطی با دیدن استعدادم آنقدر من را تشویق کرد که من دیگر این رشته را رها نکردم و تا پایان دوره در کلاس شرکت کردم.
چه مراحلی را گذراندید تا به این تراز هنری رسیدید؟
پس از پایان دوره آموزش خطاطی امتحانات مختلف انجمن خوشنویسان را با موفقیت پشت سر گذاشتم و در همان فرهنگسرایی که آموزش دیده بودم، مشغول تدریس به هنرجویانی شدم که چند سال از من بزرگ‌تر بودند. بسیاری از اتفاقاتی که در این مسیر برای من پیش آمد تصادفی بود. یکی از این اتفاقات خوب حضور تصادفی من در گالری آثار هنرمندان خوشنویس بود. در این گالری با دیدن تابلو کلمه(هو) استاد «احمد عبدالرضایی» که با خط ثلث نوشته شده بود، محو و شیفته این نوع خط شدم و با سختی فراوان در کلاس استاد عبدالرضایی ثبت‌نام کردم. قرار بود فقط چند جلسه در این کلاس شرکت کنم، ولی چند سال هنرجوی استاد عبدالرضایی بودم و دلسوزی‌ها و راهنمایی‌های پدرانه استاد در پیشرفت من تأثیر زیادی داشت.
همه اعضای خانواده «وزیری» خطی خوش دارند؟
این هنر برای من میراثی خانوادگی نبوده و در میان خانواده و اطرافیانم تنها کسی هستم که در این رشته فعالیت می‌کنم، اما اگر حمایت خانواده‌ام نبود و برای فعالیت هنری من فضایی آرام به وجود نمی‌آوردند، حتماً نمی‌توانستم از استعدادم استفاده کنم.
از حس و حال خود در زمان خوشنویسی بگویید.
فقط خوشنویسان می‌توانند درک کنند ساعت‌ها کلنجار رفتن با حروف و کلمات چه حس هیجان‌انگیزی دارد و فقط خوشنویسان می‌فهمند نوشتن صحیح و زیبای کلمات چقدر حال هنرمند را خوب می‌کند. به قول یکی از هنرمندان خوشنویس: «حلوای تن تنانی، تا نخوری ندانی».
چه نوع خطی کار می‌کنید؟
من درخطوط نستعلیق، نسخ، ثلث، محقق، ریحان و رقعه کار می‌کنم، ولی در کلاس‌های آموزشی خود خطوط ثلث و نستعلیق را آموزش می‌دهم. خط نستعلیق شناسنامه‌ای کاملاً ایرانی دارد و با اقبال زیادی روبه‌رو شده است. برای تهیه آثار نمایشگاهی و سفارشات هم اغلب از خط ثلث استفاده می‌کنم که از فضای گرافیکی باشکوه و باابهتی برخوردار است.
آثار شما در چند نمایشگاه خارجی به نمایش درآمده است. این نمایشگاه‌ها در زمینه ترویج هنر و فرهنگ ایرانی چه دستاوردهایی داشته است؟
در کشورهای مختلف مانند مالزی، قطر، ترکیه، عراق، لبنان و آلمان نمایشگاه گروهی داشتم که هریک در معرفی هنر و فرهنگ ایرانی نقش بسزایی داشتند، ولی نمایشگاه برلین در شناساندن تمدن ایرانی به شهروندان آلمانی و ایجاد ارتباط میان فرهنگ ۲ ملت به اندازه‌ای تأثیرگذار بود که به‌عنوان ثمره یک ربع قرن تلاش من در عرصه هنر خوشنویسی کفایت می‌کند. این نمایشگاه آبان سال ۱۳۹۵ به دعوت گالری برلین‌ـ باکو برگزار شد و من با وجود کمبود وقت و مشکلات تهیه ویزا و هزینه سفر سعی کردم ذائقه مخاطب آلمانی‌تبار خود را بشناسم و آثاری تأثیرگذار به وجود بیاورم. به لطف خداوند نمایشگاه بسیار موفق بود و تعداد زیادی از بازدیدکنندگان برای نخستین بار آیات قرآن را مقابل خود می‌دیدند. نمایش این آیات در قالب هنر فاخر خوشنویسی تأثیرشان را دوچندان کرده بود و بازدیدکنندگان درباره مفاهیم این آیات کنجکاوی زیادی نشان می‌دادند. من در کنار برگزاری نمایشگاه به شهرهای ارفورت، پوتستدام و درسدن آلمان هم سفر کردم و در مکان‌های مختلف مانند دانشگاه ارفورت برای آشنایی جوانان با هنر خوشنویسی و مفاهیم دین اسلام جلسات مختلفی داشتم که ظرایف هنر خوشنویسی و حجاب من به‌عنوان یک بانوی مسلمان بسیار مورد توجه جوانان آلمانی قرار گرفت.
شهر ری در گذشته مهد هنر خطاطی و خوشنویسی بوده، اما در سال‌های اخیر برای ترویج و زنده نگه داشتن این هنر از سوی مسئولان فرهنگی ری اقدامی نشده است.
شهر ری در هنر خوشنویسی قدمت و سابقه‌ای طولانی دارد و هنرمندان خوشنویس بزرگی که در شهرری دفن هستند دفینه‌ها و گنجینه‌های هنری این شهر به شمار می‌آیند. در سال‌های اخیر کلاس‌های آموزشی مختلفی در مراکز آموزشی شهرری برگزار می‌شود. خودم هم در انجمن خوشنویسان شهرری چند دوره آموزش خط ثلث برگزار کردم که بسیاری از هنرجویان این کلاس‌ها مدرس خوشنویسی شدند، اما نکته‌ای که وجود دارد تفاوت احساسات هنری نسل امروز با نسل گذشته است. به نظر می‌رسد نسل گذشته بیشتر حس و حال هنری داشتند. پیشرفت تکنولوژی نسل دهه‌های ۸۰ و ۹۰ را از فعالیت هنری دور کرده و هنر جزء دغدغه‌های ذهنی آنها به شمار نمی‌آید. هنر در کوچه‌پسکوچه‌های ذهن این نسل گم شده و کمتر پیش می‌آید نوجوان امروزی با شور و هیجان به سراغ هنر برود.
از زیبایی‌ها و کاستی‌های محله خود بگویید.
خانه پدربزرگم در خیابان سوم محله دولت‌آباد قرار دارد و من در این خانه به دنیا آمده‌ام و جز ۱۰ سالی که از شهرری دور بودم، تمام عمرم را در محله دولت‌آباد گذرانده‌ام. این محله بسیار دوستداشتنی و باصفاست و من به محله‌ام عشق و تعصب زیادی دارم.
- فعالیت‌ها و افتخارات هنری لیلا وزیری در هنر خوشنویسی
عضو و مدرس رسمی انجمن خوشنویسان ایران از سال ۱۳۸۰ تاکنون
اخذ مدرک ممتاز و فوق ممتاز در رشته‌های ثلث و نسخ
اخذ مدرک مدرسی خط ثلث
شرکت در بیش از ۱۵۰ نمایشگاه خوشنویسی داخلی و خارجی
کسب بیش از ۴۰ رتبه (اول تا سوم) در جشنواره‌های کشوری
جوان برتر سازمان ملی جوانان در سال ۱۳۸۵
کسب عنوان بانوی ممتاز قرآنی در سطح بین‌الملل
نگارش کتیبه و شرکت در بیش از ۵۰ کارگاه در زمینه خطوط اسلامی قرآنی
کتابت چندین جزء قرآن کریم و خلق بیش از ۱۰۰ تابلو قرآنی
تدریس در انجمن خوشنویسان ایران، دانشگاه‌ها، مراکز آموزشی عالی و حوزه‌های علمیه خواهران
چاپ پوسترهای قرآنی مختلف در تیراژهای بالا
چاپ اثر در سلسله کتاب‌های تجلی نور و مجله‌های متعدد
همکاری با مرکز طبع و نشر قرآن کریم
نظر شما