متولیان بزرگ‌ترین و پردرآمدترین صنعت کشور در مقام دفاع برآمدند و مدعی شدند در شرایط فعلی و با توجه به رقم سنگین یارانه‌های بخش انرژی امکان سودآوری و فروش زیرمجموعه‌های وزارت نفت عملا وجود ندارد؛ در ادامه هم بازاریابی سازمان خصوصی‌سازی برای شرکت‌های گاز استانی نشان داد فروش شرکت‌های نفتی هم‌کار چندان ساده‌ای نیست.
به‌همین دلیل هیات عالی واگذاری به وزارت نفت ماموریت داد برای فروش شرکت‌های مشمول اصل 44 این وزارتخانه راه حل جدیدی پیشنهاد کند تا شاید طلسم حضور نفتی‌ها در بورس بشکند و شرکت‌های عضو این گروه راهی بازار سهام شوند؛
به این ترتیب متولیان صنعت نفت دست به کار شدند و طرح واگذاری هلدینگی را ارائه کردند. با این همه پیشنهاد وزارت نفت به مذاق سازمان خصوصی‌سازی خوش نیامد چون متولی واگذاری اموال و دارایی‌های دولت بیم از آن داشت که این راه نو در نهایت به انحصارهای جدید منجر شود؛
البته چنین اختلاف سلیقه‌ای چند ماهی پشت پرده تعارفات مرسوم پنهان ماند هرچند که بالاخره طرفین ناچار به واکنش شدند. به هر صورت تا امروز زورآزمایی مدنی سازمان خصوصی‌سازی و وزارت نفت به نتیجه قاطعی نرسیده و ظاهرا هیچکدام از دوطرف هم حاضر به عقب نشینی نیست.
سرنوشت هلدینگ‌ها
ایرج شاهین رئیس پیگیری اصل44 وزارت نفت درخصوص سرنوشت طرح واگذاری هلدینگی به همشهری گفت: پیش از این وزارت اقتصاد هیاتی را مامور بررسی طرح وزارت نفت کرد.
این هیات هم پس از بررسی‌های بسیار نتیجه گرفت در میان راه‌های واگذاری شرکت‌های نفتی واگذاری یکپارچه شرکت مادر تخصصی از توجیه و اولویت بالاتری برخوردار است.
شاهین ادامه داد: با این همه از آنجا که در شرایط فعلی کشور امکان واگذاری شرکت مادر امکان ندارد 2 بند دیگر طرح پیشنهادی وزارت نفت مورد توجه قرار گرفت.
او در توضیح بندهای دیگر طرح واگذاری هلدینگی گفت: وزارت نفت پیشنهاد کرده هلدینگ‌های نفتی براساس زنجیره تولید یا منطقه جغرافیایی، تشکیل و واگذار شود.
رئیس امور پیگیری اصل 44 وزارت نفت تصریح کرد: مدیرعامل شرکت پتروشیمی نظرمساعد خود را با تشکیل هلدینگ‌های نفتی براساس منطقه جغرافیایی اعلام کرده اما با وجود وصول نظرات مساعد، سازمان خصوصی‌سازی کماکان تمایلی به اجرای طرح پیشنهادی وزارت نفت از خود نشان نمی‌دهد.
شاهین ادامه داد: با این تفاسیر وزارت نفت با وجود تمام مشکلات و موانع، مراحل آماده‌سازی چندین شرکت زیر مجموعه را به پایان رسانده و دلایل تاخیر در واگذاری متوجه سازمان خصوصی‌سازی است.
او تاکید کرد: بنا بود تیر ماه امسال و بلافاصله بعد از عرضه اولیه سهام پالایشگاه اصفهان، شرکت پالایش نفت تبریز هم راهی بورس تهران شود اما دست کم تا پاییز خبری از عرضه سهام دومین شرکت پالایشی نخواهد بود ضمن اینکه براساس برنامه‌ریزی سازمان خصوصی‌سازی 5شرکت پالایشی دیگر شهریور امسال در فهرست واگذاری قرار داشتند با این‌همه تابستان 87 بدون عرضه سهام این شرکت‌ها به آخر رسید.
شاهین معتقد است در خصوص این تاخیرها هیچ قصوری متوجه وزارت نفت نیست. او ابراز امیدواری کرد با آغاز فصل پاییز رایزنی‌ها در مورد طرح واگذاری هلدینگی به نتیجه برسد.
منتظر نتیجه
از سوی دیگر شرکت ملی صنایع پتروشیمی هم به‌عنوان یکی پیشنهاد‌کنندگان طرح واگذاری هلدینگی خبری از سرنوشت این طرح ندارد.
حسین علی زادمهر رئیس امور مجامع و سهام شرکت ملی پتروشیمی هم به همشهری گفت: طرح واگذاری هلدینگی پس از تهیه در شرکت‌های مادر تخصصی وزارت نفت به سازمان خصوصی‌سازی و وزارت اقتصاد ارائه شد اما تا امروز این وزارتخانه نتیجه بررسی‌ها و تصمیمات خود را اعلام نکرده است.
او این روش را بهترین راه خصوصی‌سازی زیرمجموعه‌های وزارت نفت توصیف کرد و افزود: واگذاری یکپارچه قدرت رقابت شرکت‌های نفتی در بازارهای منطقه‌ای و جهانی را حفظ می‌کند.
از مهرماه
اما در سوی دیگر سید مهدی عقدایی معاون سازمان خصوصی‌سازی در تازه‌ترین اظهارنظر در مورد واگذاری شرکت‌های گازی به ایسنا گفت: در آخرین جلسه هیات عالی واگذاری مقرر شد شرکت ملی گاز، تحلیل کارشناسی در مورد واگذاری هلدینگی یا منطقه‌ای شرکت‌های زیرمجموعه را ارائه دهد تا بعد از بررسی سازمان به تصویب هیات عالی واگذاری برسد.
عقدایی به واگذاری پتروشیمی و پالایشگاه تبریز هم اشاره کرد و گفت: 90درصد مراحل نهایی پذیرش انجام شده و پالایشگاه تبریز در حال ارائه اطلاعات به بورس است اما باید وضعیت خوراک پتروشیمی مشخص شود با این همه احتمالا مهرماه شاهد واگذاری پتروشیمی و پالایشگاه تبریز از طریق بورس خواهیم بود.
چسبندگی به دولت
علی کار در رئیس ستاد اصل 44 شرکت ملی نفت هم در واکنش به انتقادهای مسئولان و کارشناسان از فرایند واگذاری شرکت‌های نفتی به فارس گفت: با توجه به ضریب بالای چسبندگی شرکت‌های نفتی به دولت و ماندگاری دولت در این بخش از صنعت، واگذاری شرکت‌های نفتی به فعالیتی سخت و پیچیده تبدیل شده و باید مرحله به مرحله مقدمات واگذاری شرکت‌های نفتی فراهم و طی شود.
او تاکید کرد: از سوی دیگر باید نتایج واگذاری شرکت‌های بزرگ پتروشیمی و پالایشگاهی و قدرت جذب منابع و نقدینگی بازار سرمایه مشخص شود.
کار در پیش‌بینی کرد: به‌دلیل موقعیت راهبردی شرکت‌های نفتی و نیاز به بسترسازی‌های لازم، فرایند واگذاری شرکت‌های نفتی با طمانینه و در طول 3سال انجام خواهد شد.
نفتی‌ها و مشکل بودجه
علی رحمانی مدیرعامل شرکت بورس از نزدیک شدن زمان تدوین بودجه سال آینده خبر داد و گفت: شرکت‌های صنعت نفت که دیر یا زود سهام خود را در بورس عرضه می‌کنند، به فکر حل مشکلاتشان در قالب بودجه سال 88باشند.
رحمانی در گفت‌وگو با شانا ضمن تاکید بر اینکه تمام شرکت‌های صنعت نفت مطابق با برنامه از پیش تعیین شده وارد بورس می‌شوند، افزود: براساس این برنامه، شرکت ملی نفت باید شرکت حفاری شمال را وارد بورس اوراق بهادار می‌کرد که متأسفانه از برنامه عقب است.
وی با اشاره به تجربه مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فراورده‌های نفتی ایران در زمینه خصوصی‌سازی تصریح کرد: با توجه به این تجربه پالایشگاه‌های کشور برای ورود به بورس روند مطلوبی را طی می‌کنند؛
به‌گونه‌ای که پالایشگاه اصفهان، تابستان امسال سهام خود را عرضه کرد و پالایشگاه تبریز نیز آماده ورود به بورس اوراق بهادار است.
رحمانی با بیان اینکه طبق پیش‌بینی‌های سازمان بورس، ممکن است عرضه سهام پالایشگاه بندر عباس سودده نباشد، گفت: شرکت بورس اوراق بهادار برای حل مشکل شرکت‌های نفتی هنگام عرضه سهامشان در بورس، پیشنهادهایی را برای تدوین بودجه سال آینده در نظر گرفته است.
وی افزود: پالایشگاه بندرعباس هم باید با دقت و پیگیری مشکلات خود را در قالب بودجه سال 1388 حل کند تا هنگام عرضه سهام با مشکل روبه‌رو نشود.
مدیرعامل شرکت بورس اوراق بهادار تهران یادآور شد: محصول پتروشیمی خراسان کود است که براساس قیمت‌های دولتی به فروش می‌رود و این امر زیان انباشته شرکت پتروشیمی خراسان را به همراه دارد و از عرضه سهام پتروشیمی خراسان در بورس اوراق بهادار جلوگیری می‌کند
