به گزارش روزنامه همشهری، مدیریت شهری جدید قرار است در همکاری با دولت، برنامه‌ای فوری را برای کنترل آلودگی هوای شهر تهران در نیمه دوم سال به اجرا درآورد؛ اقداماتی فوری به این دلیل که چتر سیاهی آلاینده‌ها مانند سال گذشته بالای سر پایتخت باز نشود تا دوباره نفس شهروندان در این شرایط کرونایی به شماره بیفتد. به هرحال یادمان نرفته تنها در دی‌ماه سال گذشته، ۱۳روز هوای تهران برای همه گروه‌ها ناسالم بود و ۱۱روز دیگرش هم ناسالم برای گروه‌های حساس. در این بین، اسامی تعداد زیادی متهم تولید آلاینده‌های اصلی ردیف شد و در نهایت مازوت مصرفی در نیروگاه‌ها و صنایع ریز و درشت، خودروها و کامیون‌ها در صدر فهرست منابع آلاینده قرار گرفتند. آن زمان آنقدر بحث مازوت به‌عنوان یک‌سوخت ارزان اما آلاینده به میان آمد تا مُسکن موقت خاموشی روشنایی معابر شهر و قطعی‌های مکرر برق در دستور کار قرار گرفت. سرانجام هم مثل همیشه نیمه بهمن‌ماه شد و کم‌کم با اتمام پدیده اینورژن (وارونگی دما) و وزش باد، شدت آلودگی هوا کاهش پیدا کرد؛ به همین دلیل است که شهرداری و شورای ششم شهر پیش از آنکه پاییز و روزهای سرد فرا برسد، رایزنی و برنامه‌ریزی‌ها را برای تمامی کارهایی که می‌توان انجام داد تا آسمان تهران مانند سال گذشته خاکستری نشود در دستور کار قرار داده‌اند. البته نکته اینجاست که درخصوص آلودگی، به غیرشهرداری، دست‌کم ۱۸دستگاه و نهاد دیگر هم وظایف قابل توجهی دارند.
به همین منظور، شهرداری و کمیسیون سلامت و محیط‌زیست و کمیسیون حمل‌ونقل و ترافیک شورای شهر به‌دنبال بازنگری مسائلی مانند طرح ترافیک و جلوگیری جدی‌تر از همیشه تردد وسایل نقلیه بدون معاینه فنی از یک‌سو و بازسازی ۵۰۰اتوبوسی که به‌دلیل نقص فنی و۸۰۰اتوبوسی که به‌خاطر منقضی شدن مخزن سی‌ان‌جی، در پارکینگ‌ها خاک می‌خورند و غیرفعال هستند از سوی دیگر هستند. جدا از این، اورهال (بازسازی اساسی) ۳۱رام قطار مترو هم در حال انجام است.
سوده نجفی، عضو کمیسیون سلامت، محیط‌زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران در این‌باره می‌گوید: «محدودیت‌های ترددی ازجمله طرح ترافیک و اخذ عوارض برای ورود به یک محدوده مشخص از شهر را می‌توان یکی از سیاست‌های مدیریتی برشمرد که با تحمیل هزینه بر استفاده‌کنندگان قسمتی از شبکه راه، سعی در کاهش تقاضا در محدوده‌های پرتراکم شهر دارد؛ یعنی فردی که ضرورتی برای حضور در پیک ترافیک ندارد، می‌تواند در زمان‌های غیرپیک وارد محدوده شود که به تبع آن ترافیک و آلودگی هوا نیز کمتر خواهد شد؛ یعنی ما باید با روش‌های جدید و استفاده از اپلیکیشن‌های تلفن‌های هوشمند، در مدیریت سفر به شهروندان کمک کنیم. او با بیان اینکه کاهش یا افزایش چنین طرح‌هایی به اقتضائات زمانی بستگی دارد، می‌افزاید: «در زمان تشدید موج‌های کرونا، اقتضا بر این شد که طرح ممنوعیت تردد در ساعات پایانی شب جهت کنترل رفت‌وآمدهای غیرضروری اجرا شود. حالا هم با توجه به اینکه ترافیک در پاییز افزایش پیدا می‌کند، باید با اطلاع‌رسانی و حتی تغییر شیوه‌های محدودیت‌های تردد روزانه، به کاهش حجم ترافیک تا آنجا که امکان دارد، کمک کنیم.» او به بررسی‌های کمیسیون تخصصی مرتبط با حمل‌ونقل و ترافیک در شورا اشاره می‌کند و می‌گوید: «این کمیسیون با توجه به تجربه آقای تشکری‌هاشمی، به‌دنبال تقویت برخی از خطوط اتوبوسرانی است؛ آنچنان که به‌زودی شبکه حمل‌ونقل عمومی غرب و جنوب تهران با اتوبوس‌های تعمیر شده، در پاییز جان تازه‌ای می‌گیرند.»
رابطه آلودگی هوا و کرونا
زنگ خطر آلودگی هوای کلانشهرها پیشینه‌ای طولانی دارد و واضح است که باید برنامه‌ای بلندمدت برای کاهش قابل توجه آن داشت. در ایران این مسئله از سال ۱۳۷۴ با تصویب قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا مطرح شد و با استفاده از تجارب به‌دست آمده از این قانون، در نهایت قانون هوای پاک با برخورداری از نقاط قوتی در سال ۱۳۹۶ به تصویب رسید. اما با این همه آلودگی هوا هر ساله همچنان با حمله آلاینده‌های جوی به سیستم تنفسی، کیفیت زندگی و سلامت افراد را در معرض خطر قرار می‌دهد. با توجه به ماهیت این پدیده رایج در دومین سال زیست با بیماری کرونا بر نگرانی‌ها جهت حفظ سلامتی دامن زده شده و این پرسش مهم مطرح می‌شود که علاوه بر راه‌های برون‌رفت از این پدیده، افزایش آلاینده‌ها در سطح کلانشهرها مخصوصا پایتخت بر تشدید بیماری کرونا تا چه حد اثرگذار است و امسال به چه میزان باید انتظار آلودگی هوا را داشته باشیم؟
مدیر واحد پایش شرکت کنترل کیفیت هوای تهران در این‌باره می‌گوید: «با تجربه‌های موجود از سال‌های گذشته و باتوجه به شرایط تهران از نظر تولید آلودگی هوا که ناشی از عواملی مانند رفت‌وآمد مردم، ترافیک، تولید صنایع، شرایط طبیعی و جغرافیایی تهران، قرار گرفتن شهر در دامنه و وجود کوه‌های بلند در شمال تهران است، باقی ماندن غلظت آلاینده‌ها و مخصوصا ذرات معلق در هوا انتظار می‌رود.» محسن روشنی درباره همزمانی و اثر آلودگی هوا و کرونا نیز می‌گوید: «یکی از ابتدایی‌ترین تأثیرات آلودگی هوا به‌خصوص ذرات معلق بر ریه و مجاری تنفسی است که دارای ۲اثر کوتاه‌مدت مانند نفس تنگی و سرفه و اثرات بلندمدت است که امکان تشدید مشکلات ریوی و مزمن کردن آنها طی چند سال را فراهم می‌کند. به‌دلیل آسیب‌پذیری ریه در بیماران کرونایی، با افزایش آلودگی هوا زمینه درگیری ریه بالا می‌رود، اما به‌طور دقیق نمی‌توان گفت که چند درصد تأثیرگذار است. شاخص آلودگی هوا به‌خصوص در تهران همیشه به سطح خیلی ناسالم و خطرناک نمی‌رسد؛ بنابراین اضطرابی مبنی بر اینکه تنها به‌دلیل آلودگی هوا کرونا تشدید خواهد شد، بین مردم نباید افزایش پیدا کند. حتی سال گذشته مشاهده کردیم طبیعت خود بیماری بدون درنظر گرفتن تأثیرات آلودگی هوا افراد را بسیار درگیر کرده بود.» در ادامه این موضوع، سوده نجفی، عضو کمیسیون سلامت و محیط‌زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران می‌گوید: «به‌طور کلی افزایش آلودگی هوا بر سلامت همه افراد به‌خصوص افرادی که بیماری زمینه‌ای ازجمله بیماری‌های ریوی و دیابت دارند، تأثیر زیادی می‌گذارد و با کاهش سطح ایمنی بدن شرایط را برای ابتلا به کرونا در افراد افزایش داده و روند بهبود بیماری را طولانی‌تر می‌کند. از آنجایی که با شروع فصل پاییز و سرد شدن هوا ما با افزایش مصرف سوخت و نهایتا افزایش آلودگی هوا روبه‌رو می‌شویم باید تدابیری در جهت کاهش مصرف انرژی و همچنین تردد در شهر داشته باشیم؛ چراکه کاهش کیفیت هوا، نفس کشیدن را برای بیماران مبتلا به کرونا دشوارتر می‌کند.»
طرح ترافیک و ازدحام استفاده از وسایل نقلیه عمومی
نجفی، عضو کمیسیون سلامت و محیط‌زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران درباره برنامه‌های بهبود وضعیت ناوگان حمل و نقل همگانی می‌گوید: «برای استفاده بهتر از حمل‌ونقل عمومی باید رویکرد مدیریت شهری به سمت ایجاد زیرساخت‌های لازم و افزایش سرانه حمل‌ونقل عمومی نظیر خطوط مترو، افزایش تعداد اتوبوس‌های استاندارد و تاکسی‌های سطح شهر باشد؛ بنابراین آنچه اکنون اهمیت دارد داشتن برنامه‌ای کوتاه‌مدت و میان‌مدت برای کاهش آلودگی هم در سطح دولت و هم در سطح مدیریت شهری است. امید است در دوره جدید با همکاری دولت و شهرداری روند توسعه‌ای مجددا به ریل برگردد و شاهد بهبود حمل‌ونقل عمومی باشیم.» مدیر واحد پایش شرکت کنترل کیفیت هوای تهران نیز با تأکید بر اهمیت سلامتی افراد در هر شرایط در این‌باره می‌گوید: «اکنون ما در شرایط خاصی قرار گرفتیم که کنترل آلودگی هوا پیچیده‌تر از گذشته شده است؛ زیرا از طرفی استفاده از خودروهای شخصی آلودگی را افزایش می‌دهد و اگر از وسایل حمل‌ونقل عمومی استفاده شود، شیوع بیماری بیشتر خواهد شد. باتوجه به اولویت‌های سلامت به‌دلیل آلودگی هوا و بیماری کرونا با اینکه استفاده از طرح ترافیک در طول زمان نتایج خوبی به همراه داشت، اما باز هم شرایط فعلی کار را مشکل کرده است؛ بنابراین باید به یک نقطه تعادلی رسید که هم از طرح ترافیک در برخی روزها استفاده شود و هم از ظرفیت ناوگان حمل‌ونقل عمومی بهره ببریم. درصورت استفاده از وسایل نقلیه بنزینی، مخصوصا ماشین‌ها، وانت‌های قدیمی و موتور سیکلت‌ها باید بحث معاینه فنی و قطعاتی که مانع از ورود آلودگی‌ها به هوا می‌شود، مورد توجه قرار گیرد.»
نظر شما