گنجینه آب

همشهری آنلاین_راحله عبدالحسینی: ساختمان موزه شامل 2بخش اصلی و فرعی و فضای باز است. بخش اصلی ساختمان موزه مربوط به دوران قاجار است. بخش فرعی این ساختمان در زمان پهلوی دوم ساخته شد و برای پذیرایی از مقامات درباری و مهمانان شاه استفاده می‌شد. در ورودی موزه مدل «گاو چاه» به شکل مجسمه‌ای در مقیاس 1:1 یادآور روزگاری است که از چاه آب می‌کشیدند. گاو چاه در شهرهای کویری ایران نماد آب است.

گاو چاه چاهی است که به وسیله گاو با کمک چرخ و طناب از آن آب می‌کشیدند. چرخی که روی 2پایه بلند چوبی یا گلی در بالای چاه نصب شده است به وسیله طناب و یوغ به گردن گاو یا حیوانات دیگری مثل اسب و الاغ و حتی شتر بسته می‌شد. حیوان در مسیر مشخصی به نام «گاو ران» که طول آن برابر عمق چاه است حرکت رفت و برگشتی داشت. در مسیر رفت دلو پر از آب را از چاه بالا می‌کشید و در حوضچه کوچکی که دارای یک مجرای خروجی بود تخلیه می‌کرد تا وارد شبکه آبیاری مزارع شود.

در راه برگشت دلو دوباره به ته چاه بر می‌گشت. موزه آب 4گالری دارد. در گالری اول وسایل سنتی آب از قبیل وسایل حفر قنات، تراز لوله‌ای، گونیای چوبی، قرقره، زوایه‌سنج و... است. گالری دیگر موزه آب به ماکت‌هایی از آثار و ابنیه قدیم و شاخص مرتبط با آب مانند از زمان قاجار اختصاص یافته است. در محوطه باز موزه آب مدل‌هایی از تأسیسات آبی جدید و قدیم مانند سدها و کانال‌های آبرسانی ساخته شده تا بازدیدکنندگان به راحتی درباره کارکرد آنها اطلاعات لازم را به دست آورند. بازدید از موزه آب تلنگری است تا در گذشته روش به دست آوردن آب گوارا چه مرارت‌هایی داشت.