همشهری آنلاین_شقایق عرفی‌نژاد: این فضا در واقع شهرکی است با خیابان‌ها و چهارراه‌ها و گذرهای شبیه‌سازی‌شده با شهر همراه با علائم ترافیکی که به کودکان می‌آموزد چطور در شهر رفت‌وآمد ایمن داشته باشند و در آینده رانندگان قانونمندی شوند.
کمی بیش از یک ماه پیش، پارک ترافیک کودکان منطقه ۷ در پارک آزادگان با وسعت ۱۸۵۰مترمربع گشایش پیدا کرد. امید این بود که روزانه دست‌کم ۵۰ دانش‌آموز در آن حضور پیدا کنند و رفتارهای ترافیکی را آموزش ببینند. اما پیک پنجم کرونا با حمله مرگبارش این اجازه را نداد. پارک افتتاح شد و بی‌فاصله کارش به تعطیلی کشید. اگر این اتفاق نمی‌افتاد و اگر کرونا این‌چنین نمی‌تاخت، کودکانی که وارد پارک آزادگان و بخش جنگلی آن می‌شدند، شهرکی را می‌دیدند مانند آنچه در بیرون با آن مواجهند. خیابان‌هایی خط‌کشی‌شده در این شهرک وجود دارد که می‌توانستند با حضور مربی راهنمایی و رانندگی عبور از آن را یاد بگیرند.
در قسمت دیگر پل عابرپیاده کوچکی روی خیابان قرار داده شده و بچه‌ها می‌توانستند از آن عبور کنند تا یاد بگیرند هرجا و در هرخیابانی که پل عابرپیاده وجود دارد به جای گذر از عرض خیابان باید از پل استفاده کنند. اگر کرونا پارک را تعطیل نمی‌کرد، دانش‌آموزان می‌توانستند مسیر ویژه دوچرخه را هم در کنار خیابان ببینند و با دوچرخه‌هایی که در اختیارشان قرار می‌گرفت از آن بگذرند.
حتی می‌توانستند ایستگاه اتوبوس‌ـ البته در اندازه‌ای کوچک ـ را درست شبیه آن چیزی که در خیابان و در واقعیت وجود دارد، ببینند و سوار اتوبوس کوچک شوند. همین‌طور ایستگاه‌های تاکسی با شکل و علائمی که در خیابان‌های واقعی وجود دارند، در این پارک قرار داده شده که بچه‌ها می‌توانستند آنها را ببینند، البته اگر کرونا همه چیز را تعطیل نمی‌کرد. در این ایستگاه‌ها بعدها ماشین‌های بازی به شکل اتوبوس و تاکسی هم رفت‌وآمد خواهند کرد.
با تقاطع‌هایی که مثل تقاطع‌های شهر چراغ راهنمایی زمان‌دار دارند و البته جذاب‌ترین بخش برای آنها سوار شدن بر ماشین‌های بازی کوچک می‌بود که می‌توانستند با آنها در خیابان‌های یک‌طرفه و دوطرفه پارک ترافیک همراه مربی رانندگی کنند و قوانین راهنمایی را بیاموزند. روزی که کرونا نباشد آنها می‌توانند در این پارک بازی کنند و ضمن آن آموزش ببینند. می‌توانند در ساختمان آموزش که کنار همین شهرک ترافیکی ساخته شده است، قوانین راهنمایی‌ورانندگی را یاد بگیرند و بعد در پارک به شکل عملی با آنها روبه‌رو شوند.
- دسترسی آسان
پارک ترافیک پارک آزادگان نخستین پارک ترافیک منطقه ۷ است و معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهردار منطقه ۷ می‌گوید کمبود فضا باعث شده بوده که تا ماه گذشته منطقه ۷ چنین پارکی نداشته باشد. «حمیدرضا رنجبر» می‌گوید: «برای ایجاد پارک ترافیک زمینی با مشخصات خاص لازم بود و بعد از مدت‌ها پیگیری و بازدید، قطعه زمینی در پارک آزادگان پیدا کردیم و تلاش شد با حفظ درختان موجود این قسمت از پارک را به پارک ترافیک تبدیل کنیم.»
ویژگی‌هایی در این زمین وجود داشته که آن را برای ساخت پارک ترافیک مناسب می‌کرده است. رنجبر توضیح می‌دهد: «نخستین ویژگی این بود که دسترسی به آن آسان بود. این پارک در حاشیه بزرگراه رسالت قرار دارد و پارک ترافیک در بخش انتهایی پارک ساخته شد که نیاز به توجه بیشتر داشت.
مردم از این قسمت، به دلیل اینکه جنگلی بود، استقبال نمی‌کردند و بعد از حضور کودکان و خانواده‌ها در پارک ترافیک حتماً شرایط بهتری مهیا می‌شود.» برای ساخت چنین پارک‌هایی استاندارهایی وجود دارد که رنجبر می‌گوید در این پارک رعایت شده‌اند. نخستین آنها مساحت آن است: «کمترین مساحتی که یک پارک ترافیک نیاز دارد تا بتوان همه آیتم‌های آموزشی را در آن پیاده کرد، هزارمترمربع است. پارکی که در منطقه ۷ وجود دارد، ۱۸۵۰مترمربع است. ضمن اینکه ساختمانی به‌عنوان ساختمان آموزش در آن وجود دارد که آن را تکمیل می‌کند.»
- ساختمان آموزش
یکی از مزایایی که این قسمت از پارک برای ساخت شهرک ترافیک داشته، وجود امکاناتی بوده که از قبل به دلیل رفت‌وآمد مردم در آن وجود داشته است، از جمله سرویس بهداشتی که در کنار موارد دیگر باعث می‌شده مجموعه کاملی شکل بگیرد. رنجبر می‌گوید تمام علائم راهنمایی و رانندگی در این پارک نصب شده است.
از جمله تابلو ایست، گردش به راست یا چپ و یا خیابان یک‌طرفه. همه این علائم نصب شده‌اند تا فرهنگ رانندگی صحیح و عبور و مرور امن در شهر به کودکان آموزش داده شود. در داخل ساختمان آموزش هم این تابلوها و علائم با نقاشی و تابلوهای کوچکی که نصب شده‌اند، به بچه‌ها و به‌خصوص دبستانی‌ها آموزش داده می‌شوند. رنجبر می‌گوید: «بعد از این نقاشی‌ها و دیدن فیلم‌های آموزشی است که کودکان به محوطه می‌آیند و آنچه را آموزش دیده‌اند در عمل به کار می‌گیرند.»
- نکات منفی آموزش‌ها
برآبادی می‌گوید ابتدای راه‌اندازی این پارک‌ها قرار بر این بود که دانش‌آموزانی که وارد این پارک‌ها می‌شوند، به چند دسته تقسیم شوند و بخشی در نقش عابرپیاده، تعدادی سوار بر دوچرخه و تعدادی هم در ماشین‌های بازی کودک آموزش ببینند و بعد هم جایشان را با هم عوض کنند، ولی این نظم به هم خورده است.»
از نظر او، یکی دیگر از مشکلات در این پارک‌ها مربوط به ترغیب بچه‌ها به استفاده از ماشین است: «در این پارک‌ها ماشین‌های کوچکی وجود دارد که بچه‌ها می‌توانند سوار آنها شوند و در خیابان‌هایی که طراحی شده، برانند. تمام بچه‌ها دوست دارند سوار این ماشین‌ها شوند. تعداد این ماشین‌ها کم است و بین بچه‌ها بر سر سوار شدن، اختلاف می‌افتاد و مربی آنها را جدا می‌کرد. ضمن اینکه بعضی از کارشناسان که به پارک‌های ترافیک بدبین هستند، معتقدند همین کار یک نوع ترغیب بچه‌ها به استفاده از وسایل نقلیه بزرگسال است و بچه هاگاه فکر می‌کنند چون سوار این ماشین‌ها شده‌اند، می‌توانند ماشین پدر و مادرشان را هم سوار شوند. این نکته‌ای منفی است که باید با آموزش دقیق به بچه‌ها و توجیه آنها رفع می‌شود.»
آموزش همراه با بازی
متخصصان حوزه کودک حتماً درباره این پارک‌ها و چگونگی فعالیتشان دیدگاه‌هایی دارند. «محمود برآبادی» یکی از آنهاست. او نویسنده کتاب کودک است و سال‌ها در معاونت آموزش حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران کار کرده است.
او درباره لزوم ایجاد چنین پارک‌هایی می‌گوید: «انگیزه ایجاد پارک‌های ترافیک، آموزش همراه با بازی است. بچه‌ها از آموزش گریزانند. چون در محیط مدرسه و خانه این آموزش همیشه با امر کردن همراه است، به‌طور طبیعی بچه‌ها از آموزش مستقیم فراری هستند. به همین دلیل، روش‌های آموزش‌های غیرمستقیم پیشنهاد داده شده که یکی از آنها آموزش همراه با بازی است.
هدف از ایجاد پارک‌های ترافیک هم این است که از راه بازی به بچه‌ها آموزش‌های لازم را در زمینه عبور و مرور ایمن در خیابان بدهند.» او می‌گوید این پارک‌ها سالیان پیش در کشورهای خارجی ایجاد شده‌اند و آنچه هم در ایران انجام شده، الگوبرداری از این کشورهاست که با شرایط فرهنگ و بومی ما آمیخته شده است. برآبادی چند مسئله را از نکات آسیب‌زای آموزش در این پارک‌ها می‌داند: «تجربه ثابت کرده است، زمانی که دانش‌آموزان را از مدرسه به این پارک‌ها می‌آورند، فقط دنبال بازی هستند. باید راه‌حل‌هایی اندیشید که بچه‌ها ضمن بازی آموزش هم ببیند. یعنی مربی با بچه‌ها از خیابان عبور کند، یا با هم از پل عابرپیاده بگذرند. این آموزش‌ها نباید شکل مستقیم داشته باشند، چون بچه‌ها در برابر آن موضع می‌گیرند.»
نظر شما