همیار پلیس، پلیس‌مدرسه، رانندگی پشت فرمان اتومبیل‌های هم‌قد و قواره خودشان و مهم‌تر از همه تذکر در خصوص رعایت قوانین راهنمایی‌و‌رانندگی و ترافیکی، از جمله ردیف‌های فهرست شیرین‌کاری‌های بچه‌های امروزی در جامعه ماست. سازمان حمل‌و‌نقل و ترافیک، امسال نیز برنامه‌های خود را در زمینه آموزشی برای کودکان و نوجوانان در سطح وسیع‌تری ادامه خواهد‌داد. با این گزارش همراه باشید.
بعد از دوران پدر‌سالاری و مرد‌سالاری که سال‌های زیادی هم در خانواده‌های ایرانی رایج بود، حالا چند‌سالی است که قدرت به دست بچه‌ها افتاده و این فرزندان هستند که سکان هدایت و تصمیم‌گیری را به‌دست گرفته‌اند. از انتخاب لباس و پوشاک و مدرسه و محل تفریح خودشان گرفته تا اظهار‌نظر جدی در خصوص خرید خانه و اتومبیل و حتی نوع رفتار پدر و مادر، تحت اختیار فرزندان است.[آشنایی با تاریخچه چراغ‌های راهنمایی و رانندگی]
البته گرچه فرمانروایی بچه‌ها در یک زندگی واقعی منطقی نیست، اما زندگی با ادبیات آن‌ها هم شیرینی خاصی دارد. ضمن این‌که فرمانروایی بچه‌ها در زندگی، شیرین‌ترین و تاثیرگذار‌ترین است که سازمان حمل‌و‌نقل و ترافیک شهرداری تهران نیز از این موقعیت به نحو احسن بهره برده است.
پوشیدن لباس پلیس و به دست گرفتن علایم راهنمایی‌و‌رانندگی و هم‌چنین تاکید و اخطار و آموزش به بزرگ‌ترها و در نهایت پایه‌گذاری فرهنگ صحیح ترافیکی از سنین کودکی از این جمله است. ظاهراً پدر و مادرها هم از فرزندان خود حرف‌شنوی بیشتری نسبت‌به قانون و اخطار و حتی جریمه پلیس داشته و تغییراتی هر‌چند کم و کوچک در فرهنگ ترافیکی رانندگان تهرانی رخ داده است.
افزایش پارک‌های ترافیک شهر تهران
سازمان حمل‌و‌نقل و ترافیک شهرداری تهران، هر سال برنامه‌های مختلفی را در زمینه آموزش فرهنگ ترافیکی برای رده‌های مختلف سنی برگزار می‌کند که در این میان مهم‌ترین برنامه‌های این سازمان مربوط به فراگیرترین گروه یعنی کودکان و نوجوانان است. معاون آموزشی مرکز مطالعات سازمان حمل‌و‌نقل و ترافیک شهرداری پایتخت در این باره به همشهری‌مسافر می‌گوید: «یکی از اساسی‌ترین اقدامات سازمان حمل‌و‌نقل و ترافیک، آموزش است و مهم‌ترین گروه هدف، کودکان و نوجوانان هستند که سالانه با تهیه و تولید یک‌سری لوازم کمک آموزشی جذاب و سرگرمکننده مفاهیم ترافیکی را به آنان انتقال می‌دهیم».
او با اشاره به نقش پارک‌های ترافیک در آموزش قواعد و قوانین ترافیکی می‌افزاید: «یکی دیگر از مهم‌ترین برنامه‌های ما پارک‌های ترافیک هستند که به‌صورت شهری کوچک متشکل از خیابان‌ها، ساختمان‌ها، بزرگراه‌ها، علایم راهنمایی‌و‌رانندگی، کودکان را در موقعیت یک‌شهر واقعی قرار می‌دهند تا با هدایت خودروهای واقعی بتوانند آموزش مستقیم از ترافیک دریافت کنند». به گفته مهندس علیپور در‌حال‌حاضر پارک ترافیک پونک روزانه 300 تا 400دانش‌آموز را در شیفت صبح و بعدازظهر آموزش می‌دهد و سایر مناطق نیز اقداماتی برای احداث پارک‌های ترافیک آغاز کرده‌اند.
پلیس مدرسه، مورد استقبال دانش‌آموزان
چند‌سالی است بچه‌ها در واقعیت به آرزوی پلیس شدن می‌رسند و لباس پلیس می‌پوشند. به گفته معاون آموزش سازمان حمل‌و‌نقل و ترافیک، اجرای طرح پلیس مدرسه نیز یکی دیگر از اقدامات مرکز مطالعات سازمان حمل‌و‌نقل و ترافیک بوده که اتفاقا با استقبال بی‌نظیر دانش‌آموزان مواجه شد.
امسال نیز تعداد بیشتری از دانش‌آموزان برای پوشیدن این لباس انتخاب می‌شوند. مهندس علیپور می‌گوید: «در این طرح سازمان ترافیک لباس‌های فرم را در اختیار دانش‌آموزان منتخب قرار می‌دهد و ضمن آموزش آن‌ها، اطلاعاتی را برای انتقال به همکلاسی‌هایشان به آنان می‌آموزد.
نحوه عبور از خیابان، شناخت علایم راهنمایی‌و‌رانندگی مربوط به عابران پیاده، نحوه انتظار برای رسیدن و سوار و پیاده شدن از سرویس مدارس از جمله آموزش‌هایی است که به پلیس مدرسه انتقال داده می‌شود. ضمن این‌که این طرح در تمام مدارس تهران اجرایی می‌شود». او با اشاره به دیگر برنامه‌های مرکز مطالعات خاطرنشان می‌کند:
«علاوه‌بر آموزش مستقیم، برنامه‌های آموزشی فراگیر را با تهیه و تولید تیزر‌های تلویزیونی برای گروه عام انجام می‌دهیم که با نمایش انیمیشن‌های جذاب و سرگرمکننده، مفاهیم به کودکان و حتی بزرگ‌ترها به صورت مستقیم انتقال پیدا می‌کند».
نقش بچه‌ها در فرهنگ ترافیکی خانواده‌ها
آموزش کودکان اصل ثابت شده‌ای است که ماندگاری مفهومی بیشتری در هر حوزه آموزشی داشته و در صورت تداوم و ادامه نسل‌های بعدی، جامعه ساخته خواهد‌شد. علیپور، معاون آموزش مرکز مطالعات سازمان حمل‌و‌نقل و ترافیک در ادامه به همشهری‌مسافر می‌گوید:
«اشتباهات، نتیجه ناآگاهی افراد است و در صورتی که ما افرادی آگاه و مطلع تربیت کنیم، نسل‌های بعدی با مشکلات کمتری مواجه خواهد‌شد. ضمن این‌که آموزش در سنین پایین تبدیل به فرهنگ شده و در ذهن کودکان نهادینه می‌شود. بنابراین با تداوم برنامه‌های آموزشی فراگیر و همراهی سازمان‌ها و گروه‌های مرتبط، در آینده جامعه‌ای آگاه و مطلع از قوانین را خواهیم‌‌ساخت».
او هم‌چنین با اشاره به نقش کودکان در خانواده‌ها معتقد است: «علاوه‌بر این‌که با آموزش آگاهی فردی کودکان افزایش پیدا می‌کند، خانواده‌ها نیز از طریق فرزندان‌شان مجاب به رعایت قوانین خواهند‌شد. پدر و مادرهای امروز که پشت فرمان اتومبیل می‌نشینند و با رعایت یا رعایت نکردن قوانین در خیابان‌های شهر رانندگی می‌کنند، نسل دیروزی هستند که با مفاهیم عمقی ترافیک در کودکی آشنایی نداشتند، اما کودکان امروز مفاهیم ترافیکی را همراه با دروس مدرسه دریافت کرده و علاوه‌بر استفاده خود، به خانواده‌های‌شان نیز منتقل می‌کنند.
آموزش مربیان مهد و مربیان مدارس
قطعا برای آموزش کودکان، نیاز به افرادی آگاه و مطلع است که مرکز مطالعات سازمان حمل‌و‌نقل و ترافیک برای این موضوع نیز سالانه برنامه‌های متعددی دارد. از این جمله آموزش سالانه چندین هزار مربی مهدکودک و معلمان مدارس است. به گفته علیپور، امسال نیز 3000مربی مهدکودک و معلم مدارس تحت آموزش‌های مفاهیم ترافیکی سازمان حمل‌و‌نقل و ترافیک قرار خواهند گرفت.
او هم‌چنین با اشاره به دیگر برنامه‌های سازمان در مقطع سنی بزرگسالان می‌گوید: «چاپ بروشور و کتابچه‌های آموزشی برای متخصصین و دانشگاهیان از دیگر برنامه‌های این سازمان است. ضمن این‌که هر سال کنفرانس مهندسی حمل‌و‌نقل و ترافیک با همکاری نهادهای مرتبط در تهران برگزار می‌شود.
در این کنفرانس که با حضور متخصصان بین‌المللی و شاخص از سراسر جهان برگزار می‌شود، مقالات برگزیده و با قابلیت به دبیرخانه منتقل می‌شود تا با بررسی بیشتر مورد‌استفاده قرار بگیرند».
اما به گفته علیپور، مهم‌ترین گروه هدف در مقطع بزرگسالان برای انتقال مفاهیم ترافیکی به مخاطبان عام و خاص، رسانه‌ها هستند. او معتقد است: «رسانه‌ها نقش مهمی در معرفی و نهادینه کردن فرهنگ ترافیکی در سطح کشور دارند و سازمان حمل‌و‌نقل و ترافیک نیز برای تشویق این گروه، هر سال جشنواره‌ای را با موضوع رسانه و ترافیک برگزار می‌کند».
همشهری مسافر
